İngiltere’den toparlanma süreci için yeni vergi önlemleri

Elif Karaca | 09/07/2020 | (Tüm Yazılar)

İngiltere'de Covid-19'un neden olduğu hasarın ardından istihdamın korunması ve piyasaların canlandırılması amacıyla dün 30 milyar sterlinlik yeni bir ekonomik destek paketi daha açıldı. Maliye Bakanı Rishi Sunak tarafından açıklanan paket yeni vergi düzenlemeleri de içeriyor.

Turizm ve konaklamada KDV indirimi

Paket kapsamında, turizm ve konaklama (restoran, cafe, bar, sinema, tema parkları, hayvanat bahçesi, camping hizmetleri, vb...) sektörleri için uygulanan KDV oranı altı aylık bir süre için %20'den %5'e düşürülecek. Yeni oran gelecek hafta çarşamba gününden (15 Temmuz) itibaren geçerli olacak. İngiltere Hazinesi tarafından dün yapılan açıklamada, eğer işletmeler KDV indirimini fiyatlara tamamıyla yansıtırsa yüzde 12,5’lik fiyat düşüşlerinin görülmesi bekleniyor. Ancak uzmanlar işletmelerin buna mecbur olmadığını, son aylarda ettikleri zararı buradan karşılamaya çalışmamalarını umduklarını ve indirimden çıkar sağlayacak tarafın kim olacağını ancak bekleyerek görebileceğimizi belirtiyorlar.

EY Chris Sanger: Teşvikler harcamaları cesaretlendirecek nitelikte

EY EMEIA ve UK&I Vergi Politikası Lideri Chris Sanger maliye bakanının açıklamasının ardından yaptığı değerlendirmede, paketin sadece belirli sektörler için KDV indirimi yapılmış gibi görünse de aslında çok geniş bir kesimin hem işini koruyup hem de harcamalarını artırabilmesi için önemli destekler içerdiğini söyledi. Sanger paketin en olumlu etkisinin ücretsiz izne gönderilen çalışanların geri çağrılmasına verilen teşvik olduğunu da belirtti.

Ücretsiz izne gönderilen çalışanları geri çağıran ve önümüzdeki dönemde de çalıştırmaya devam eden işletmelere, ücretsiz izinden dönen her bir çalışan için 1,000 sterlin katkı sağlanacak. Sadece bu katkılar hükümete 9 milyar sterlinin üzerinde ek maliyet getirecek. Paket 16-24 yaş aralığındaki işsiz gençleri istihdam edecek şirketler için teşvikler, halkın ağustos ayı boyunca belirli günlerde dışarda yemek yemesini teşvik eden yüzde 50 indirim uygulaması, karbon salınımını azaltmayı hedefleyen çevre dostu ekonomik iyileşme önlemleri de içeriyor.

Damga vergisi eşiği

Konut sektörünün canlandırılması amacıyla damga vergisi alınan eşik mevcut seviyenin (125,000 sterlin) dört katı olan 500,000 sterline çıkarılacak ve satışların büyük bölümünde damga vergisi ödenmeyecek. İkinci evini alacak olanları da kapsayacak olan bu vergi avantajı hemen devreye girip 31 Mart 2021'de sona erecek. Emlak sektörünü hareketlendirmesi beklenen bu önlemle özellikle orta fiyat skalasındaki gayrimenkuller hedefleniyor.

İngiltere’de gayrimenkul piyasası karantina uygulamasının da etkisiyle nisan ve mayıs aylarında durma noktasına gelmişti. İngiltere Merkez Bankası tarafından yapılan açıklamada bankaların bu dönemde sağladığı mortgage kredilerinin rekor düşük seviyede kaldığı belirtilmişti. Açıklanan son verilere göre, ülkede mayıs ayında satılan toplam konut sayısı geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 52 azalarak toplam 46,000’e gerilemiş durumda. Diğer taraftan konut fiyatları, konut satışına paralel bir düşüş göstermedi. İngiltere’de nisan-mayıs-haziran döneminde konut fiyatlarında sadece yüzde 0,9’luk bir düşüş gerçekleşti.

Önlemlerin maliyeti nasıl karşılanacak?

İstihdamın korunması ve yeni istihdam yaratılması yoluyla koronavirüsün İngiltere ekonomisinde yol açtığı hasarın etkilerini hafifletmek amacıyla bugüne kadar açılan paketlerin maliyetinin nasıl karşılanacağı ise merak konusu. Bütçeye darbe indiren koronavirüs desteklerinin nasıl telafi edileceği konusunda hükümetin önünde üç seçenek bulunuyor. Daha fazla borçlanmak, kamu harcamalarını kısmak ya da vergileri artırmak.

İngiltere’de haziran ayında açıklanan verilere göre, ülkenin toplam borcu ilk defa kendi ekonomisinin büyüklüğünü yanı yıllık GSYH rakamını aşmış bulunuyor. Kamu harcamalarının, içerisinde bulunduğumuz pandemi sürecinde aşağı çekilmesi tamamen ihtimal dışı gibi görünüyor. Vergi oranlarının artırılması ise esasında geçtiğimiz aylarda uzun süre tartışılan seçeneklerden biriydi, ancak İngiliz hükümeti gelecek aylarda bir miktar toparlanma sağlandıktan sonra vergileri artırırsa, Muhafazakar Parti seçim manifestosunda yer alan “gelir vergisi, KDV ve sosyal güvenlik katkıları artırılmayacak” şeklindeki taahhütü bozmuş olacak.

Orta ve uzun vadede maliyetlerin karşılanması konusunda karşı karşıya bulunulan seçeneklerin tamamı zor kararlar almayı gerektirecek nitelikte. Sunak’ın dün parlamentoda yaptığı konuşmayla ilgili en çok eleştirildiği nokta ise, açıkladığı teşviklere rağmen halka harcamalarını artırmaları için gerekli psikolojik desteği sunamaması ve güven artırıcı söylemler kullanmaması.

Maliye Bakanı Sunak’ın pandeminin ne şekilde ilerleyeceğine dair belirsizliklerin yanı sıra, Londra ve Brüksel'in Brexit sonrası ticaret anlaşması üzerinde bu yılın sonuna kadar uzlaşamama ihtimalini de hesaba katarak, İngiltere ekonomisine yön vermek için güçlü bir strateji belirlemesi gerekiyor.

 

 

Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.