“Savunma Sanayii ile İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” 11 Ekim 2024 tarihinde Meclis Başkanlığına sunuldu. Söz konusu Kanun Teklifi’nin vergi mevzuatında değişiklikler içeren düzenlemeleri hakkındaki açıklamalarımız aşağıda dikkatinize sunulmaktadır: 1. Vergi Usul Kanunu’nda (VUK) gerçekleştirilmesi öngörülen değişiklikler a. Yapılmakta olan yatırımlar hesabında enflasyon düzeltmesi (Teklif madde 1) VUK’un mükerrer 298. maddesinde enflasyon düzeltmesine ilişkin hükümler yer almaktadır. Kanun Teklifi’nin 1. maddesiyle sözü geçen maddenin (A) fıkrasının sonuna 10. bendin eklenmesi öngörülmektedir. Bu düzenlemeyle enflasyon düzeltmesine tabi tutulan "Yapılmakta olan yatırımlar" (YOY) hesabına ilişkin düzeltme farklarının, dönem kazancıyla ilişkilendirilmemesi sağlanmaktadır. Buna göre enflasyon düzeltmesinin uygulandığı dönemlerde, YOY hesabının enflasyon düzeltmesine tabi tutulmasından oluşan ve kâr olarak dikkate alınması gereken düzeltme farkları dönem kazancıyla ilişkilendirilmeyecek, bu tutarlar özel bir fon hesabında izlenecektir. Özel fon hesabına alınan bu tutarlar, yatırımın tamamlanarak ilgili iktisadi kıymetin aktifleştirildiği dönem ile bu dönemi takip eden 4 hesap dönemi içerisinde eşit taksitler halinde dönem kazancının tespitinde dikkate alınacaktır. Özel fon hesabında izlenen tutarlar, dönem kazancının tespitinde dikkate alınmayan tutarlar her yıl yeniden değerleme oranında artırılacaktır. Bu hesaplarda izlenen tutarlar ayrıca enflasyon düzeltmesine tabi tutulmayacaktır. Yatırım döneminde veya iktisadi kıymetin aktifleştirilmesinden sonra işin bırakılması, özel fon hesabında izlenen söz konusu tutarların bir kısmının veya tamamının başka bir hesaba nakledilmesi ya da İşletmeden çekilmesi hallerinde dönem kazancında dikkate alınmayan tutarlar, bu işlemlerin gerçekleştirildiği dönemin kurum kazancının tespitinde dikkate alınacaktır. Yukarıdaki hükümler, 1 Ocak 2024 tarihinden geçerli olmak üzere Kanun’un yayımı tarihinde yürürlüğe girecektir. Özel hesap dönemine tabi mükellefler için 2024 yılında başlayan hesap döneminden itibaren geçerli olacaktır. b. Enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr/zarar farkının kazancın tespitinde dikkate alınamaması (Teklif madde 2) Vergi Usul Kanunu’nun geçici 33. maddesinde “Bankalar, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu kapsamındaki şirketler, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri tarafından geçici vergi dönemleri de dahil olmak üzere 2024 ve 2025 hesap dönemlerinde yapılan enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr/zarar farkı kazancın tespitinde dikkate alınmaz." hükmü yer almaktadır. Kanun Teklifi’nin 2. maddesiyle yukarıdaki hükme, tasfiye ve iflas hallerindeki şirketler, 233 sayılı KHK kapsamındaki iktisadi devlet teşekkülleri ile kamu iktisadi kuruluşlarının dahil edilmesi öngörülmektedir. Bu hüküm; tasfiye halindeki şirketler açısından kurumların tasfiyeye girmesine ilişkin genel kurul kararının tescil edildiği, iflas halindeki şirketler açısından ise iflasın açıldığı tarihin içinde bulunduğu hesap döneminden itibaren uygulanacaktır. Tasfiyeden vazgeçilmesi veya iflasın kaldırılması halinde; tasfiyeden vazgeçilen tarihin veya iflasın kaldırılmasına ilişkin mahkeme karar tarihinin içinde bulunduğu geçici vergi döneminden itibaren enflasyon düzeltmesi uygulanacaktır. Dönem kazancında dikkate alınmayan tutarlar tasfiyeden vazgeçildiği veya iflasın kaldırıldığı dönem kazancının tespitinde dikkate alınacaktır. Bu tarihten önce geçici vergi dönemlerine ilişkin yapılmış olan enflasyon düzeltmesine yönelik geriye dönük herhangi bir düzeltme yapılmayacaktır. Yukarıdaki hükümler, 1 Ocak 2024 tarihinden geçerli olmak üzere Kanun’un yayımı tarihinde yürürlüğe girecektir. Özel hesap dönemine tabi mükellefler için 2024 yılında başlayan hesap döneminden itibaren geçerli olacaktır. 2. Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu’nda (MTVK) gerçekleştirilmesi öngörülen değişiklikler (Teklif madde 3) MTV Kanunu’nun 5. maddesinde "Vergileme ölçü ve hadleri" başlıklı düzenleme yer almaktadır. Bu maddedeki (I) Sayılı Tarifenin "Motosikletler" başlıklı bölümünün ilk sırasında motor silindir hacmi “100-250 cm³'e kadar” olan motosikletler için belirlenen MTV tutarları yer almaktadır. Kanun Teklifi’nin 3. maddesiyle, yukarıdaki ibarenin “250 cm³'e kadar” şeklinde değiştirilmesi öngörülmektedir. Böylelikle motor silindir hacmi 100 cm³’den daha küçük motosikletler de MTV kapsamına alınmış olmaktadır. Aynı tarifenin sadece elektrik motoru olan motosikletlerin bulunduğu bölümün ilk sırasında “motor gücü 6 kW'ı geçen fakat 15 kW'ı geçmeyen” motosikletler için belirlenen MTV tutarları yer almaktadır. Kanun Teklifi’nin 3. maddesiyle yukarıdaki hükümdeki “6 kW'ı geçen” ibaresinin madde metninden çıkarılması öngörülmektedir. Böylelikle motor gücü 6 kW’den daha düşük elektrikli motosikletler de MTV kapsamına alınmış olmaktadır. Bu düzenlemeler, yürürlük (yayım) tarihinden sonra ilk defa kayıt ve tescil edilecek taşıtlara uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecektir. 3. 3238 sayılı Kanun’da gerçekleştirilmesi öngörülen değişiklikler (Madde 4-5) 3238 sayılı “Savunma Sanayii ile İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun”un 12. maddesinde Savunma Sanayii Destekleme Fonu’nun (SSDF) kaynaklarına ilişkin düzenleme yer almaktadır. Kanun Telifi’nin 4. maddesiyle aşağıdaki işlemlerden alınacak olan katılma paylarının da SSDF’nin kaynaklarına eklenmesi öngörülmektedir. 5. maddeyle ise katılma paylarının tahsil zamanı ve usulüne ilişkin düzenlemeler yapılmaktadır. Belirlenmiş olan maktu katılma payı tutarları, her yıl yeniden değerleme oranında artırılacaktır. Bu şekilde hesaplanan maktu tutarların lira kesirleri dikkate alınmayacaktır. a. Beyannameler Aşağıdaki tabloda yer alan; vergi beyannamelerinden, gümrük idarelerine verilen beyannamelerden, sosyal güvenlik kurumlarına verilen sigorta prim bildirgeleri ile muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinden (MPHB) alınan damga vergisi tutarı kadar (yıllık gelir vergisi beyannamelerinden damga vergisi tutarının yarısı kadar) katılma payı alınacaktır. b) Vergi beyannameleri: ((f) bendi dâhil olmak üzere, beyanname verme süresi içerisinde düzeltme amacıyla verilen beyannameler hariç) | | ba) Yıllık gelir vergisi beyannameleri (467,20 TL*/2=) | 233,60 TL* | bb) Kurumlar vergisi beyannameleri | 624,10 TL* | bc) Katma değer vergisi beyannameleri | 308,30 TL* | bd) Muhtasar beyannameler | 308,30 TL* | be) Diğer vergi beyannameleri (damga vergisi beyannameleri hariç) | 308,30 TL* | c) Gümrük idarelerine verilen beyannameler | 624,10 TL* | e) Sosyal güvenlik kurumlarına verilen sigorta prim bildirgeleri | 228,80 TL* | f) 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgesi ile muhtasar beyannamenin birleştirilerek verilmesiyle oluşturulan beyannameler | 365,50 TL* | * Yukarıdaki damga vergisi/katılma payı tutarları 2024 yılına ilişkindir. İlgili hüküm, 1 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe gireceğinden 2025 yılında yeniden değerleme oranında artırılmış tutarlar dikkate alınacaktır. Yukarıda yer verilen beyannameler üzerinden alınan katılma payları, beyannamelerden alınan damga vergisi ile birlikte tahakkuk ettirilecektir. (Teklif madde 5) b. Tapu ve kadastro işlemleri Tapu ve kadastro işlemlerinden; taşınmaz satışlarında alıcı ve satıcıdan ayrı ayrı 750 TL katılma payı alınacaktır. Bir taşınmaza ilişkin aynı anda aynı kişiler arasında birden fazla yapılan alış ve satışlarda alım satım sayısı ile ilişkilendirilmeksizin alıcı ve satıcının her birinden bir kez alınır. Diğer işlemlerde, adına işlem yapılandan 375 TL katılma payı alınacaktır. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa tabi kamu idareleri ile yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları, kalkınma ajansları ve köy tüzel kişiliklerinden katılma payı alınmayacaktır. Tapu ve kadastro işlemlerinden alınan tutarların işlemden önce vergi dairesine ödenmesi gerekmektedir. Söz konusu pay ödenmeden işlem yapılmayacaktır. (Teklif madde 5) c. Kredi kartları Limiti 100 bin TL ve üzerinde olan kartların hamillerinden her bir kart başına yıllık 750 TL katılma payı alınacaktır. Kartın yıl içinde herhangi bir sebeple yenilenmesi halinde ilgili yıl için pay ödenmiş ise ayrıca pay alınmayacaktır. Kartın herhangi bir sebeple iptal edilmesi halinde alınan payın iadesi söz konusu olmayacaktır. Fiziki bir kartın limitleri dahilinde oluşturulan ek kartlar ve fiziki olmayan kartlar için ayrıca katılma payı alınmayacaktır. Kanun Teklifi’nin 5. maddesi uyarınca katılma payı, kredi kartı çıkaran kuruluşlar tarafından her yılın ocak ayının 5. günü itibarıyla kart hamilinin hesabına yansıtılacak ve ilgili dönem hesap ekstresinde gösterilecektir. Kart hamilinden tahsil edilen tutarların, tahsilatı izleyen ayda verilmesi gereken BSMV beyannamesi ile beyan edilmesi ve bu verginin ödeme süresi içerisinde ödenmesi gerekmektedir. Yıl içinde alınan veya limiti yukarıdaki tutarı aşan kartlara ait katılma payı, kartın kullanıma açıldığı veya limit artışının yapıldığı ayın hesabına yansıtılacaktır. d. Noterlerce yapılan işlemler Taşınmaz satışlarının noterler tarafından yapılması halinde noterlerce alıcı ve satıcıdan ayrı ayrı 750 TL katılma payı alınacaktır. Noterler tarafından, ilk defa tescili yapılacak olan araçların tescil işlemlerinde 3.000 TL, tescil edilmiş araçların her çeşit satış ve devirlerinde 1.500 TL ve noterlik ücreti alınan diğer işlemlerde işlem başına 75 TL katılma payı alınacaktır. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa tabi kamu idareleri ile yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları, kalkınma ajansları ve köy tüzel kişiliklerinden katılma payı alınmaz. Katılma paylarının satış, devir, tescil işlemleri esnasında, diğer işlemlerde noterlik ücreti ile birlikte noterler tarafından tahsil edilir. Pay ödenmeden işlem yapılmaz. Tahsil edilen bu tutarlar noterlerce, Noterlik Kanunu’nun 119. maddesi uyarınca beyan edilerek ödenecektir. 4. Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nda (ÖTVK) gerçekleştirilmesi öngörülen değişiklikler a. İnsansız hava taşıtları ÖTV kapsamına alınmaktadır. (Teklif madde 8) Kanun Teklifi’nin 8. maddesiyle, Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli (II) sayılı listenin “88.02” sırasından sonra gelmek üzere aşağıdaki sıranın eklenmesi öngörülmektedir: GTİP No | Mal ismi | Vergi oranı (%) | 88.06 | İnsansız hava taşıtları (Askeri amaçlı kullanılanlar hariç) | 20 | Bu düzenlemeyle; askeri amaçlı kullanılanlar hariç olmak üzere insansız hava taşıtları (drone) ÖTV kapsamına alınmakta ve vergi oranı da %20 olarak belirlenmektedir. İlgili düzenleme, yayım tarihinde yürürlüğe girecektir. b. 5.000 TL’yi aşan saatler ÖTV kapsamına alınmaktadır. (Teklif madde 9) Kanun Teklifi’nin 9. maddesiyle, Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli (IV) sayılı listenin “8543.70.90.00.15” sırasından sonra gelmek üzere aşağıdaki sıraların eklenmesi öngörülmektedir: GTİP No | Mal ismi | Vergi oranı (%) | 91.01 | Kol saatleri, cep saatleri ve diğer saatler (zaman ölçen sayaçlar dahil) (zarfları kıymetli metaller veya kıymetli metallerle kaplama metallerden olanlar) (Yalnız 9101.11.00.00.00; 9101.19.00.00.00; 9101.21.00.00.00; 9101.29.00.00.00 gümrük tarife istatistik pozisyon numarasında yer alanlardan özel tüketim vergisi matrahı 5.000 TL ve üzeri olanlar) | 20 | 91.02 | Kol saatleri, cep saatleri ve diğer saatler (zaman ölçen sayaçlar dahil) (91.01 pozisyonundakiler hariç) (Yalnız 9102.11.00.00.00; 9102.12.00.00.00; 9102.19.00.00.00; 9102.21.00.00.00; 9102.29.00.00.00 gümrük tarife istatistik pozisyon numarasında yer alanlardan özel tüketim vergisi matrahı 5.000 TL ve üzeri olanlar) | 20 | Bu düzenlemeyle; ÖTV matrahı 5.000 TL’den fazla olan saatler ÖTV kapsamına alınmakta ve vergi oranı da %20 olarak belirlenmektedir. Ayrıca yukarıdaki 5.000 TL’lik tutar her yıl yeniden değerleme oranında artırılacaktır. Hesaplanan tutarın 100 lirayı aşmayan kesirleri dikkate alınmayacaktır. Bu düzenleme, yayım tarihinde yürürlüğe girecektir. c. Motorlu uçan oyuncaklar ÖTV kapsamına alınmaktadır. (Teklif madde 10) Kanun Teklifi’nin 10. maddesiyle, Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli (IV) sayılı listenin “9405.10.50.10.11” sırasından sonra gelmek üzere aşağıdaki sıranın eklenmesi öngörülmektedir: GTİP No | Mal ismi | Vergi oranı (%) | 9503.00 | Üç tekerlekli bisikletler, skuterler, pedallı arabalar ve benzeri tekerlekli oyuncaklar; oyuncak bebekler için arabalar; oyuncak bebekler; diğer oyuncaklar; küçültülmüş (scale) modeller ve benzeri eğlencelik modeller (hareketli olsun olmasın); her türlü bilmeceler (puzzle) (Yalnız 9503.00.75.00.00; 9503.00.79.00.00 gümrük tarife istatistik pozisyon numaralarında yer alan yalnızca eğlence amacıyla tasarlanmış uçan oyuncaklar) | 20 | Bu düzenlemeyle, yalnızca eğlence amacıyla tasarlanmış motorlu uçan oyuncaklar (drone) ÖTV kapsamına alınmakta ve vergi oranı da %20 olarak belirlenmektedir. Gelir İdaresi Başkanlığı, kamuoyunda oluşan üç tekerlekli bisikletlere, skuterlere, pedallı arabalara, oyuncak bebekler gibi çocuk oyuncaklarına vergi getirildiğine dair yorumların yanlış olduğu, verginin kapsamına alınan kısmın sadece parantez içinde yer alan cümledeki mallar (eğlence amacıyla tasarlanmış uçan oyuncaklar) olduğuna dair bir açıklama yapmıştır. Bu hüküm, Kanun’un yayım tarihinde yürürlüğe girecektir. 11 Ekim 2024 tarihinde Meclis Başkanlığına sunulan Kanun Teklifi ve gerekçesine ulaşmak için tıklayınız... Saygılarımızla. Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş. Erkan Baykuş |