AYM, varlık yönetim şirketlerinin yaptıkları işlemler ve bununla ilgili olarak düzenlenen kâğıtlar için geçerli olan harç istisnasına ilişkin hükmü Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti.

Bankacılık Kanunu’nun “Varlık yönetim şirketi” başlıklı 143. maddesinin 6. fıkrasında; varlık yönetim şirketlerinin yaptıkları işlemler ve bununla ilgili olarak düzenlenen kâğıtların, 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’na göre ödenecek damga vergisinden, 492 sayılı Harçlar Kanununa göre ödenecek harçlardan, kaynak kullanımını destekleme fonuna yapılacak kesintilerden ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 39. maddesi hükmünden istisna olduğuna dair hüküm yer almaktaydı.

Anayasa Mahkemesi (AYM), 5 Haziran 2024 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 01.02.2024 tarihli ve E.2023/110, K.2024/35 sayılı kararıyla yukarıdaki hükümde yer alan “492 sayılı Harçlar Kanununa göre ödenecek harçlardan,” ibaresini oy çokluğuyla Anayasa’ya aykırı bularak iptal etmiştir.

Aslında Yerköy Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından Bankacılık Kanunu’nun yukarıda yer verilen 143. maddesinin 6. fıkrasındaki hükmün tamamının Anayasa’ya aykırılığı için AYM’ye başvurulmuştu. AYM ilgili hükmün;

- “… 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’na göre ödenecek damga vergisinden,” ve
- “… kaynak kullanımını destekleme fonuna yapılacak kesintilerden ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 39. maddesi hükmünden,”

ibarelerinin, itiraz başvurusunda bulunan mahkemenin bakmakta olduğu davada uygulanma imkanı bulunmadığından bu bölümlere ilişkin başvuruyu Mahkemenin yetkisizliği nedeniyle reddetmiştir.

AYM, ilgili fıkrada yer alan harç istisnasına ilişkin hükmün, Anayasa’nın 10. ve 73. maddelerine aykırı olduğuna ilişkin kararını aşağıdaki gerekçelere dayandırmıştır:

“Varlık yönetim şirketlerinin yaptıkları işlemlerin ve bunlarla ilgili düzenlenen kağıtların 492 sayılı Kanun’a göre ödenecek harçlardan süresiz olarak istisna tutulmuş olması varlık yönetim şirketleri lehine, diğer teşebbüsler aleyhine önemli bir avantaj teşkil etmektedir.

Bu avantaj varlık yönetim şirketleri bakımından giderlerin azaltılması suretiyle kâr oranının artması anlamına gelmektedir. Bu şirketlerin kurulmasının teşvik edilmesi için kuruluştan itibaren belirli süre ile sınırlı olarak bunlara harç istisnası tanınması makul olsa da bunun sürekli hale getirilmesi diğer teşebbüsler aleyhine orantısız bir avantajın oluşmasına yol açmaktadır. …”

AYM’nin yukarıda özetlenen 01.02.2024 tarihli ve E.2023/110, K.2024/35 sayılı kararına ulaşmak için tıklayınız...

Saygılarımızla.
Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.
İhsan Akar