No: 20

Tarih: 30/01/2023

Konu:

27 Ocak’ta TBMM’ye sunulan Kanun Teklifi’nin vergi mevzuatında değişiklikler içeren düzenlemeleri.


Özet: 27 Ocak 2023 tarihinde TBMM Başkanlığına sunulan “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”nin vergi mevzuatında değişiklikler içeren düzenlemeleri aşağıda dikkatinize sunulmaktadır:

- Genç girişimcilerin kazanç istisnasına ilişkin hükümde yer alan 75.000 TL’lik tutarın, gelir vergisi tarifesinin 2. gelir dilimindeki tutar şeklinde değiştirilmesi öngörülmektedir. Bu kapsamda 2023 yılında 150.000 TL olarak uygulanacak bu tutar, sonraki yıllarda yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle dikkate alınacaktır. 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren elde edilen gelir ve kazançlara uygulanacaktır.

- Toplu Konut İdaresi (TOKİ) tarafından 2023 yılı sonuna kadar yeni çıkılacak ihaleler ile ilgili olarak bu ihalelerde TOKİ’nin almış olduğu ihale kararları ve TOKİ ile yükleniciler arasında düzenlenen sözleşmelere damga vergisi istisnası getirilmesi öngörülmektedir. (Yürürlük: Yayım tarihi)

- Şüyuun izalesi yoluyla yapılan taşınmaz satışlarında, her bir devir ve iktisap işlemi için devir ve iktisap sayısına bakılmaksızın her bir taşınmazda devreden ve devralanlardan birer adet asgari maktu harç alınması öngörülmektedir. (Yürürlük: Yayım tarihi)

- Boru hatları veya elektrik telleri ile taşınan ve sürekli akış hâlinde olan malların ithaline ilişkin olarak ithalatın yapıldığı vergilendirme dönemine ait katma değer vergisi beyannamesinin verilme süresi sonuna kadar ödenen katma değer vergisinin, ithalatın yapıldığı dönemde indirim konusu yapılabilmesi imkânı getirilmektedir. (Yürürlük: Yayım tarihi)

- Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri tarafından sporculara yapılan ücret ödemeleri üzerinden kesilen gelir vergisinin; ilgili vergi dairesine kanuni süresinde beyan edilmiş ve vadesinde ödenmiş olması kaydıyla, vergi dairesince ilgili kulüp ve şirketlerce açılan özel hesaplarına aktarılması öngörülmektedir. Özel hesaba alınan tutarların hangi harcamalarda kullanılabileceği ve harcama sınırları da ilgili maddede belirlenmektedir. (Yürürlük: Yayımını takip eden ayın başında)

- Ar-Ge ve tasarım merkezi ile teknoloji geliştirme bölgeleri dışında, teşvik kapsamında çalışılabilecek süreye ilişkin Cumhurbaşkanına verilen %75’e kadar artırma yetkisi %100’e çıkarılmaktadır.

- Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5. maddesinin 3. fıkrasında yapılması öngörülen değişiklikle; iştirak eden şirketin iştirak ettiği şirketi veya iştirak edilen şirketin iştirak eden şirketi devraldığı durumlarda, iştirak hissesi ve pay alımı dolayısıyla yapılan ve devir sonrasına tekabül eden finansman giderlerinin devralan şirkette indirim konusu yapılabilmesi sağlanmaktadır. 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren elde edilen gelir ve kazançlara uygulanacaktır.



“Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” 27 Ocak 2023 tarihinde TBMM Başkanlığına sunuldu. Kanun Teklifi’nin, vergi mevzuatında değişiklikler içeren düzenlemeleri aşağıda dikkatinize sunulmaktadır:

I. Genç girişimci kazanç istisnasında geçerli tutarın güncellenmesi

Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 20. maddesinde, maddede sayılan şartlarla; ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunan ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla 29 yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişilerin, faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren 3 vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri bu kazançlarının 75.000 Türk lirasına kadar olan kısmının gelir vergisinden istisna olduğuna dair hüküm bulunmaktadır.

Kanun Teklifi’nin 11. maddesiyle, yukarıda yer alan “75.000 Türk lirasına” ibaresinin “103. maddede yazılı tarifenin ikinci diliminde yer alan tutara” şeklinde değiştirilmesi öngörülmektedir. Buna göre söz konusu tutar 2023 yılı gelirleri için 150.000 TL olarak uygulanacak, sonraki yıllarda uygulanacak tutar ise her yıl yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınacaktır.

İlgili düzenleme 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren elde edilen gelir ve kazançlara uygulanmak üzere yayım tarihinde yürürlüğe girecektir.

II. TOKİ’nin bazı ihale kararları ve sözleşmelerinde geçici süreli damga vergisi istisnası

Kanun Teklifi’nin 13. maddesiyle, Damga Vergisi Kanunu’na geçici 4. madde eklenmesi öngörülmektedir.

Bu düzenleme ile damga vergisi uygulaması açısından resmi daire sayılan Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca (TOKİ) konut ve konut ile birlikte ihale edilen yapım işlerine ilişkin olarak;

- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 31 Aralık 2023 tarihine kadar (bu tarih dâhil) ilan veya duyurusu yapılmak suretiyle çıkılacak ihaleler,
- Ayrıca maddenin yürürlük tarihi itibarıyla ilan ve duyurusu yapılmak suretiyle ihaleye çıkılmış olmakla birlikte henüz ihale tarihi (son teklif verme tarihi) geçmemiş olan ihaleler,

ile sınırlı olmak üzere, bu ihalelerde TOKİ’nin almış olduğu ihale kararları ve TOKİ ile yükleniciler arasında düzenlenen sözleşmelere damga vergisi istisnası sağlanmaktadır.

Söz konusu istisna, sadece Kanun’da belirtilen nitelikleri haiz yapım işlerine ilişkin olarak 2023 yılı sonuna kadar yeni çıkılacak ihaleler ile aynı işlerde ihale ilan veya duyurusu yapılmış ancak ihaleye katılan yükleniciler için belirlenen son teklif süresi geçmemiş ihalelere sağlanmak suretiyle özellikle orta ve alt gelir grubuna yönelik konutların daha uygun şartlarla üretilmesinin temini öngörülmektedir.

Bu hüküm, Kanun’un yayım tarihinde yürürlüğe girecektir.

III. Şüyuun izalesi yoluyla satışa konu edilen her bir taşınmaza ilişkin devir ve iktisaplarda alınması gereken maktu harç miktarı

Kanun Teklifi’nin 14. maddesiyle, Harçlar Kanunu’na bağlı (4) sayılı tarifenin mülga son fıkrasından önceki fıkraya aşağıdaki cümlenin eklenmesi öngörülmektedir:

“Şu kadar ki, I/20-a fıkrası kapsamında şüyuun izalesi yoluyla satışa konu edilen her bir taşınmaza ilişkin devir ve iktisaplarda, bu fıkraya göre alınması gereken en az maktu harç miktarı, devir ve iktisap sayısı ile ilişkilendirilmeksizin, devir eden ve devir alanın her birinden bir kez alınır.”

Buna göre şüyuun izalesi yoluyla yapılan taşınmaz satışlarında, her bir devir ve iktisap işlemi için Harçlar Kanunu’na bağlı (4) sayılı tarifenin I/20-a bendine göre hesaplanan nispi harcın asgari maktu harçtan düşük olması nedeniyle asgari maktu harç alınması gereken durumlarda, devir ve iktisap sayısına bakılmaksızın her bir taşınmazda devir eden ve devir alanlardan birer adet asgari maktu harç alınması sağlanmaktadır. Her bir devir ve iktisap işlemi için hesaplanan nispi harcın asgari maktu tutarın üzerinde olduğu durumlarda ise nispi harç alınması uygulamasında bir değişiklik söz konusu olmayacaktır.

Bu düzenleme, Kanun’un yayım tarihinde yürürlüğe girecektir.

IV. Boru hatları veya elektrik telleri ile taşınan ve sürekli akış hâlinde olan malların ithaline ödenen KDV’nin indirimi

KDV Kanunu’nun “Vergi İndirimi” başlıklı 29. maddesinin üçüncü fıkrasında, indirim hakkının vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılını takip eden takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabileceğine ilişkin hüküm yer almaktadır.

Kanun Teklifi’nin 16. maddesiyle bu fıkra hükmüne eklenen cümle ile boru hatları veya elektrik telleri ile taşınan ve sürekli akış hâlinde olan malların ithaline ilişkin olarak ithalatın yapıldığı vergilendirme dönemine ait katma değer vergisi beyannamesinin verilme süresi sonuna kadar ödenen katma değer vergisinin, ithalatın yapıldığı dönemde indirim konusu yapılabilmesi sağlanmaktadır.

İlgili düzenleme, Kanun’un yayım tarihinde yürürlüğe girecektir.

Diğer taraftan Kanun Teklifi’nin yayım tarihinde yürürlüğe girecek olan geçici 1. maddesinin ikinci fıkrasıyla, boru hatları veya elektrik telleri ile taşınan sürekli akış hâlinde olan malların ithalini gerçekleştiren mükelleflere ilişkin olarak yukarıdaki düzenlemeye uygun olarak söz konusu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönemlerde de mükellefler tarafından anılan maddede belirtilen esaslar çerçevesinde indirim konusu yapılmış olan KDV’ler ile ilgili olarak vergi incelemeleri veya takdir işlemlerine istinaden herhangi bir vergi tarhiyatı yapılmayacağı, vergi cezası kesilmeyeceği, daha önce yapılmış olan tarhiyatlardan ve kesilmiş cezalardan varsa açılmış davalardan feragat edilmesi kaydıyla vazgeçileceği, tahakkuk eden tutarların terkin edileceği, tahsil edilen tutarların ise iade edilmeyeceği düzenlenmektedir.

Ayrıca, anılan maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönemlere ilişkin yapılmış düzeltme taleplerinin bu hüküm çerçevesinde değerlendirilerek sonuçlandırılacağı belirtilmek suretiyle bu taleplerin sadece tahakkuk etmiş vergilerin terkini açısından değerlendirileceği ancak tahsil edilmiş tutarların ise iade edilmeyeceği yönünde belirleme yapılmaktadır.

V. Amatör sporun ve altyapı spor eğitim tesislerinin desteklenmesi

Kanun Teklifi’nin 17. maddesiyle 3289 sayılı Gençlik ve Spor Hizmetleri Kanunu’nun ek 12. maddesinin başlığıyla birlikte değiştirilmesi öngörülmektedir.

“Amatör sporun ve altyapı spor eğitim tesislerinin desteklenmesi” başlıklı madde ile spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri tarafından sporculara yapılan ücret ödemeleri üzerinden kesilen gelir vergisinin; ilgili vergi dairesine kanuni süresinde beyan edilmiş ve vadesinde ödenmiş olması kaydıyla, vergi dairesince ilgili kulüp ve şirketlerce açılan özel hesaplarına aktarılması öngörülmektedir. İlgili maddede ayrıca iadeye konu edilerek özel hesaba alınan tutarların hangi harcamalarda kullanılabileceği ve harcama sınırları belirlenmektedir. Maddede sayılan harcamalar amatör sporcuların yetiştirilmesi amacıyla amatör spor faaliyetleri ve alt yapı yatırımlarının desteklenmesine yönelik harcamalar olacaktır.

İlgili düzenleme, Kanun’un yayım tarihini izleyen ayın başında yürürlüğe girecektir.

VI. Ar-Ge ve tasarım merkezi ile teknoloji geliştirme bölgeleri dışında teşvik kapsamında çalışılabilecek süreye ilişkin yetki

Kanun Teklifi’nin 18 ve 21. maddeleri ile

- 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nun geçici 2. maddesinin üçüncü fıkrasında ve
- 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun’un 3. maddesinin ikinci fıkrasında

yer alan “bölgesel ve/veya sektörel alanlarda yüzde yetmiş beşe” ibaresi “bölgesel ve/veya sektörel alanlarda ya da meslek gruplarına göre yüzde yüze” şeklinde değiştirilmesi öngörülmektedir.

Bu değişikliklerle teknoloji geliştirme bölgesi dışında teşvik kapsamında çalışılabilecek süreye ilişkin Cumhurbaşkanına verilen %75’e kadar artırma yetkisi %100’e çıkarılmakta ve Cumhurbaşkanına tanınan yetkinin meslek gruplarına göre de kullanılabilmesine imkân tanınmaktadır.

Bu hükümler, Kanun’un yayım tarihinde yürürlüğe girecektir.

VII. Devir işlemlerinde, iştirak hissesi ve pay alımıyla ilgili finansman giderlerinin devir sonrasına isabet eden kısmının devralan şirkette indirim konusu yapılabilmesi

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “İstisnalar” başlıklı 5. maddesinin üçüncü fıkrasında; iştirak hisseleri alımıyla ilgili finansman giderleri hariç olmak üzere, kurumların kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlarına ilişkin giderlerinin veya istisna kapsamındaki faaliyetlerinden doğan zararlarının, istisna dışı kurum kazancından indirilmesinin kabul edilmeyeceğine ilişkin hüküm yer almaktadır.

Kanun Teklifi’nin 19. maddesiyle yukarıdaki hükmün “Kurumların kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlarına ilişkin giderlerinin veya istisna kapsamındaki faaliyetlerinden doğan zararlarının, istisna dışı kurum kazancından indirilmesi kabul edilmez. Şu kadar ki iştirak hisseleri alımıyla ilgili finansman giderleri, Kanun’un 19. maddesi kapsamında yapılan devir işlemleri sonrasına isabet edenler de dâhil olmak üzere, kurum kazancından indirilebilir.” şeklinde değiştirilmesi öngörülmektedir.

Bu değişiklikle; iştirak eden şirketin iştirak ettiği şirketi veya iştirak edilen şirketin iştirak eden şirketi devraldığı durumlarda, iştirak hissesi ve pay alımı dolayısıyla yapılan ve devir sonrasına tekabül eden finansman giderlerinin devralan şirkette indirim konusu yapılabilmesi sağlanmaktadır.

İlgili düzenleme 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren elde edilen gelir ve kazançlara uygulanmak üzere yayım tarihinde yürürlüğe girecektir.

Diğer taraftan Kanun Teklifi’nin yayım tarihinde yürürlüğe girecek olan geçici 1. maddesinin birinci fıkrasıyla, geçmiş dönemlerde söz konusu finansman giderlerini indirim konusu yapan mükelleflere yönelik bir inceleme ve tarhiyat yapılmaması sağlanmakta ve uygulamada yaşanan ihtilafların sonlandırılması amaçlanmaktadır.

Kanun Teklifi'ne ulaşmak için tıklayınız...

 

 

Saygılarımızla.
Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.
Erkan Baykuş


Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.
 Baskıya yolla

Dosyayı İndir

Başa Dön

İletişim:

M. Fatih Köprü
fatih.kopru@tr.ey.com
(212) 408 51 79