Enerji yardımında ücret dışı ödemelerde SPEK istisnası detayı

Enerji Yardımının Prime Esas Kazançtan İstisna Tutulmasına İlişkin Usul ve Esaslar SGK tarafından 2022/26 sayılı genelge ile açıklanmış, 55 nolu Sirküler ile sizlerle paylaşılmıştır.

Söz konusu genelgede yer alan “2-3-Ödemelerin Mevcut Prime Esas Kazanç Tutarlarına İlave Olarak Yapılması” hususu ile ilgili olarak gelen sorular üzerine iş bu sirküler hazırlanmıştır.

Enerji yardımının prime esas kazançtan istisna tutulabilmesi için, yapılan ödemelerin sigortalıların mevcut prime esas kazançlarına ilave olarak yapılmış olması gerekmektedir. 7420 sayılı Kanunun Geçici 1 inci maddesinin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla enerji yardımı yapılan işyerinde çalışmaya devam edenler bakımından esas alınacak mevcut prime esas kazanç, sigortalıya enerji yardımı yapılan aydan önce enerji yardımı yapılan işyerinden bildirilen en son aya/döneme ait prime esas kazanç olacaktır.

Genelgedeki örneklerde;

Örnek 7: 7420 sayılı Kanunun Geçici 1 inci maddesinin yürürlük tarihi (9/11/2022) itibarıyla (A) işyerinde çalışması devam eden ve enerji yardımı alan (B) sigortalısının mevcut prime esas kazancının belirlenmesinde (A) işyerinden 2022/Ekim ayında/döneminde yapılan bildirim dikkate alınacaktır. Bu kişinin 2023 yılı Mart ayında da (A) işyerinden enerji yardımı alması halinde mevcut prime esas kazanç olarak söz konusu işyerinden 2023 yılı Şubat ayında yapılan bildirim dikkate alınacaktır.

Örnek 8: Örnek 7’de (B) sigortalısının 2023/Şubat ayında bildirilmemesi veya 0 gün 0 kazanç olarak bildirilmesi halinde 2023/Mart ayında yapılan enerji yardımı ödemesinde mevcut prime esas kazanç olarak 2023/Ocak ayı esas alınacaktır.

Açıklama ve örneklerden anlaşılacağı üzere, işyerinde çalışması devam edenler için bir önceki ay SPEK tutarı dikkate alınacaktır. 5510 sayılı Yasanın 80. Maddesinde prime esas kazançların neler olduğu ise şu şekilde açıklanmıştır:

“a) Prime esas kazançların hesabında;
1) Hak edilen ücretlerin,
2) Prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkaktan o ay içinde yapılan ödemelerin ve işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen tutarların,
3) İdare veya yargı mercilerince verilen karar gereğince yukarıdaki (1) ve (2) numaralı alt bentlerde belirtilen kazançlar niteliğinde olmak üzere sigortalılara o ay içinde yapılan ödemelerin, brüt toplamı esas alınır.
b) Ayni yardımlar ve ölüm, doğum ve evlenme yardımları, görev yollukları, seyyar görev tazminatı, kıdem tazminatı, iş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödeme, keşif ücreti, ihbar ve kasa tazminatları ile Kurumca tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları, işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgari ücretin % 30’unu geçmeyen özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları, prime esas kazanca tabi tutulmaz” denilmiştir.

Bu madde dikkate alındığında; bir önceki ayda sigortalının örneğin prim, ikramiye, fazla mesai gibi bir alacağının olduğu ancak cari ayda bu ödemelerin olmadığı hallerde; cari ayda ödenecek enerji desteğinin bir kısmının veya tamamının o ay için istisna kapsamı dışında kalması söz konusu olabilecektir.

Not: Konuya ilişkin tereddüt halinde bize ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla.
Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.
Erkan Baykuş