Page 15 - EY_vergi_rehberi_2018_6

2. Gelir vergisi

o. Evlenme ve doğum münasebetiyle hizmet erbabına yapılan Asgari geçim indiriminin yıllık tutarı, her ücretli için asgarî ücret
yardımlar, üzerinden hesaplanan yıllık vergi tutarını aşamaz. Ayrıca yıl içerisinde
p. İş Kanunu’na göre ödenmesi gereken kıdem tazminatları, asgari ücret tutarında meydana gelen değişiklikler, asgari geçim
indirimi uygulamasında dikkate alınmaz.
q. Nafakalar,
r. Demirbaş olarak verilen giyim eşyası, İndirimin uygulamasında “çocuk” tabiri, mükellefle birlikte oturan
s. Spor yarışmalarına katılan amatör sporculara ödenen ödül ve veya mükellef tarafından bakılan (nafaka verilenler, evlat edinilenler
ikramiyeler, ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte
t. Spor yarışmalarını yöneten hakemlere ödenen ücretler, oturanlar dâhil) 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış
çocukları, “eş” tabiri ise aralarında yasal evlilik bağı bulunan kişileri
u. Sosyal sigortalar kurumları tarafından sigortalılara yapılan ifade etmektedir.
ödemeler,
v. İlim ve fenni, güzel sanatları, tarımı, hayvan yetiştirilmesini Ücret geliri elde eden eşler dışındaki eşler, uygulama sırasında,
ve memleket bakımından faydalı olan diğer işleri teşvik etmek çalışmayan ve geliri bulunmayan eş olarak kabul edilmektedir.
amacıyla verilen ikramiye ve mükafatlar,
w. Yabancı ülkelerde bulunan sosyal güvenlik kurumları tarafından İndirim tutarının tespitinde mükellefin, gelirin elde edildiği tarihteki
ödenen emekli, maluliyet, dul ve yetim aylıkları, medenî hali ve aile durumu esas alınır. İndirim, yukarıdaki oranlara
göre hesaplanan tutarları aşmamak kaydıyla, ücret geliri elde eden
x. Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan dar mükellefiyete tabi aile fertlerinden her biri için ayrı ayrı, çocuklar için eşlerden yalnızca
işverenlerin yanında çalışan hizmet erbabına, işverenin Türkiye birisinin gelirine uygulanmalıdır. Boşananlar için ise indirim tutarının
dışında elde ettiği kazançları üzerinden döviz olarak ödediği hesabında, nafakasını sağladıkları çocuk sayısı dikkate alınmalıdır.
ücretler,
y. Subay, astsubay, erbaş ve erlere ve Ordu hizmetinde bulunan Asgari geçim indirimine ilişkin örnek hesaplama ile medeni durum
sivil makinistlere, uçuş, dalış gibi hizmetleri dolayısıyla verilen ve çocuk sayısına göre uygulanan asgari geçim indirimi tutarları
tazminatlar, gündelikler, ikramiyeler, zamlar, Rehber’in “15. Pratik bilgiler-2018” bölümünde “15.9 Asgari geçim
z. Türk Hava Kurumu veya kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunan indirimi” başlığı altında dikkatinize sunulmuştur.
müesseselerde uçuş maksadıyla görevlendirilen, hava aracının
sevk ve idaresiyle görevli pilotlar ile uçuş esnasında uçak içinde 2.6.5 İlave asgari geçim indirimi
hizmet veren yetkili sivil havacılık otoritesince sertifikalandırılmış
personele; fiilen uçuş hizmeti, deniz altına dalış yapanlara fiilen 2016 ve 2017 yıllarına ilişkin olarak geçici maddeler kapsamında
dalış hizmetleri dolayısıyla verilen tazminat, gündelik, ikramiye ve uygulanan “İlave asgari geçim indirimi” uygulaması, 27 Mart 2018
zamlar. tarihli 2. mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan 7103 sayılı Kanun’un
6. maddesiyle kalıcı hale getirilmiştir. Buna göre net ücretleri, gelir
2.6.3 Engellilik indirimi vergisi tarifesi nedeniyle, sadece kendisi için asgarî geçim indirimi
hesaplanan asgarî ücretlilere (bekâr), içinde bulunulan yılın Ocak
Çalışma gücünün; ayına ilişkin ödenen net ücretin (2018 için 1.603,12 TL) altında
kalanlara, bu tutar ile bu tutarın altında kalındığı aylara ilişkin olarak
• Asgarî % 80'ini kaybetmiş bulunan hizmet erbabı aylık hesaplanan net ücreti arasındaki fark tutar, ücretlinin asgari
birinci derece engelli, geçim indirimine ayrıca ilave edilecektir.
• Asgarî % 60'ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabı İlgili yılda geçerli asgari ücretin dönemsel olarak farklı tutarlarda
ikinci derece engelli, belirlenmiş olması halinde, yeni asgari ücretin geçerli olduğu aylar
• Asgarî % 40'ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabı ise için artışın uygulandığı ilk aydaki ücret üzerinden gelir vergisi
üçüncü derece engelli, tarifesinin ilk dilimindeki oran baz alınarak hesaplanan net ücret
dikkate alınacaktır.
sayılır. 2018 yılı için engellilik dereceleri itibarıyla belirlenen ve
hizmet erbabının ücretinden indirilebilecek olan tutarlar Rehber’in 27 Mart 2018 tarihinde yürürlüğe giren bu uygulama açısından net
“15. Pratik bilgiler-2018” bölümünde “15.8 Engellilik indirimi ücret; yasal kesintiler sonrası ücret tutarına asgarî geçim indiriminin
tutarları” başlığı altında dikkatinize sunulmuştur. ilavesi sonucu oluşan ücreti ifade etmektedir.

2.6.4 Asgari geçim indirimi 2.6.6 Diğer ücretler
Asgari geçim indiriminin hesabında öncelikle, ilgili çalışana Aşağıda sayılan kişilerin safi ücretleri takvim yılı başında geçerli olan
uygulanacak asgari geçim indirimi oranının bulunması ile ve sanayi kesiminde çalışan işçiler için uygulanan asgari ücretin yıllık
başlanmalıdır. Bu oran çalışanın medeni durumu ve çocuk sayısına brüt tutarının % 25'idir.
göre değişmekte olup aşağıda dikkatinize sunulmaktadır:
a. Kazançları basit usulde tespit edilen ticaret erbabının yanında
• Mükellefin kendisi için % 50, çalışanlar,
• Çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10, b. Özel hizmetlerde çalışan şoförler,
• Çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; c. Özel inşaatlarda çalıştırılan işçiler,
• İlk iki çocuk için % 7,5, d. Gayrimenkul sermaye iradı sahibinin yanında çalışanlar,
• Üçüncü çocuk için % 10, e. Gerçek ücretlerinin tespitine imkan olmaması sebebiyle,
• Diğer çocuklar için % 5. Danıştay'ın olumlu görüşü ile Maliye Bakanlığınca bu kapsama
alınanlar.
İkinci aşamada, ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan
asgarî ücretin yıllık brüt tutarı ile ücretlinin şahsi ve medeni durumu Diğer ücretler için yıllık beyanname verilmesine gerek yoktur. Ayrıca,
dikkate alınarak yukarıdaki şekilde hesaplanan oranın çarpılması başka gelirler nedeniyle beyanname verilmesi halinde de diğer
gerekmektedir. Bu şekilde bulunan tutarın gelir vergisi tarifesinin ilk ücretler beyannameye dâhil edilmeyecektir.
diliminde yer alan oran (% 15) ile çarpılması sonucu yıllık asgari geçim
indirimi tutarı hesaplanmış olmaktadır. Bu tutarın bir aylık kısmı Diğer ücretlerde gelir vergisi, hizmetin ifa edildiği takvim yılının ikinci
(1/12'si), aylık olarak ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisinden ayında tarh edilir. Takvim yılı içerisinde işe başlanması durumunda
mahsup edilecek olan asgari geçim indirimi tutarını vermektedir. ise bu tarhiyat işe başlama tarihinden itibaren bir ay içerisinde
Mahsup edilecek kısmın fazla olması halinde iade yapılması söz gerçekleştirilir.
konusu değildir.
15