Page 9 - VG_Mayis2021
P. 9
• 5684 sayılı Kanun kapsamında faaliyette bulunan sigorta ve Bu kapsamda, teminat mektubu komisyonları, tahvil ihracı
reasürans şirketleri, ile ilgili olarak yapılan baskı ve benzeri giderler, ipotek
masrafları, kredi sözleşmelerine ilişkin olarak ödenen damga
• 6361 sayılı Kanun’un ilgili maddelerinde yer alan
sözleşmelere uygun olarak faaliyette bulunan finansal vergisi veya banka havale ücretlerine ilişkin ödenen banka
kiralama, faktoring, finansman şirketleri ve tasarruf ve sigorta muameleleri vergisi gibi herhangi bir yabancı
finansman şirketleri, kaynak kullanımına ve bu kaynağın kullanım süresine bağlı
olmaksızın katlanılan giderlerin gider kısıtlamasına konu
• 6362 sayılı Kanun kapsamında sermaye piyasası faaliyetinde edilmesinin söz konusu olmadığına ilişkin açıklamalara ilgili
bulunan kurumlar. Tebliğ Taslağı’nda yer verilmiştir. Aynı şekilde bir finansman
gideri olmayıp finansman geliri azalması niteliğinde olan erken
Dolayısıyla, finansman gider kısıtlaması uygulaması yukarıda ödeme iskontolarının veya peşin ödeme iskontolarının da
yer verilen mükellefler haricinde kalan ve yabancı kaynakları öz gider indirimi kısıtlaması kapsamı dışında olduğu açıklanmıştır.
kaynaklarını aşan bilanço esasına tabi bulunan bütün kurumlar Diğer taraftan, kredi faizleri üzerinden hesaplanan banka ve
vergisi mükellefleri için geçerlidir. sigorta muameleleri vergisi gibi yabancı kaynağın işletmede
kullanım süresine bağlı olarak doğan giderlerin ise gider indirimi
Uygulama kapsamında dikkate alınacak yabancı kaynaklar kısıtlaması uygulamasında dikkate alınması gerekmektedir.
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından kamuoyunun görüşüne Bununla birlikte, söz konusu gider ve maliyet unsurlarından
sunulan Tebliğ Taslağı’nda yabancı kaynaklar, “Bilançonun kısa yatırımın (“Yapılmakta olan yatırımlar” hesabında izlenen
vadeli yabancı kaynaklar ve uzun vadeli yabancı kaynaklar tutarlar da dahil olmak üzere her türlü (teşvik belgeli veya
toplamı” olarak açıklanmıştır. belgesiz) amortismana tabi iktisadi kıymetlerin) maliyetine
eklenenler finansman gider kısıtlaması uygulamasında dikkate
Buna göre, mükelleflerin Tek Düzen Hesap Planı’na göre “3. alınmayacaktır.
Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar” ve “4. Uzun Vadeli Yabancı
Kaynaklar” toplamı uygulamada yabancı kaynak olarak dikkate Vergi Usul Kanunu’nun 262. maddesi ve 163 Sıra No'lu
alınacaktır. Nitekim Tebliğ Taslağı’nda hesaplamalara ilişkin yer Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği çerçevesinde, sabit kıymet
alan örneklerde de “çıkarılan bilançoya göre yabancı kaynak” yatırımlarının yabancı kaynaklarla finanse edilmesi halinde,
ibaresine yer verilmiş, yabancı kaynaklar içinde yer alan ancak aktifleştirildiği dönem sonuna kadar olan oluşan kur farkı ve
mahiyet olarak hesaplamada dikkate alınmaması gereken bir faiz gibi finansman giderlerinin yatırım maliyetine eklenmesi
bilanço kaleminden bahsedilmemiştir. zorunludur. Aktifleştirildiği dönemden sonra oluşan finansman
giderlerinin ise doğrudan gider yazılması veya yatırımın
Bununla birlikte, Tebliğ Taslağı’nda belirtildiği üzere, satış maliyetine eklenmesi ihtiyaridir. Bu kapsamda zorunlu veya
bedelinin belirli bir vade sonunda ödenmesine ilişkin tercihe bağlı olarak yatırım maliyetine eklenen finansman
olarak, mükelleflerin Vergi Usul Kanununa göre düzenlenen giderleri, kısıtlama uygulamasının dışında tutulmuştur. Tebliğ
bilançolarında izlenen satıcılar vb. hesaplar için finansman Taslağı’nda yer verilen örnekler paralelinde; finansman gider
gideri hesaplanmaması halinde bu işlemler için ayrıca ayrıştırma kısıtlaması uygulamasında yatırımın maliyetine eklenen gider
yapılarak satış bedelinin belirli bir kısmı gider kısıtlamasına tabi ve maliyet unsurlarının toplam finansman gideri tutarından
tutulmayacaktır. tenzil edileceğini ve dolayısıyla kanunen kabul edilmeyen gider
tutarının tespitinde dikkate alınmayacağını, ilgili gider ve maliyet
Finansman gider kısıtlaması uygulaması kapsamındaki unsurlarını barındıran yabancı kaynakların ise yabancı kaynak ve
yabancı kaynakların tespitinde, herhangi bir finansman gideri öz kaynak kıyaslamasında dikkate alınacağını belirtmek isteriz.
barındırmayan (vadesi gelmemiş TL cinsinden ticari borçlar,
TL cinsinden alınan sipariş avansları vb.) yabancı kaynakların Üretilen ya da satın alınan malların maliyetine dahil edilen
dikkate alınıp alınmayacağına ilişkin tereddütler de gündeme faiz, komisyon, vade farkı, kâr payı, kur farkı ve benzeri adlar
gelmektedir. Ancak gerek Kanun metninde gerek ilgili Tebliğ altında yapılan gider ve maliyet unsurları ise finansman gider
Taslağı’nda, uygulama kapsamında dikkate alınacak yabancı kısıtlaması uygulamasında dikkate alınacaktır.
kaynağın finansman gideri barındırması gerektiği yönünde
bir şarta ya da açıklamaya yer verilmediği göz önünde Yer verilen açıklamalar kapsamında, finansman gider
bulundurulduğunda, finansman gideri barındırmayan yabancı kısıtlamasına tabi gider ve maliyet unsurlarını aşağıdaki şekilde
kaynakların dikkate alınmaması mümkün değildir. özetlemek mümkün olacaktır;
Uygulama kapsamında dikkate alınacak gider ve maliyet • Her türlü faiz ve komisyonlar,
unsurları
• Vade farkları,
Kanun metni uyarınca işletmede kullanılan yabancı kaynaklara • Kar payları,
ilişkin olarak faiz, komisyon, vade farkı, kâr payı, kur farkı • Kur farkları,
ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları
finansman gider kısıtlaması uygulamasında dikkate alınacaktır. • Finansal kiralama şirketlerine ödenen ve ihtiyari olarak sabit
Genel prensip olarak, bir gider veya maliyet unsurunun kıymet maliyetine eklenmeyen faizler,
finansman gider kısıtlaması uygulamasında dikkate alınabilmesi • Teşvikli ya da teşviksiz amortismana tabi iktisadi kıymet
için bu gider veya maliyet unsurunun yabancı kaynak yatırımlarında, ihtiyari olarak yatırım maliyetine eklenmeyerek
kullanımına ve bu kaynağın kullanım süresine bağlı olarak doğrudan gider yazılan finansman giderleri,
doğmuş olması gerekmektedir.
Mayıs 2021 Mayıs 2021 9