Page 6 - KGV 2017_4

II.

Gayrimenkul sermaye

iradının (Kira gelirleri)

tanımı ve kapsamı

A. Gayrimenkul sermaye iradına konu mal Aynı şekilde, eşlerden biri adına tapuda kayıtlı bulunan bir
ve haklar gayrimenkul üzerine diğer eş adına intifa hakkı tesis edildiği
bir durumda, adına intifa hakkı tesis edilen tarafından bu
Gelir Vergisi Kanunu’nda gerçek kişilerin vergiye tabi olabilecek gayrimenkulün kiralanması halinde, gayrimenkul sermaye iradı
gelir ve kazançları 7 başlık halinde sayılmıştır. Bunlardan biri de mükellefiyeti, gayrimenkulün maliki olan eşe değil, adına intifa hakkı
gayrimenkul sermaye iradı (GMSİ) ya da toplumda yaygın olarak tesis edilen eşe ait olacaktır.
bilinen adıyla kira gelirleridir.
Yukarıda sayılan gelirler ticari işletmeler tarafından elde edildiğinde,
Gayrimenkul sermaye iradı, ilgili Kanun’un 70. maddesinde sayılan bu gelirlerin ticari kazanca dâhil edilmesi gerekmektedir. Bu
mal ve hakların gerçek kişiler tarafından kiraya verilmesinden durumda söz konusu kira gelirlerine, gayrimenkul sermaye
sağlanan gelirleri ifade eder. Söz konusu maddede sayılan mal ve iratlarının (GMSİ) vergileme esasları değil, “ticari kazanç”ın
haklar aşağıda sıralanmıştır: vergileme esasları uygulanacaktır.

• Arazi ve bina gibi gayrimenkuller, Ticari işletmenin sahibine ait olmakla birlikte, işletmeye dâhil
olmayan gayrimenkullerin işyeri veya konut olarak kiraya
➢• Gemi ve gemi payları, verilmesinden elde edilen gelirler ise gayrimenkul sermaye iradı
➢• Motorlu nakil ve cer vasıtaları, olarak kabul edilmektedir. Bu gelirlerin işletme sahibinin vereceği
yıllık gelir vergisi beyannamesinin “gayrimenkul sermaye iratları”
➢• Maden suları, menba suları, madenler, taş ocakları, kum ve çakıl bölümünde beyan edilmesi gerekir.
istihsal yerleri, tuğla ve kiremit harmanları, tuzlalar ve bunların
mütemmim cüzileri ve teferruatları, Diğer taraftan gayrimenkullerin alım satımından sağlanan
➢• Voli mahalleri ve dalyanlar, kazançların, gayrimenkul sermaye iradı olarak değil, “değer artış
kazancı” olarak vergilendirilmesi gerektiği unutulmamalıdır.
➢• Gayrimenkullerin ayrı olarak kiraya verilen mütemmim cüzileri ve
teferruatı ile bilumum tesisatı, demirbaş eşyası ve döşemeleri, Yukarıda sayılan mal ve haklardan uygulamada en çok,
gayrimenkullerin işyeri veya konut şeklinde kiraya verilmesiyle
➢• Gayrimenkul olarak tescil edilen haklar (irtifak, intifa ve karşılaşıyoruz. Bu Rehber’de, gayrimenkul sermaye iratlarına
kaynaklardan yararlanma hakkı gibi), ilişkin bazı genel açıklamalar yapılmakla birlikte, esas olarak,
• ➢Arama, işletme ve imtiyaz hakları ve ruhsatları, ihtira beratı, sahibi bulunduğu gayrimenkulü “konut” veya “işyeri” olarak
alametifarika, marka, ticaret unvanı, her türlü teknik resim, kiraya veren gerçek kişilerin bu gelirlerinin beyan ve vergilendirme
desen, model, plan, sinema ve televizyon filmleri, ses ve görüntü esaslarına değinilmektedir. Konunun daha kolay anlaşılabilmesi
bantları, sanayi ve ticaret ve bilim alanlarında elde edilmiş bir amacıyla, hemen hemen her konuya ilişkin açıklamalar örneklerle
tecrübeye ait bilgilerle gizli bir formül veya bir imalat usulü desteklenmiştir.
üzerindeki kullanma hakkı veya kullanma imtiyazı,
B. Gayrimenkul sermaye iradı olarak
➢• Telif hakları.
değerlendirilen bazı gelirler
Yukarıdaki mal ve hakların sadece sahipleri tarafından değil,
mutasarrıfları, zilyetleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri tarafından 1. Taksi plakalarının kiralanmasından elde edilen gelirler
kiraya verilmesinden elde edilen gelirler de gayrimenkul sermaye
iradı sayılmaktadır. Hatta bu mal ve hakların kiracıları tarafından Gerçek kişilerin sahip oldukları taksi plakalarını kiraya vermesi
kiraya verilmesinden elde edilen gelirler de gayrimenkul sermaye nedeniyle elde ettikleri gelirler gayrimenkul sermaye iradı (GMSİ)
iradı olarak kabul edilmektedir. olarak kabul edilmektedir. Ticari işletmenin sahibine ait olmakla
beraber, ticari işletmeye dahil olmayan plakaların kiralanmasından
Örneğin; komşusunun bahçesinin bir bölümü üzerinde adına irtifak elde edilen gelirler de GMSİ sayılmaktadır.
hakkı tesis edilen kişinin, bu yeri üçüncü bir kişiye kiralaması
halinde, buradan sağlanacak kira geliri, irtifak hakkı sahibine ait Ticari bir işletmeye dahil plakaların kiralanmasından elde edilen
olacaktır ve mükellefiyetle ilgili ödevler onun tarafından yerine gelirlerin vergilendirilmesinde ise “ticari kazanç” hükümleri
getirilecektir. geçerlidir.

4 | Kira Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2017