Page 18 - EY_MGKV 2016_2

b. 01.01.2006 tarihinden itibaren ihraç edilenler Örnek

Bireysel yatırımcıların, 1 Ocak 2006 tarihinden sonra ihraç edilen Türkiye’de tam mükellef statüsünde bulunan Bay (D), 09.07.2015
Devlet tahvili ve Hazine bonolarından 2016 yılında elde ettikleri tarihinde, US900123AT75 tanımlı eurobonddan 200.000 USD
alım satım kazançları % 10 oranında stopaja tabidir. nominali 210.000 USD kirli fiyata almıştır. Primli olarak alınmış
olan bu menkul kıymetin, satış tarihi itibarıyla alınmayan kuponlara
Stopaj bireysel yatırımcılar için nihai vergi olarak kabul edildiğinden isabet eden prim tutarı dahil maliyeti 206.000 USD olarak
alım satım kazancının tutarı ne olursa olsun beyanname verilmez. hesaplanmıştır.
Ayrıca başka gelirler dolayısıyla beyanname verilmiş olsa dahi, bu
gelirler beyannameye dahil edilmez. Bu eurobond 06.09.2016 tarihinde 219.800 USD’ye satılmıştır.
Satılan eurobond 2004 yılında ihraç edilmiş ve Bay (D)’nin beyana
D. Eurobondlardan elde edilen gelirler tabi başka geliri bulunmamaktadır.

Eurobond, Hazine Müsteşarlığı tarafından uzun vadeli ve kuponlu Veriler
olarak, yabancı para cinsinden yurt dışı piyasalarda ihraç edilen
borçlanma aracıdır. Alış tarihindeki (09.07.2015) MB döviz alış kuru 1 USD = 2,6894 TL

Aracı kurum veya banka aracılığıyla, eurobond alım satımı yapılması Satış tarihindeki (06.09.2016) MB döviz alış kuru 1 USD = 2,9441 TL
veya eurobondlardan faiz geliri elde edilmesi durumunda, bu
kurumlar tarafından herhangi bir vergi kesintisi yapılmaz. Tevkifat Alış tarihinden 1 ay önceki Yİ-ÜFE (Haziran 2015)* 248,78
yapılmadığı için bu gelir ve kazançların varsa belirlenen istisna veya
beyan sınırı tutarlarını aşması halinde gelir vergisi beyannamesi ile Satış tarihinden 1 ay önceki Yİ-ÜFE (Ağustos 2016)* 258,01
beyan edilmesi gerekir.
* Yİ-ÜFE listesi için Rehber’in sonuna bakınız.
Ayrıca Eurobondlar döviz cinsinden ihraç edildikleri için, hangi
tarihte ihraç edilmiş olursa olsun, bu menkul kıymetlerden elde Gelir vergisi hesabı
edilen faiz gelirine enflasyon indirimi uygulanamaz.
• Maliyet bedelinin TL karşılığı 554.016,40 TL
1. Faiz gelirleri
(206.000 x 2,6894) 574.570,99 TL
Eurobond kupon faiz geliri, kuponun tahsil edildiği tarihteki T.C.
Merkez Bankası döviz alış kuru esas alınarak Türk Lirasına çevrilir. • Endekslenmiş maliyet bedeli 647.113,18 TL
Eurobondların anapara kur farkları gelir kabul edilmez. ➢ (258,01 / 248,78 x 554.016,40)
72.542,19 TL
Bu menkul kıymetlerden 2016 yılında elde edilen faiz gelirinin • Satış tutarının TL karşılığı
30.000 TL’yi aşması durumunda, tamamının beyan edilmesi gerekir. 24.000,00 TL
(219.800 x 2,9441) 48.542,19 TL
Ancak söz konusu 30.000 TL’lik beyan sınırının hesabında, yukarıda
belirtilen menkul sermaye iratlarının yanı sıra, beyana tabi diğer • Eurobond satış kazancı 48.542,19 TL
menkul sermaye iratları ile Türkiye’de tevkifata tabi tutulmuş olmak 10.376,39 TL
kaydıyla elde edilen gayrimenkul sermaye iratları toplamının dikkate (647.113,18 - 574.570,99)
alınması gerekmektedir.
• Gelir vergisinden istisna tutar (-)
2. Alım satım kazançları
• Beyana tabi alım satım kazancı
a. 2006 yılından önce ihraç edilenler
(72.542,19 - 24.000)
Eurobondların elden çıkarılmasından sağlanan kazancın, elden
çıkarma karşılığında alınan yabancı para tutarının TL karşılığından, • Gelir vergisi matrahı
bunların alımında ödenen yabancı para tutarının TL karşılığı ve
varsa alım-satım giderlerinin düşülmesi suretiyle hesaplanması • Hesaplanan (ödenecek) gelir vergisi
gerekmektedir. Kazancın hesaplanması sırasında maliyet bedelinin
endekslenmesi yöntemi de kullanılabilir. 30.000 TL için 5.370 TL
(48.542,19 - 30.000) x % 27 = 5.006,39 TL
Bu yöntem uygulandıktan sonra bulunan alım satım kazancının,
2016 yılı için 24.000 TL’yi aşması durumunda aşan kısmın beyan Bay (D) endeksleme yöntemini kullanmasaydı, yukarıdaki
edilmesi gerekmektedir. eurobond alım satım işleminden elde ettiği kazanç 93.096,78 TL
(647.113,18 - 554.016,40) olarak hesaplanacaktı. Bu durumda
Bu istisnanın, yukarıdaki menkul kıymetlerin yanında, diğer da 24.000 TL’lik istisnayı aşan tutar olan 69.096,78 TL üzerinden,
menkul kıymetlerden de beyana tabi alım satım kazancı elde 2016 yılı gelir vergisi tarifesine göre 15.933,87 TL tutarında gelir
edilmesi durumunda, toplam kazanca uygulanması gerektiği vergisi ödemek zorunda kalacaktı.
unutulmamalıdır.
b. 01.01.2006 tarihinden itibaren ihraç edilenler
Endekslemede kullanılması gereken Yİ-ÜFE listesi Rehber’in
sonunda yer almaktadır. 1 Ocak 2006 tarihinden sonra ihraç edilen eurobondların 2016
yılında elden çıkarılmasından sağlanan kazancın; elden çıkarma
karşılığında alınan yabancı para tutarının TL karşılığından, bunların
alımında ödenen yabancı para tutarının TL karşılığı ve varsa alım-
satım giderlerinin düşülmesi suretiyle hesaplanması gerekmektedir.
Bu hesaplama sırasında maliyet bedelinin endekslenmesi yöntemi
de kullanılabilir. Ancak bu yöntemin kullanılabilmesi için Yİ-ÜFE
farkının % 10’un üzerinde olma şartı bulunmaktadır.

Yukarıda belirtildiği şekilde hesaplanan kazanç için herhangi bir
istisna söz konusu olmayıp, kazancın tutarı ne olursa olsun beyan
edilmesi gerekmektedir.

Endekslemede kullanılması gereken Yİ-ÜFE listesi Rehber’in
sonunda yer almaktadır.

16 | Menkul Kıymet Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2016