Page 17 - EY_MGKV 2016_2
P. 17
•➢ Elde edilen temettü geliri (Brüt) 70.000 TL Ancak beyan sınırının hesabında, bir takvim yılı içerisinde elde
edilen ve tevkifata veya istisna uygulamasına konu olmayan menkul
•➢ İstisna tutar (70.000 / 2) (-) 35.000 TL ve gayrimenkul sermaye iratlarının toplamının dikkate alınması
gerektiği unutulmamalıdır.
•➢ İstisna sonrası kalan temettü* 35.000 TL
C. Devlet tahvili ve Hazine bonolarından elde
•➢ Gelir vergisi matrahı 35.000 TL edilen gelirler
•➢ Hesaplanan gelir vergisi 6.720 TL 1. Faiz gelirleri
30.000 TL için 5.370 TL a. 2006 yılından önce ihraç edilenler
(35.000 - 30.000) x % 27 = 1.350 TL
Türk Lirası cinsinden ihraç edilen tahvil ve bonolardan 2016 yılında
•➢ Mahsup edilecek stopaj (70.000 x % 15) (-) 10.500 TL elde edilen faiz gelirlerine enflasyon indirimi uygulandıktan sonra
kalan tutarın 30.000 TL’yi aşması durumunda, indirim sonrası kalan
•➢ Ödenecek gelir vergisi (6.720 - 10.500) 0 TL faiz gelirinin tamamının beyan edilmesi gerekir.
•➢ İade alınacak gelir vergisi (10.500 - 6.720) 3.780 TL 30.000 TL’lik beyan sınırının hesabında yukarıda belirtilen menkul
sermaye iratlarının yanı sıra, beyana tabi diğer menkul sermaye
(*) İİstisna sonrası kalan 35.000 TL, 30.000 TL’lik beyan sınırını aştığından, 35.000 iratları ile Türkiye’de tevkifata tabi tutulmuş olmak kaydıyla elde
TL’nin tamamının beyan edilmesi gerekmektedir. edilen gayrimenkul sermaye iratları toplamının dikkate alınması
gerekmektedir.
2. Tevkifata tabi olmayan temettü gelirleri
Döviz cinsinden ihraç edilen veya dövize ya da başka bir değere
Kurumlar vergisi mükellefleri tarafından; (örneğin TÜFE) endeksli tahviller için enflasyon indirim uygulaması
söz konusu değildir. Bu menkul kıymetlerden elde edilen faiz
a. 31.12.1998 veya daha önceki tarihlerde sona eren hesap gelirinin 30.000 TL’lik beyan sınırını aşması durumunda tamamının
dönemlerinde elde ettikleri kazançların, beyan edilmesi gerekir. Söz konusu menkul kıymetlerin itfasında
oluşan anapara kur farkı veya endeks farkı da gelir sayılmaz.
b. Yukarıdakiler dışında kalan ve 31.12.2002 veya daha önceki
tarihlerde sona eren hesap dönemlerinde elde edilen, kurumlar b. 01.01.2006 tarihinden itibaren ihraç edilenler
vergisinden istisna edilmiş kazançların,
Bireysel yatırımcıların, 1 Ocak 2006 tarihinden sonra ihraç edilen
c. GVK geçici 61. madde kapsamında tevkifata tâbi tutulmuş Devlet tahvili ve Hazine bonolarından 2016 yılında elde ettikleri
kazançların (yatırım indirimi istisnası), faiz gelirleri % 10 oranında stopaja tabidir. Bu vergi kesintisi, gelirin
sağlanmasına aracılık eden banka veya aracı kurum tarafından
dağıtılması halinde, gerçek kişi ortaklardan stopaj yapılmamaktadır. yapılır.
2016 yılında, 2002 ve önceki yıllara ilişkin kârların dağıtımına Stopaj bireysel yatırımcılar açısından nihai vergi olarak kabul
rastlanması pek mümkün olmadığından bu konuda açıklama edilmektedir. Bu nedenle elde edilen faiz gelirinin tutarı ne olursa
yapılmayacaktır. Ancak GVK geçici 61. madde kapsamında yatırım olsun beyanname verilmez. Ayrıca başka gelirler dolayısıyla
indirimi istisnasından yararlanan tevkifata tabi tutulmuş kazançların beyanname verilmiş olsa dahi bu gelirler beyannameye dahil
2016 yılında dağıtılmış olma ihtimali bulunmaktadır. edilmez.
GVK geçici 61. madde kapsamında % 19,8 oranında tevkifata tabi 2. Alım satım kazançları
tutulmuş kazançların dağıtılmasından gerçek kişilerce elde edilen
kâr paylarının net tutarına, kâr payının 1/9’u eklendikten sonra, a. 2006 yılından önce ihraç edilenler
bulunan tutarın yarısı vergiye tâbi gelir olarak dikkate alınmaktadır.
Bu gelirler ile ilgili olarak yıllık beyanname verilmesi halinde, 1 Ocak 2006 tarihinden önce ihraç edilen Devlet tahvili ve Hazine
beyannameye intikal ettirilen tutarın 1/5’i beyanname üzerinden bonolarının elden çıkarılmasından sağlanan alım satım kazancının
hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilebilmektedir. 24.000 TL’lik kısmı gelir vergisinden istisnadır. Bu tutarı aşan bir
kazanç elde edilmesi durumunda aşan kısım vergiye tabidir.
3. Bedelsiz hisse senedi kâr payları
Ancak sözü geçen 24.000 TL’lik istisna, bu menkul kıymetlerden
Şirketlerin; elde edilen alım satım kazancının yanında, diğer menkul
kıymetlerden elde edilen beyana tabi alım satım kazançlarının
•➢ Ö➢ zkaynaklara ilişkin enflasyon farklarının sermayeye ilave bulunması durumunda, toplam alım satım kazancına uygulanmalıdır.
edilmesi,
Alım satım kazancının belirlenmesi sırasında bu menkul kıymetlerin
• G➢ ayrimenkul veya iştirak hisseleri satış kazancının sermayeye maliyet bedellerinin Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksine (Yİ-ÜFE) göre
ilavesi, endekslemeye tabi tutulması mümkündür. Bu endekslemenin
yapılabilmesi için endeks farkının % 10’u aşması şartı yoktur. Başka
•➢ Emisyon primlerinin sermayeye ilavesi, bir deyişle, endeks farkı % 10’un altında olsa dahi, alım satım
kazancının tespiti sırasında yukarıda sayılan menkul kıymetlerin
• D➢ önem kârı ve geçmiş dönem kârı veya olağanüstü yedeklerin maliyet bedelleri endekslemeye tabi tutulabilir.
dağıtılmayarak sermayeye ilavesi,
Endekslemenin nasıl yapılacağına ilişkin açıklama ve örnekler
dolayısıyla verdikleri hisse senetleri kâr payı olarak beyan edilmez. “III. Enflasyon indirimi ve endeksleme uygulamaları” bölümünde,
Yİ-ÜFE listesi ise Rehber’in sonunda yer almaktadır.
4. Yabancı hisse senetlerinden elde edilen temettü gelirleri
Yabancı hisse senetlerinden 2016 yılında elde edilen temettü
gelirleri için 1.580 TL’lik beyan sınırı bulunmaktadır. Elde edilen
gelirin bu tutarın altında kalması durumunda söz konusu gelir beyan
edilmez. Beyan sınırını aşan bir gelir elde edilmesi durumunda ise
tamamının beyan edilmesi gerekmektedir.
Menkul Kıymet Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2016 | 15