Page 2 - VG_Mart_2021

Vergide Gündem
Abdulkadir Kahraman

Covid-19 ve vergi reformları

Covid-19 ile mücadele hükümetleri ek teşvik ve destek programları açıklamaya zorladı,
aşı üretimi ve dağıtımı sıkıntıları aşılana kadar da bu programlar sürecek. Bu durum,
artan bütçe açıklarına karşı hükümetleri yeni vergi kaynakları bulmaya yönlendiriyor.

Ülkeler ne tür vergi reformları geliştiriyor? OECD’nin “Vergi Politikası Reformları -
2020” Raporu 3 Ağustos 2020’de yayımlandı. Yayında ülkelerdeki vergi reformları
karşılaştırmalı olarak ele alınıyor ve eğilimler şu şekilde:

➢• Özellikle düşük ve orta gelire sahip kişilerin gelir vergisi ile kurumlar vergisi indirimleri
sürüyor,
➢• “OECD Matrah Aşındırma ve Kâr Kaydırma” projesi kapsamında vergiden kaçınma,
kayıp ve kaçakçılıkla mücadele düzenlemeleri devam ediyor,
➢• Ekonominin dijitalleşmesine dayalı vergileme sorunları endişe kaynağı olurken,
sorunun ülkeler arası uzlaşıya dayalı çok taraflı bir çözüm çabası sürüyor,

➢• Standart KDV oranları korunurken, matrah değişiklikleriyle vergi tabanı genişletme ve
daraltma önlemleri bir arada hayata geçiriliyor,
➢• Çevre ile ilgili vergi reformları 2020'de hız kesiyor,

➢• Geçmiş yıllara kıyaslandığında servet vergilerine odaklanmadaki artış, bu konudaki
artan sayıda reform eğilim ve değişimi gözleniyor.

Türkiye’de servet ve gelir vergileri

Türkiye’deki servet vergileri veraset ve intikal, motorlu taşıtlar ve değerli konut vergisi;
gelir vergileri ise gelir ve kurumlar vergisidir. Motorlu taşıt alımındaki ÖTV de servet
vergisi sayılabilir.

1
2020 yılında gelir vergilerinin GSYH’daki payı gelir vergisi %3,7, kurumlar vergisi %1,8
iken; servet (mülkiyet) vergilerinin GSYH’daki payı %0,4’de kaldı. Dahilde alınan ÖTV ve
KDV gibi vergilerin GSYH’daki payı %5,4 (%0,4 motorlu taşıt ÖTV’si) olarak gerçekleşti.
Bunların bütçedeki paylarına gelince gelir vergisi %19 (%17,7’si gelir vergisi tevkifatı),
kurumlar vergisi %9,3 iken; servet (mülkiyet) vergileri %1,9’da kaldı. Dahilde alınan
vergilerin payı ise %27,6 (%18,3’ü ÖTV ve bunun %2’si motorlu taşıt ÖTV’si) olarak
gerçekleşti.

Türkiye’de 2019 ve 2020’deki vergi kanunu değişiklikleriyle gelir vergisi tarifesine
eklenen %40 oranı ve değerli konut vergisiyle gelir ve servet vergilerinde artış oldu.
Kurumlar vergisindeki %22 oranı uygulamasının yürürlüğü 31.12.2020’de sona erdi.

Servet vergileri geri mi geliyor?

OECD raporuna göre son yıllarda “net servet” ve “servet transferleri” vergilemesinde
değişiklikler oldu:

➢• İspanya’da net servet vergisi uygulaması 2020 sonuna kadar uzatıldı,

1 Aralık 2020 bütçe gerçekleşmeleri Aylık Bütçe Uygulama Sonuçları - T.C. Hazine ve Maliye
Bakanlığı (hmb.gov.tr).
2 Mart 2021