Page 9 - EY_vergi_rehberi_2018_6
P. 9
1. Vergilemenin temel kavramları
Red ve iadeler 1.19 Vergiyi doğuran olayın ispatı
2018 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nda vergi gelirleri toplamı 667,32 Milyar TL’dir. Vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin
Kanun’da vergi gelirlerinden yapılacak red ve iadeler toplamı ise 67,89 Milyar TL olarak yer muamelelerin gerçek mahiyeti, yemin
almaktadır. İade tutarının içinde en büyük kalemi 56,41 Milyar TL ile dâhilde alınan KDV’den hariç her türlü delil ile ispatlanabilir. Vergiyi
yapılacak red ve iadeler oluşturmaktadır. Buna göre 2018 yılı Bütçe Kanunu’nda red ve doğuran olayla ilgisi tabii ve açık bulunmayan
iadeler sonrası net vergi gelirleri 599,43 Milyar TL olmaktadır. şahitlerin ifadesi delil olarak kullanılmaz.
Aşağıda 2018 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’ndaki vergi gelirleri ile red ve iadeler İktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan
sonrası net vergi gelirlerine ilişkin tablo dikkatinize sunulmaktadır: veya olayın özelliğine göre normal ve mutat
olmayan bir durumun iddia olunması halinde
2018 Bütçe Red ve İadeler (-) 2018 Bütçe Net ispat külfeti, bunu iddia eden tarafa aittir.
Vergi Gelirleri Vergi Gelirleri
Aksine hüküm bulunmadıkça, Vergi Usul
Gelir vergisi 127.271.680.000 4.537.648.000 122.734.032.000 Kanunu’na göre tutulan ve üçüncü şahıslarla
olan münasebet ve muamelelere ait olan
Kurumlar vergisi 70.706.501.000 4.926.368.000 65.780.133.000 kayıtların belgelenmesi mecburidir.
Dâhilde alınan KDV 122.426.614.000 56.411.614.000 66.015.000.000
İthalde alınan KDV 107.784.561.000 10.524.000 107.774.037.000 1.20 Vergi ehliyeti
Özel tüketim vergisi 147.546.372.000 1.022.699.000 146.523.673.000 Özel hukukta borç akdi, tarafların hukuki
ehliyetlerinin bulunmasını gerektirir. Vergi
Harçlar 23.690.379.000 354.744.000 23.335.635.000 ilişkisinde de mükellef adına bir borç
Damga vergisi 18.051.637.000 291.575.000 17.760.062.000 doğduğuna göre ilk bakışta böyle bir ehliyetin
aranması lüzumu akla gelir. Ancak özel
BSMV 15.284.677.000 35.092.000 15.249.585.000 hukuktaki bu kuraldan farklı olarak, kamu
Motorlu taşıtlar vergisi 13.600.329.000 40.334.000 13.559.995.000 hukukunun bir dalı olan vergi hukukunda,
mükellefiyet veya vergi sorumluluğu için
Veraset ve İntikal Vergisi 1.164.497.000 17.399.000 1.147.098.000 kanuni ehliyet gerekmez. Vergi kanunlarının,
verginin konusu olarak saydıkları işlemlere
Şans oyunları vergisi 1.030.020.000 0 1.030.020.000 taraf olanlar, fiil ehliyetine sahip olup
Özel iletişim vergisi 4.033.420.000 33.420.000 4.000.000.000 olmadıklarına bakılmaksızın vergi mükellefi
veya sorumlusu olabilirler.
Gümrük vergileri 14.209.019.000 209.139.000 13.999.880.000
Diğer dış ticaret gelirleri 518.379.000 3.768.000 514.611.000 Vergiyi doğuran olayın kanunlarla yasak
edilmiş bulunması da, mükellefiyeti ve vergi
Başka yerde sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.
sınıflandırılmayan 1.456.000 117.000 1.339.000
vergiler 1.21 Vergi mahremiyeti
Toplam 667.319.541.000 67.894.441.000 599.425.100.000 Vergileme ile ilgili usul hükümlerinin yer
1.15 Resim aldığı Vergi Usul Kanunu’nda, görevleri
gereği mükelleflerin veya onlarla ilgili
kimselerin ticari, şahsi ve diğer her nevi
Belirli bir işin veya hizmetin yapılması konusunda, Devletin veya yetkili organlarının verdiği sırlarını öğrenme durumunda olanların, bu
izin karşılığında ödenen paralardır. Rıhtım resmi örnek olarak verilebilir. sırları ifşa edemeyecekleri ve kendileri ya da
üçüncü şahıslar yararına kullanamayacakları
Bu kaynaktan sağlanan kamu gelirlerinin toplam gelirler içindeki payı oldukça düşüktür. hükme bağlamıştır. Aynı Kanun’da söz
konusu sırları saklamakla yükümlü olan
1.16 Harç görevliler;
Devlet veya yetkili kıldığı organları tarafından sunulan bir hizmetin karşılığında, bu a. Vergi muameleleri ve incelemeleri ile
hizmetlerden yararlananlar tarafından ödenen paralardır. Harçların özelliği devlet tarafından uğraşan memurlar,
yapılan belli bir hizmetin veya sağlanan belli bir menfaatin veya sağlanan ayrıcalığın b. Vergi Mahkemeleri, Bölge İdare
karşılığında ödenmiş olmasıdır. Mahkemeleri ve Danıştay’da görevli
Örnek: Yargı harçları, tapu ve kadastro harçları, konsolosluk harçları, trafik harçları, finansal olanlar,
faaliyet harçları vb. c. Vergi kanunlarına göre kurulan
komisyonlara katılanlar,
1.17 Vergi alacaklısı d. Vergi işlerinde kullanılan bilirkişiler,
Vergi koyma, yani vergilendirme yetkisine sahip kamu kuruluşlarına, vergi alacaklısı denir. olarak sayılmıştır.
Devlet, belediyeler, il özel idareleri, yetkili kılındıkları çeşitli vergi ve benzeri yükümlülüklerde,
vergi alacaklısı durumundadırlar.
1.18 Vergi borçlusu
Verginin ödenmesi bakımından alacaklı vergi idaresine karşı muhatap olan kişidir. Vergi
borçlusu, verginin mükellefi olabileceği gibi, Kanun’un öngördüğü durumlarda vergi
sorumlusu da olabilir.
9
