Page 25 - MKGV2017

konusu beyan sınırını aşan bir gelir elde edilmesi durumunda ise Gelirler Genel Müdürlüğünün vermiş olduğu 31.08.2004
gelirin tamamının beyan edilmesi gerekmektedir. tarihli muktezada, Gelir Vergisi Kanunu’nun yıllık beyanname
verilmemesini öngören geçici 55. maddesinde yer alan yatırım
Ancak 1.600 TL’lik beyan sınırının hesabında, bir takvim yılı fonu katılma belgelerinden elde edilen gelirlerin, Sermaye Piyasası
içerisinde elde edilen ve tevkifata veya istisna uygulamasına konu Kanunu’na göre kurulmuş olan ve portföy kazançları üzerinden
olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratlarının toplamının GVK’nın 94. maddesine göre stopaj yapılan yatırım fonlarına ilişkin
dikkate alınması gerektiği unutulmamalıdır. katılma belgelerinden elde edilen ve “menkul sermaye iradı” olarak
değerlendirilen gelirler olduğu belirtilmiştir.
K. Borsa para piyasasından (BPP) elde edilen
faizler Muktezanın son kısmında ise gerçek kişilerce yabancı yatırım fonları
katılma belgelerinin elden çıkarılmasından elde edilen gelirlerin
Aracı kurumlar müşterilerine ait nakdi borsa para piyasasında (BPP) diğer kazanç ve irat olarak vergilendirileceği ifade edilmiştir.
değerlendirerek elde ettikleri faiz gelirlerini müşterilerin hesaplarına
aktarabilmektedir. Maliye Bakanlığının verdiği bu muktezadaki görüşler çerçevesinde,
bireysel yatırımcıların yurt dışında kurulmuş olan yatırım
Gelir Vergisi Kanunu’nun 75. maddesinin ikinci fıkrasının (7) fonlarına ait katılma belgelerinin satışı nedeniyle elde ettikleri
numaralı bendi uyarınca, aracı kurumlar arasındaki borsa para kazançların Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 80 ve mükerrer 81.
piyasasında değerlendirilen paralara ödenen faizler mevduat faizi maddelerine göre “değer artış kazancı” (alım satım kazancı) olarak
sayıldığından, söz konusu gelirler üzerinden mevduat faizleri için vergilendirilmesi gerekmektedir.
geçerli olan oranda tevkifat yapılması gerekmektedir.
Buna göre alım satım kazancı; yabancı yatırım fonu katılma
Buna göre gerçek kişilerce, 2017 yılında BPP’den aracı kurumlar belgesinin döviz cinsinden satış tutarının, satış tarihindeki Merkez
vasıtasıyla elde edilen stopaj yoluyla vergilendirilmiş bu gelirler Bankası döviz alış (MBDA) kuru kullanılmak suretiyle tespit edilen
için beyanname verilmesine gerek yoktur. Yani stopaj bireysel TL karşılığından, döviz cinsinden alış tutarının alış tarihindeki MBDA
yatırımcılar açısından nihai vergi olarak kabul edilmektedir. kuru kullanılmak suretiyle tespit edilen TL karşılığının düşülmesi
sonucu tespit edilecektir.
L. Menkul kıymet yatırım fonu katılma
belgelerinden elde edilen gelirler Beyan edilmesi gereken kazancın hesaplanması sırasında maliyet
bedeli endekslemeye tabi tutulabilir. Ancak bu işlemin yapılabilmesi
1. Yerli yatırım fonları için endeks farkının % 10’u aşması gerekmektedir (2006 yılından
önce alınmış olanlar için % 10 şartı yoktur). Endeks farkının %10’un
Sermaye Piyasası Kanunu’na göre kurulan menkul kıymet yatırım altında kalması durumunda kazanç, satış bedelinden maliyet
fonlarının (MKYF) katılma belgelerinin elden çıkarılmasından (fona bedelinin çıkarılması suretiyle hesaplanacaktır.
iadesi) elde edilen gelirler “menkul sermaye iradı” olarak kabul
edilmektedir. Bu menkul kıymetlerin yukarıdaki gibi hesaplanan satış kazancı
için herhangi bir istisna uygulaması söz konusu olmadığından,
Sürekli olarak portföyünün en az % 51’i BİST’de işlem gören hisse kazancın (endeksleme yapılabiliyorsa endeksleme sonrası) tutarı
senetlerinden oluşan yatırım fonlarının katılma belgelerinin, tam ne olursa olsun beyan edilmesi gerekmektedir. 2006 yılından önce
mükellef gerçek kişiler tarafından bir yıldan fazla süreyle elde alınmış olanlar içinse 24.000 TL’lik bir istisna söz konusudur. Bu
tutulduktan sonra satılmasından sağlanan kazançlar tevkifat tutarın altındaki kazançların beyanı söz konusu değilken, aşması
uygulaması kapsamı dışında tutulmuştur. Bu kazançların beyan durumunda sadece aşan kısmın beyan edilmesi gerekmektedir.
edilmesi de söz konusu değildir.
Endekslemenin nasıl yapılacağına ilişkin açıklama ve örnekler “III.
Devamlı olarak fon toplam değerinin en az % 80’i, BİST’de işlem Enflasyon indirimi ve endeksleme uygulamaları” bölümünde, Yİ-ÜFE
gören hisse senetlerinden (MKYO hisse senetleri hariç) oluşan hisse listesi ise Rehber’in sonunda yer almaktadır.
senedi yoğun fonların katılma belgelerinden elde edilen kazançlar
üzerinden yapılacak stopajın oranı ise % 0 (sıfır) olarak belirlenmiştir. M. Borsa yatırım fonu katılma belgelerinden
sağlanan kazançlar
Tam mükellef gerçek kişilerin, yukarıda belirtilen fonlar dışındaki
menkul kıymet yatırım fonu katılma belgelerinden 2017 yılında Devamlı olarak fon toplam değerinin en az % 80’i, BİST’de işlem
elde ettikleri kazançlar Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 67. maddesi gören hisse senetlerinden (MKYO hisse senetleri hariç) oluşan borsa
kapsamında % 10 oranında stopaja tabidir. yatırım fonlarının (hisse senedi yoğun fon) katılma belgelerinden
elde edilen kazançlar üzerinden yapılacak stopajın oranı % 0 (sıfır)
Stopaj nihai vergi olduğundan, söz konusu kazançlar için ayrıca
beyanname verilmesine gerek yoktur. olarak belirlenmiştir.
Tam mükellef gerçek kişilerin, yukarıda belirtilenler dışındaki borsa
2. Yabancı yatırım fonları
yatırım fonu katılma belgelerinden 2017 yılında elde ettikleri
Bireysel yatırımcıların, yurt dışında kurulmuş ve Türkiye’de portföy kazançlar Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 67. maddesi kapsamında
yatırımı dolayısıyla vergi mükellefiyeti olmayan yatırım fonlarının % 10 oranında stopaja tabidir.
katılma belgelerinden elde ettikleri kazançların vergilendirilmesi
konusunda farklı yorumlar bulunmaktadır.

Menkul Kıymet Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2017 | 23