Page 30 - MKGV2017
P. 30
VIII. Menkul
kıymet gelirlerinin
vergilendirilmesine
ilişkin örnekler
Örnek 1: • Eurobond kupon faizi:
Mevduat faizi, tahvil ve hisse senedi satış kazancı ile eurobond Döviz cinsinden ihraç edilen eurobondlardan (hangi tarihte ihraç
kupon faizi edilmiş olursa olsun), elde edilen kupon faizine (menkul sermaye
iradı) enflasyon indirimi uygulanamaz. Kupon faiz geliri, kuponun
Mükellef (A); tahsil edildiği tarihteki T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru esas
• 20.07.2017 tarihinde 3 ay vadeli TL cinsinden mevduat alınarak Türk Lirasına çevrilir. Bu şekilde hesaplanan tutar 2017 yılı
yapmıştır. 20.10.2017 tarihinde bu hesabından 15.000 TL faiz için 30.000 TL olarak belirlenmiş olan beyan sınırını aştığı takdirde
geliri elde etmiştir. Banka tarafından söz konusu faiz üzerinden tamamının beyan edilmesi gerekir.
% 15 oranında 2.250 TL stopaj yapılmıştır.
➢ • Çalıştığı banka aracılığıyla 2016 yılında almış olduğu Devlet Kupon tarihi Kupon faizi MBDA kuru Kupon faizi
tahvillerini 2017 yılında satmıştır. Bu işleme aracılık eden banka 15.02.2017 10.000 USD 3,6494 36.494 TL
tarafından hesaplanan 28.000 TL’lik kazanç üzerinden % 10 15.08.2017 10.000 USD 3,5253 35.253 TL
oranında (2.800 TL) stopaj yapılmıştır. (Söz konusu tahvil 2014 Toplam 20.000 USD 71.747 TL
yılında ihraç edilmiştir.)
• ➢ 2017 yılının ilk üç aylık döneminde aracı kurum vasıtasıyla hisse Mükellef (A) tarafından 2017 yılında elde edilen 71.747 TL
senedi işlemleri gerçekleştirmiştir. Bunun sonucunda bir kısım tutarındaki eurobond kupon faizi 30.000 TL’lik beyan sınırını
hisse senedi işlemlerinden 70.000 TL zarar etmiş, diğer hisse aştığından tamamının beyan edilmesi gerekmektedir. Ödenecek
senedi işlemlerinden ise 122.000 TL kazanç elde etmiştir. Aracı vergi hesabı aşağıdaki şekilde olacaktır:
kurum tarafından bu üç aylık işlemler sonucu ortaya çıkan 52.000
TL net kâr üzerinden stopaj yapılmamıştır. Eurobond kupon faizi (MSİ) 71.747 TL
➢• 14.01.2004 tarihinde ihraç edilmiş olan, US900123AT75 tanımlı Gelir vergisi matrahı 71.747 TL
eurobondu 2011 yılında satın almıştır. 14.02.2034 vadeli bu Hesaplanan (ödenecek) gelir vergisi 16.761,45 TL
eurobond yılda 2 kez kupon faizi ödemektedir. Bu eurobonddan 70.000 TL için 16.150 TL
(71.747 - 70.000) x % 35 = 611,45 TL
15 Şubat 2017 tarihinde 10.000 USD ve 15 Ağustos 2017
tarihinde 10.000 USD olmak üzere toplam 20.000 USD kupon
faizi elde etmiştir. (Kuponlara isabet eden prim tutarı olmadığı Örnek 2:
varsayılmıştır.) Yatırım fonu ve repo geliri ile tahvil alım satım kazancı ve yurt
dışı banka mevduat faizi
Çözüm
• 2017 yılında stopaj yolu ile vergilendirilmiş olan mevduat faiz Mükellef (B);
geliri, tutarı ne olursa olsun beyan edilmez. ➢• 2017 yılı içinde 4.000 TL tutarında repo geliri elde etmiş, banka
tarafından bu gelir üzerinden % 15 oranında 600 TL stopaj
➢• 1 Ocak 2006 tarihinden sonra ihraç edilen Devlet tahvili ve yapılmıştır.
Hazine bonolarından elde edilen gelirler (faiz ve alım satım)
üzerinden, gelirin sağlanmasına aracılık eden banka ve aracı ➢• 2017 yılı içerisinde menkul kıymet yatırım fonu katılma
kurumların % 10 oranında stopaj yapma yükümlülüğü vardır. belgelerinin satışından 21.000 TL gelir elde etmiş, çalıştığı banka
Stopaj yoluyla vergilendirilen bu gelirlerin tutarı ne olursa olsun tarafından bu gelir üzerinden % 10 oranında 2.100 TL stopaj
beyan edilmez. yapılmıştır.
• ➢ 2017 yılında BİST’de gerçekleştirilen hisse senedi işlemlerinden •➢ 2015 yılında ihraç edilen Devlet tahvilinden 29 Mayıs 2016
(MKYO hisse senetleri hariç) sağlanan kazançlar % 0 oranında tarihinde alım yapmıştır. Aldığı bononun tamamını, 15 Ekim
stopaja tabidir. Bu kazançlar tutarı ne olursa olsun beyan edilmez. 2017 tarihinde satmıştır. Satışa aracılık eden banka tarafından
28 | Menkul Kıymet Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2017