Page 20 - MKGV2017
P. 20

2. Alım satım kazançları                               Bay (D) endeksleme yöntemini kullanmasaydı, yukarıdaki
                                                              eurobond alım satım işleminden elde ettiği kazanç 201.919,76 TL
       a. 2006 yılından önce ihraç edilenler                  (755.936,16 - 554.016,40) olarak hesaplanacaktı. Bu durumda da
       Eurobondların elden çıkarılmasından sağlanan kazancın, elden   24.000 TL’lik istisnayı aşan tutar olan 177.919,76 TL üzerinden,
       çıkarma karşılığında alınan yabancı para tutarının TL karşılığından,   2017 yılı gelir vergisi tarifesine göre 53.921,92 TL tutarında gelir
       bunların alımında ödenen yabancı para tutarının TL karşılığı ve   vergisi ödemek zorunda kalacaktı.
       varsa alım-satım giderlerinin düşülmesi suretiyle hesaplanması   b. 01.01.2006 tarihinden itibaren ihraç edilenler
       gerekmektedir. Kazancın hesaplanması sırasında maliyet bedelinin
       endekslenmesi yöntemi de kullanılabilir.               1 Ocak 2006 tarihinden sonra ihraç edilen eurobondların 2017
                                                              yılında elden çıkarılmasından sağlanan kazancın; elden çıkarma
       Bu yöntem uygulandıktan sonra bulunan alım satım kazancının,   karşılığında alınan yabancı para tutarının TL karşılığından, bunların
       2017 yılı için 24.000 TL’yi aşması durumunda aşan kısmın beyan   alımında ödenen yabancı para tutarının TL karşılığı ve varsa alım-
       edilmesi gerekmektedir.                                satım giderlerinin düşülmesi suretiyle hesaplanması gerekmektedir.

       Bu istisnanın, yukarıdaki menkul kıymetlerin yanında, diğer   Bu hesaplama sırasında maliyet bedelinin endekslenmesi yöntemi
       menkul kıymetlerden de beyana tabi alım satım kazancı elde   de kullanılabilir. Ancak bu yöntemin kullanılabilmesi için Yİ-ÜFE
       edilmesi durumunda, toplam kazanca uygulanması gerektiği   farkının % 10’un üzerinde olma şartı bulunmaktadır.
       unutulmamalıdır.                                       Yukarıda belirtildiği şekilde hesaplanan kazanç için herhangi bir
                                                              istisna söz konusu olmayıp, kazancın tutarı ne olursa olsun beyan
       Endekslemede kullanılması gereken Yİ-ÜFE listesi Rehber’in
       sonunda yer almaktadır.                                edilmesi gerekmektedir.

       Örnek                                                  Endekslemede kullanılması gereken Yİ-ÜFE listesi Rehber’in
                                                              sonunda yer almaktadır.
       Türkiye’de tam mükellef statüsünde bulunan Bay (D), 09.07.2015
       tarihinde, US900123AT75 tanımlı eurobonddan 200.000 USD   Örnek
       nominali 210.000 USD kirli fiyata almıştır. Primli olarak alınmış   Yukarıdaki örnekte yer alan eurobondun 1 Ocak 2006 tarihinden
       olan bu menkul kıymetin, satış tarihi itibarıyla alınmayan kuponlara   sonra ihraç edildiğini varsayalım. Bu durumda beyan edilmesi
       isabet eden prim tutarı dahil maliyeti 206.000 USD olarak   gereken kazanç aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır:
       hesaplanmıştır.
                                                              Ağustos 2017 Yİ-ÜFE ile Haziran 2015 Yİ-ÜFE farkı % 10’un
       Bu eurobond 06.09.2017 tarihinde 219.800 USD’ye satılmıştır.   üzerinde olduğundan (% 20,66), kazancın hesaplanması sırasında
       Satılan eurobond 2004 yılında ihraç edilmiş ve Bay (D)’nin beyana   endeksleme yöntemi kullanılabilecektir. Satış bedelinin TL
       tabi başka geliri bulunmamaktadır.                     karşılığından, endekslenmiş maliyet bedelinin TL karşılığının
                                                              düşülmesi suretiyle bulunan kazanç için herhangi bir istisna tutar
       Veriler
                                                              söz konusu olmadığından, tamamının gelir vergisi beyannamesi ile
       Alış tarihindeki (09.07.2015) MB döviz alış kuru  1 USD = 2,6894 TL  beyan edilmesi gerekmektedir. (Yİ-ÜFE listesi için Rehber’in sonuna
                                                              bakınız.)
       Satış tarihindeki (06.09.2017) MB döviz alış kuru 1 USD = 3,4392 TL
       Alış tarihinden 1 ay önceki Yİ-ÜFE (Haziran 2015)*   248,78  •  Maliyet bedelinin TL karşılığı  554.016,40 TL
       Satış tarihinden 1 ay önceki Yİ-ÜFE (Ağustos 2017)*   300,18  ➢  (206.000 x 2,6894)
                                                               •  Endekslenmiş maliyet bedeli        668.480,76 TL
       * Yİ-ÜFE listesi için Rehber’in sonuna bakınız.           (300,18 / 248,78 x 554.016,40)
       Gelir vergisi hesabı                                    •  Satış tutarının TL karşılığı       755.936,16 TL
                                                                 (219.800 x 3,4392)
                                                               •  Eurobond satış kazancı              87.455,40 TL
        •  Maliyet bedelinin TL karşılığı     554.016,40 TL      (755.936,16 - 668.480,76)
       ➢    (206.000 x 2,6894)                                 •  Gelir vergisinden istisna tutar (-)      0,00 TL
        •  Endekslenmiş maliyet bedeli        668.480,76 TL    •  Gelir vergisi matrahı               87.455,40 TL
          (300,18 / 248,78 x 554.016,40)
        •  Satış tutarının TL karşılığı       755.936,16 TL    •  Hesaplanan (ödenecek) gelir vergisi   22.259,39 TL
          (219.800 x 3,4392)                                     70.000 TL için 16.150 TL
                                                                 (87.455,40 - 70.000) x % 35 = 6.109,39 TL
        •  Eurobond satış kazancı              87.455,40 TL
          (755.936,16 - 668.480,76)
        •  Gelir vergisinden istisna tutar (-)  24.000,00 TL
        •  Beyana tabi alım satım kazancı      63.455,40 TL
          (87.455,40 - 24.000)
        •  Gelir vergisi matrahı               63.455,40 TL
        •  Hesaplanan (ödenecek) gelir vergisi   14.382,96 TL
          30.000 TL için 5.350 TL
          (63.455,40 - 30.000) x % 27 = 9.032,96 TL




       18  |  Menkul Kıymet Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2017
   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25