Page 24 - MKGV2017

Endekslemenin nasıl yapılacağına ilişkin açıklama ve örnekler “III. Bu şekilde tevkif suretiyle vergilendirilen gelirleri elde eden tam
Enflasyon indirimi ve endeksleme uygulamaları” bölümünde, Yİ-ÜFE mükellef gerçek kişilerin ayrıca yıllık beyanname vermeleri veya
listesi ise Rehber’in sonunda yer almaktadır. başka gelirleri dolayısıyla beyanname veriyorlarsa, bu kazançlarını
beyannameye dahil etmeleri söz konusu değildir.
H. Varantlardan sağlanan kazançlar
J. Mevduat faizi ve katılım bankalarınca ödenen
Sermaye Piyasası Kurulunun Seri: VII No: 128.3 sayılı “Varantlar kâr payları
ve Yatırım Kuruluşu Sertifikaları Tebliği”nde “varant”ın; yatırım
kuruluşu varantı ile ortaklık varantını ifade ettiği belirtilmektedir. 1. Yurt içi bankalardan elde edilen faiz ve kâr payları
Söz konusu Tebliğ’de; Mevduat hesaplarına yürütülen faizler ile katılım bankalarınca
katılma hesaplarına ödenen kâr paylarından yapılan tevkifat oranı,
• Yatırım kuruluşu varantı; sahibine, dayanak varlığı ya da
göstergeyi önceden belirlenen bir fiyattan belirli bir tarihte veya vadesine ve türüne (Döviz veya TL) göre değişmektedir. Buna göre
belirli bir tarihe kadar alma veya satma hakkı veren ve bu hakkın bankalar arası mevduat ile aracı kurumların borsa para piyasasında
kaydi teslimat ya da nakdi uzlaşı ile kullanıldığı sermaye piyasası değerlendirdikleri kendilerine ait paralara yürütülen faizler hariç
aracı, olmak üzere;
• Ortaklık varantı ise sahibine, vade tarihine kadar ya da vade • Döviz tevdiat hesaplarına yürütülen faizler ile katılım
tarihinde payları borsada işlem gören veya görecek olan kayıtlı bankalarınca döviz katılma hesaplarına ödenen kâr
sermaye sistemine tabi ihraççı paylarına veyahut payları borsada paylarından;
işlem gören herhangi bir ortaklığın paylarına ilişkin olarak Vadesiz ve ihbarlı hesaplar ile 6 aya kadar
Tebliğ’in 17. maddesinde belirlenen uzlaşı yöntemlerinden birini (6 ay dahil) vadeli hesaplarda % 18
talep etme hakkı veren ve ihraççılarca ilgili sermaye piyasası 1 yıla kadar (1 yıl dahil) vadeli hesaplarda % 15
aracının halka arzı sırasında ihraç edilen sermaye piyasası aracı,
1 yıldan uzun vadeli hesaplarda % 13
olarak tanımlanmıştır.
• Mevduat faizlerinden;
Varantlardan sağlanan kazançlar, Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici
67. maddesi kapsamında stopaja tabidir. Dolayısıyla tam mükellef Vadesiz ve ihbarlı hesaplar ile 6 aya kadar % 15
bireysel yatırımcıların varantlardan elde ettikleri kazançlar (6 ay dahil) vadeli hesaplarda
üzerinden, kazancın sağlanmasına aracılık eden banka ve aracı 1 yıla kadar (1 yıl dahil) vadeli hesaplarda % 12
kurumlar tarafından stopaj yapılması gerekmektedir. 1 yıldan uzun vadeli hesaplarda % 10

Bu stopajın oranı Borsa İstanbul’da (BİST) işlem gören ve dayanak • Katılım bankaları tarafından katılma hesabı karşılığında
varlığı hisse senedi veya hisse senedi endeksi olan varantlar için % 0 ödenen kâr payları üzerinden;
(sıfır) olarak belirlenmiştir. Tam mükellef gerçek kişiler açısından bu
stopaj (oranı sıfır olsa da) nihai vergi olarak kabul edildiğinden, söz Vadesiz ve ihbarlı hesaplar ile 6 aya kadar
konusu gelirler için gelir vergisi beyannamesi verilmesine de gerek (6 ay dahil) vadeli hesaplarda % 15
yoktur. Başka gelirler dolayısıyla beyanname verilmesi durumunda 1 yıla kadar (1 yıl dahil) vadeli hesaplarda % 12
da bu kazançlar beyannameye dahil edilmeyecektir.
1 yıldan uzun vadeli hesaplarda % 10
I. Repo gelirleri

Repo, menkul kıymetlerin bu kıymetleri elinde bulunduran kişi ya da oranında tevkifat yapılması gerekmektedir.
kurumlar tarafından geri alma taahhüdü ile satılmasını ifade eder.
Bir başka ifade ile portföyünde menkul kıymet bulunan ve nakde Yukarıdaki tevkifat oranları 2 Ocak 2013 tarihinden itibaren vadesiz
ihtiyacı olan kuruluşların nakit ihtiyacını karşılamak amacıyla sahip ve özel cari hesaplara ödenen faizler ve kâr payları ile söz konusu
bulundukları menkul kıymetleri, belli bir faiz üzerinden ve belli bir tarihten itibaren açılan veya vadesi yenilenen vadeli hesaplara
vade sonunda geri almayı taahhüt ederek satmalarıdır. ödenen faizler ve kâr payları için uygulanmaktadır.

Repo, işlemin vadesine, faiz oranına, işlemin taraflarına ve Bu şekilde tevkif suretiyle vergilendirilen gelirleri elde eden tam
anlaşmaya konu olan menkul kıymete ilişkin bilgilerin yer aldığı bir mükellef gerçek kişilerin ayrıca yıllık beyanname vermeleri veya
çerçeve anlaşmasına göre yapılmaktadır. başka gelirleri dolayısıyla beyanname veriyorlarsa, bu kazançlarını
beyannameye dahil etmeleri söz konusu değildir.
Ters repo, ellerinde nakit bulunan kişi ve kuruluşlar tarafından geri
satma taahhüdü ile menkul kıymetlerin alınmasıdır. Başka bir ifade 2. Yurt dışı bankalardan elde edilenler faizler
ile ellerinde nakit fazlası olan kişilerin, getiri sağlamak amacıyla, Yurt dışı bankalarda ya da Türkiye’deki bankaların yurt dışındaki
belirli bir fiyat üzerinden ve önceden belirlenen vade sonunda geri şubelerinde bulunan döviz veya TL cinsinden mevduat
satmak kaydıyla menkul kıymet almaları olarak tanımlanabilir. hesaplarından elde edilen faiz gelirleri üzerinden stopaj

GVK’nın geçici 67. maddesinin 4 numaralı fıkrası uyarınca, tam yapılmamaktadır.
mükellef gerçek kişilerin 2017 yılında elde ettikleri repo gelirleri 2017 yılında elde edilen bu gelirler için 1.600 TL’lik beyan sınırı
üzerinden % 15 oranında tevkifat yapılması gerekmektedir. söz konusudur. Faiz geliri bu tutarın altında ise beyan edilmez. Söz

22 | Menkul Kıymet Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2017