Page 21 - VGAralik_2017

Kapsanan tüm vergi anlaşmaları için Türkiye 6. maddenin Devlette vergilendirilebilir” ibaresine benzer bir hükmü içeren
6. paragrafı uyarınca, 3. paragrafta yer alan, “Karşılıklı aralarında Avustralya, Kanada, İrlanda, Fransa, Almanya ve
ekonomik ilişkilerini geliştirmek ve vergi hususlarında benzeri ülkelerin olduğu ÇVÖA’larını da bildirerek 4. fıkranın bu
işbirliklerini güçlendirmek isteğiyle” ibaresini ÇVÖA’ların anlaşmalara uygulanmaması yönünde çekincesini belirtmiştir.
önsözüne dahil etme niyetini bildirmiştir. Ancak bu ibarenin Söz konusu 4. fıkrada; bir taraf devlet mukimince, elden çıkarma
önsöze dahil edilebilmesi ancak ÇVÖA’nın tarafı olan diğer öncesindeki 365 gün içinde herhangi bir zaman diliminde,
devlet de belirtilen 3.paragrafı ilgili ÇVÖA’ya dahil etme niyetini değerinin yüzde 50’sinden fazlasını doğrudan veya dolaylı
bildirmişse mümkün olabilecektir. olarak diğer taraf devlette bulunan gayrimenkul varlıklarından
elde etmiş olan hisse senetlerinin veya benzeri hakların elden
Bunun yanı sıra 6. maddeye ilişkin bildirimlerinde Türkiye ilk çıkarılmasından sağlanan kazançların taşınmazların bulunduğu
fıkrada yer alan hükme hiçbir ÇVÖA’sı için çekince koymamış diğer devlette de vergilendirilebileceği öngörülmüştür.
ve tüm anlaşmalarının önsözlerini bildirmiştir. Dolayısıyla
ÇVÖA’nın karşı tarafının da benzeri bir bildirimde bulunmuş Karşılıklı anlaşma usulü (Madde 16)
olduğu durumlarda, maddenin ilk paragrafında yer alan “vergi
kaçırma ya da vergiden kaçınma yoluyla hiç vergilendirmeme Bu maddenin ilk fıkrası uyarınca, bir taraf devlet mukimi, taraf
ya da indirimli vergilendirmeye sebep olmaksızın çifte devletlerden biri yahut ikisi tarafından alınan aksiyonların,
vergilendirmenin önlenmesi niyetiyle” ibaresi ilgili ÇVÖA’nın kendisi nezdinde kapsanan anlaşma hükümlerini ihlal eden bir
önsözü yerine geçecektir. vergilemeyle sonuçlandığını/sonuçlanacağını düşünüyorsa, yerel
hukuk uyarınca başvurulabilecek yollarından bağımsız olarak,
Anlaşmaların kötüye kullanılmasının önlenmesi (Madde 7) taraf devletlerden birinin Yetkili İdaresine davayı sunulabilir.
Burada OECD Model Vergi Anlaşması’nın 25. maddesinden
MLI’ın 7. hükmü içerik açısından oldukça tartışmalı bir madde farklı olarak, mükellefin, sadece mukimi olduğu taraf devletin
olmakla birlikte, asgari standart içerdiğinden taraflar Ana Yetkili İdaresine değil, diğer Yetkili İdareye de başvurmasının
Amaç Testi (Principle Purpose Test, “PPT”) hükmüne ancak yolu açılmıştır. Bununla birlikte uyuşmazlık, kapsanan vergi
belli şartlar halinde çekince bildirebileceklerdir. Bunlardan ilki; anlaşmasını ihlal eden vergilendirmenin mükellefe tebliğinden
tarafın detaylı bir Menfaatlerin Sınırlandırılması (Limitation on itibaren geçecek 3 sene içerisinde sunulmalıdır. Bahsi geçen
Benefits, “LoB”) ile aracı finansman yapılarına ilişkin kurallar ya kurallar, eğer kapsanan vergi anlaşmasında bu yönde hükümler
da PPT kombinasyonunu geliştirip uygulama isteğidir. Bir ikinci yoksa veya örneğin 3 seneden daha kısa bir süre öngörülmüşse,
olasılık tarafın kapsanan vergi anlaşmalarının basitleştirilmiş o hükümlerin yerine uygulanacaktır. Türkiye 3 seneden daha
LoB hükmünde yer alan testi içermesi durumudur. Diğer kısa süre öngörülen ÇVÖA’larını Kanada, İtalya, Lübnan, Çin,
olasılık ise mevcut anlaşmalarında PPT şartının yer aldığı Gürcistan ve Cezayir olarak bildirmiştir. Bunun yanı sıra diğer
durumlardır. Türkiye ise, bu maddeye ilişkin herhangi bir tüm anlaşmalarını da en az 3 senelik süre öngören anlaşmalar
çekince belirtmeyerek, sadece 7/17(a) gereği, Kazakistan, altında bildirmiştir. Dolayısıyla, 3 seneden daha kısa süre
Lübnan, Malta ve Senegal ÇVÖA’larını PPT hükmü içermesine öngören altı ÇVÖA’nın ilgili maddelerinin yerine 1.fıkra hükmü
rağmen çekince kapsamına almayacağını bildirmiştir. Ayrıca geçecek, mevcut hükümler 1.fıkraya aykırı olduğu müddetçe
Türkiye basitleştirilmiş LoB’yi seçme konusunda da bir eğilim hükümsüz olacaktır.
göstermemiştir. Dolayısıyla Türkiye’nin kapsanan tüm ÇVÖA’ları
için PPT MLI’ın yürürlüğe girmesiyle uygulanabilir olacaktır. Türkiye tüm ÇVÖA’larını 4.fıkranın a) bendinin i) alt bendinde
Ancak bu hüküm özünde, bir işlem yahut kurulan yapının ana belirtilen hükme benzer hükümler içerdiğini belirterek ilgili
amaçlarından “bir”inin anlaşma faydalarından yararlanmak anlaşma maddeleriyle birlikte bildirmiştir. 6. fıkranın a) bendi
olduğu durumlarda mükellefin anlaşma faydalarından uyarınca ise bildirilen anlaşmaların ilgili hükümleri 1. fıkranın ilk
yararlandırılmamasını öngördüğünden, mükellefin vergiyi cümlesiyle uyumlu olmadığı takdirde hükümsüz olacak ve yerine
minimize etme hakkını ortadan kaldırdığı söylenerek oldukça yukarıda belirtilen 1. fıkra uygulanacaktır.
tartışmalı bir konu olabilecektir.
Bunlarla birlikte, Yetkili İdare eğer yapılan itirazı haklı görür
Değerini esas olarak şirket aktifindeki taşınmazlardan alan ve kendisinin tek başına bu sorunu tatmin edici bir çözüme
kurum hisselerinin elden çıkarılması sonucu elde edilen ulaştıramayacağını düşünürse, kapsanan vergi anlaşmasına
değer artış kazançları (Madde 9) aykırı bir vergilendirmenin önlenmesi amacıyla, davanın çözümü
için diğer taraf devletin Yetkili İdaresi ile karşılıklı anlaşma
Türkiye’nin hükmün uygulanmasına dair bildirimlerini yaptığı usulü yoluna gidecektir. Burada bahsedilen karşılıklı anlaşma,
bir diğer madde ise MLI’ın 9. maddesidir. Değerini esas olarak kapsanan vergi anlaşması hükümlerinin yorumlanması ve
şirket aktifindeki taşınmazlardan alan kurumların hisselerinin uygulanmasında ortaya çıkan zorluklar ve şüpheler mevcut
elden çıkarılması sonucu elde edilen değer artış kazançlarına olması durumunda başvurulabilecek bir yöntemdir. Ayrıca
ilişkin düzenlemelerin yer aldığı bu hüküm, BEPS 6. Eylem kapsanan anlaşmada çifte vergilendirmenin önlenmesine
Planı’nın öngördüğü doğrultuda kötüye kullanmanın engellemesi yönelik bir hüküm bulunmaması durumunda da Yetkili
yönünde bazı kurallar içermektedir. Türkiye yaptığı bildirimlerde İdareler bu yönde de bir anlaşmaya varmak üzere birbirlerine
maddenin 4. fıkrasını uygulamayı seçtiğini belirtmiş, maddenin danışabilirler. Bu karşılıklı anlaşma sonucunda ulaşılan herhangi
5. fıkrası uyarınca “değerinin yüzde ellisinden fazlası, doğrudan bir anlaşma taraf devletlerin iç hukukları uyarınca uyulması
veya dolaylı olarak diğer Akit Devlette bulunan gayrimenkulü gereken zaman sınırlarına takılmadan uygulanabilecektir.
temsil eden hisse senetleri veya benzeri menfaatlerin elden
çıkarılmasından sağlanan gelir, kâr veya kazançlar bu diğer

Aralık 2017 - “Uluslararası Vergilendirmede Gündem” özel sayısı Aralık 2017 - “Uluslararası Vergilendirmede Gündem” özel sayısı 21