Page 16 - VGAralik_2017

Vergide Gündem
Ateş Konca
Görkem Haraçcı

Türkiye perspektifinden çok taraflı anlaşma
(Multilateral instrument)

I. Giriş

Matrah Aşındırması ve Kâr Aktarımı (Base Erosion and Profit Shifting, “BEPS”) 15
numaralı Eylem Planı uyarınca vergi anlaşmalarıyla ortaya koyulacak tedbirlerin
uygulamasına ilişkin “Çok Taraflı Anlaşma”nın (Multilateral Instrument, “MLI”) metni
24 Kasım 2016’da Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (Organization for Economic
Co-operation and Development, “OECD”) tarafından yayımlanmıştır. Anlaşma’nın
27. maddesi uyarınca 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla imzaya açılmış olan söz konusu
1
anlaşmanın imza töreni ise 7 Haziran 2017’de Paris’te düzenlenmiştir. OECD ve G20
ülkeleri dahil gelişmiş ve gelişmekte olan 100’den fazla ülkenin müzakerelere katılımıyla
ortaya konulan MLI, Paris’te gerçekleştirilen imza töreni ve sonrasında aralarında
2
Türkiye’nin de bulunduğu 71 ülke tarafından imzalanmıştır. Peki Türkiye’de henüz
yeterince gündem oluşturmadığını düşündüğümüz MLI nedir ve çok uluslu şirketler
nezdinde ne gibi değişikliklere sebep olacaktır?

Bu yazımızda, MLI’ın kısaca ne olduğu, mevcut Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi
Anlaşmalarında (“ÇVÖA”) ne gibi yenilikler getirebileceği anlatılacak ve bunların yanı
sıra MLI’ı imzalarken koyduğu çekinceler kapsamında Türkiye’nin söz konusu anlaşmaya
yaklaşımı irdelenmeye çalışılacaktır.

MLI ancak beş ülkenin bu
anlaşmayı onaylaması
sonrasında yürürlüğe
girecektir. MLI, ancak bir
ÇVÖA'nın her bir tarafı
onayladıktan ve onayların
Bildirimlere ilişkin geçici üzerinden belli bir süre
listeler ülkeler tarafından geçtikten sonra uygulanabilir
sunuldu olacaktır.
15 Numaralı Eylem
Planı'nın MLI metninin MLI'ın imzaya İmza Töreni Yürürlüğe girme
yayınlanması yayınlanması açıldığı tarih

Ekim 2015 24 Kasım 2016 31 Aralık 2016 7 Haziran 2017 Belirsiz: Öngörülen tarih
1 Ocak 2019

II. MLI’a genel bakış

BEPS Raporu’nun uygulanabilmesi, OECD ve Birleşmiş Milletler (United Nations, “UN”)
Model Anlaşmaları ile birlikte bu anlaşmalar baz alınarak akdedilen edilen iki taraflı
3
anlaşmaların da yenilenmesini gerektirmektedir. Halihazırda üç binin üzerinde iki taraflı
vergi anlaşması yürürlükte olup bunların ayrı ayrı güncellenmesi ise taraf devletler için
oldukça büyük bir yük ve zaman kaybı arz edeceğinden, matrah aşındırması ve kâr
aktarımının önlenebilmesi için çok taraflı bir anlaşmanın geliştirilmesi zaruri görülmüş
ve bu gereklilik 15 numaralı Eylem Planı ile desteklenmiştir.
1 http://www.oecd.org/tax/treaties/multilateral-convention-to-implement-tax-treaty-related-measures-to-prevent-beps.htm
2 http://www.oecd.org/tax/treaties/beps-mli-signatories-and-parties.pdf, (25 Ekim 2017 itibarıyla)
3 EY Global Tax Alert, OECD Releases Multilateral Instrument to Implement Treaty Related BEPS Measures on Hybrid Mismatch
Arrangements, Treaty Abuse, Permanent Establishment Status and Dispute Resolution
16 Aralık 2017 - “Uluslararası Vergilendirmede Gündem” özel sayısı