Page 19 - VGAralik_2017

Burada MLI hükümlerinin ne zaman uygulanabileceğine ilişkin bir şema görmek faydalı olacaktır:

MLI yürülüğe MLI uygulanmaz.
girdi mi? (5 ülke
Anlaşma'yı onayladı MLI ilgili ÇVÖA'ya
ve aradan Anlaşma'da uygulanmaz.
öngörülen süre geçti İki taraf devlette de
mi?) MLI yürülüğe İki taraf devlet de MLI ilgili ÇVÖA'ya
girmiş midir? uygulanmaz. ÇVÖA yürürlüğe
ilgili ÇVÖA'yı
kapsanan vergi girdiği zaman
anlaşmaları arasında İlgili ÇVÖA kapsanan vergi
anlaşmaları
Evet saymış mıdır? yürürlükte midir? arasındaki yerini
Hayır alacaktır.

MLI hükmü ÇVÖA'ya taraf ÇVÖA'ya taraf
ilgili ÇVÖA'ya devletlerden biri devletlerden ikisi de
uygulanabilir ilgili MLI opsiyonel MLI
hükmüne çekince hükmünü uygulamayı
MLI hükmü koymuş mudur? seçmiş midir?
ilgili ÇVÖA'ya
uygulanmaz

MLI hükmü Opsiyonel
ilgili ÇVÖA'ya MLI hükmü
uygulanabilir uygulanmaz

Örtüşme her hükmün kendi içeriğindeki kurallara göre de yürürlüğe koymuş olup olmadığı değerlendirilecek ve bunun
şekillenecek olup, OECD’nin MLI’a özel sitesinde her ikili yanı sıra yukarıda anlatıldığı üzere bildirim ve çekincelerinin
anlaşmada hangi maddelerin uygulanabilir olacağına dair bir örtüşüp örtüşmediği göz önünde bulundurulacaktır. Bu
örtüşme verisi (matching database) tablosu oluşturulmuştur. 12 kapsamda Türkiye’nin koyduğu çekinceler ve yaptığı bildirimler
değerlendirilirken yukarıda belirtilen hususların da dikkate
MLI’ın içeriğine bakıldığında ise; BEPS 2 numaralı Eylem Planı alınması gerekmektedir.
doğrultusunda hibrit enstrümanların etkilerinin önlenmesine
yönelik hükümler, 6. Eylem Planı çerçevesinde ele alınan ve a. Türkiye’nin uygulamamayı seçtiği hükümler kapsamında
anlaşmaların kötüye kullanılmasının önlenmesine yönelik bir değerlendirme
değişikliklerin uygulanmasına ilişkin maddeler, 7 numaralı Eylem Çifte mukimlik (Madde 4)
Planı uyarınca işyeri teşkili yaratan durumlardan kaçınmayı
önleyici düzenlemeler, BEPS 14. Eylem Planı çerçevesinde Türkiye’nin MLI statüsünde öncelikle madde 4’ün tamamını
asgari standarda oturtulması amaçlanan uyuşmazlık yürürlükteki ÇVÖA’larına uygulamama yönünde koyduğu
çözümünün geliştirilmesine ve uygulamalara yönelik açıklamalar çekince yer almaktadır. 13 MLI 4. Maddesi çifte mukimlik
ve zorunlu bağlayıcı tahkime ilişkin hükümlerin yer aldığı problemini ele almaktadır. Bu hüküm uyarınca; eğer gerçek
görülmektedir.
kişi dışında bir kişi (tüzel kişi), kapsanan anlaşmaya göre
birden fazla devletin mukimi kabul ediliyorsa bu sorun, vergi
Yazımızda tüm MLI hükümlerinin incelenmesi mümkün değilse anlaşmasının amaçları doğrultusunda mukimi addedilen iki
de bir sonraki bölümde, çeşitli hükümler Türkiye’nin yaptığı devletin yetkili idareleri tarafından Karşılıklı Anlaşma Usulü
bildirimler ve çekinceler bakımından ele alınacaktır.
(“KAU”) uygulanmak suretiyle çözüme kavuşturulacaktır. Bu
kişinin hangi devletin mukimi olduğuna karar verilirken bu
III. MLI’a Türkiye yaklaşımı kurumun yönetim merkezi veya şirketin kurulduğu yer veya
benzeri faktörler dikkate alınmalıdır. Eğer taraf devletlerin yetkili
Türkiye MLI’ı imzalarken kapsama almak istediği vergi idareleri tarafından KAU uyarınca bir mutabakata varılamazsa
anlaşmalarını da bildirmiştir. Türkiye’nin taraf olduğu 90 ve yetkili idareler tarafından kapsanan vergi anlaşmasındaki
ÇVÖA’sı da kapsanan vergi anlaşması olarak bildirilmiştir. Ancak istisna veya faydalardan yararlanabileceği hususunda bir
belirtmekte fayda var ki, henüz MLI Türkiye tarafından sadece anlaşmaya da varılmamışsa, ilgili kişi/kurum söz konusu istisna/
imzalanmış olup onay süreci gerçekleşmediğinden bu anlaşma faydalardan yararlanamayacaktır. Bu madde, kapsanan vergi
(MLI) yürürlükte değildir. Dolayısıyla, Türkiye’nin mevcut ÇVÖA anlaşmasında gerçek kişi olmayan kişinin, aksi takdirde birden
hükümleri uygulanırken henüz MLI’ın bir etkisi olmayacak, fazla devletin mukimi sayılacak olan, kişiler için hangi devletin
hükümleri uygulanabilir addedilmeyecektir. mukimi sayılacağına dair bir hüküm bulunmadığı hallerde
veya o maddenin yerine kullanılacaktır. Türkiye, bu maddenin
Bununla birlikte yine belirtilmelidir ki; Türkiye’de MLI yürürlüğe tamamını uygulamama yönünde bir çekince koymuştur. Mevcut
girse dahi, çekince ve bildirimleri çerçevesinde MLI hükümlerinin ÇVÖA’larına baktığımızda ise, çifte mukimlik durumlarında
uygulanabilmesi için ilgili ÇVÖA’nın karşı tarafının da MLI’ı

12 http://www.oecd.org/tax/treaties/mli-matching-database.htm
13 Status of List of Reservations and Notifications at the Time of Signature, http://www.oecd.org/tax/treaties/beps-mli-position-turkey.pdf

Aralık 2017 - “Uluslararası Vergilendirmede Gündem” özel sayısı Aralık 2017 - “Uluslararası Vergilendirmede Gündem” özel sayısı 19