Page 9 - VG Mayıs

Vergide Gündem

Burcu Pulular

Dikkat! Serbest bölgelerde gelir vergisi istisna
uygulaması değişti!

Giriş

Bilindiği üzere serbest bölgeler; ülke sınırları içinde olmakla beraber gümrük bölgesi
dışında sayılan, ülkede geçerli ticari, mali ve iktisadi alanlara ilişkin hukuki ve idari
düzenlemelerin bazılarının uygulanmadığı veya kısmen uygulandığı, içinde faaliyet
gösteren işletmeler için daha geniş teşvik ve avantajların sağlandığı, ülkenin diğer
kısımlarından fiziki olarak ayrı kabul edilen yerler olarak tanımlanabilmektedir.

Birçok gelişmekte olan ülkede olduğu gibi ülkemizde de serbest bölgelerin kuruluş amacı
uluslararası ticaret ve yatırım olanaklarından daha etkin yararlanmak ve ilave istihdam
alanları oluşturmaktır. Bu nedenle serbest bölge kullanıcılarına faaliyetlerinde rekabet
üstünlüğü yaratacak başta vergi olmak üzere birçok konuda avantaj sağlanmıştır.

Serbest bölgede istihdam edilen personelin ücretlerinin gelir vergisinden istisna
edilmesi, bu avantajların en önemlilerinden biridir. Söz konusu gelir vergisi istisnasına
ilişkin hükümlere, 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu’nun geçici 3. maddesinin 2.
fıkrasının (b) bendinde yer verilmiştir. Bu madde ile düzenlenen gelir vergisi stopajı
teşvikinin, serbest bölge içinde faaliyet gösteren işverene mi, yoksa istihdam edilen
işçiye mi sağlandığı ve istisnanın bordo hesaplamalarında nasıl uygulanacağı hususları,
24.02.2017 tarihine kadar bazı açılardan tartışmalar içeren konular olmuştur.

24.02.2017 tarihinde yürürlüğe giren 6772 sayılı Kanun ile söz konusu teşvikin
nasıl uygulanacağı ve bahse konu teşvikten kimin faydalanacağı hususu açıklığa
kavuşturulmuştur.

Yazımızda serbest bölgelerde uygulanan gelir vergisi stopaj teşvikinin yasal dayanakları,
bu teşvikin işverene mi işçiye mi tanındığı konusunun neden tartışıldığı, akabinde
uygulamanın netleştirildiği 6772 sayılı Kanun’un serbest bölgedeki mükellefleri ve
istihdam ettikleri çalışanların ücret maliyetlerini nasıl etkileyeceği ile ilgili görüş ve
açıklamalarımıza yer verilmiştir.

A. Serbest bölgelerdeki gelir vergisi stopaj teşvikinin yasal
dayanakları

1985 yılında yürürlüğe giren 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu’nun 6. maddesinde
bölgedeki muafiyetler ve teşvikler açıklanmış olup, Kanun’un ilk halinde bölgede elde
edilen kazançların muafiyet kapsamında olduğu belirtilmiştir. 2004 yılında yürürlüğe
giren 5084 sayılı Kanun’la ise serbest bölgeler bir anlamda vergiye tabi hale getirilmiş,
istisnalara da süre sınırlandırılması getirilerek haksız rekabetin ortadan kaldırılması
amaçlanmıştır.

3218 sayılı Kanun’a 5084 sayılı Kanun’la eklenen geçici 3. maddeye göre, serbest
bölgelerde istihdam edilen personele ödenen ücretler 31.12.2008 tarihine kadar gelir
vergisinden istisna edilmiştir. Ancak faaliyet ruhsatının süresi 31.12.2008 tarihinden
önce dolarsa, bu takdirde istisna, ruhsatta yer alan sürenin bitiş tarihine kadar geçerli
olacaktır.

Mayıs 2017 9