Page 2 - VEGU_mart2017

Vergide Gündem

M. Fatih Köprü

Konut ve işyeri kira gelirleri ile söz konusu
gayrimenkullerin satışından sağlanan
kazançların vergilendirilmesi

2016 yılı içerisinde gayrimenkulünü (işyeri, konut veya arsa) satanlar, kira geliri elde
edenler, menkul kıymet işlemleri yapanlar, doktor, avukat gibi serbest meslek erbabı
ile gerçek usulde vergilendirilen esnaf için gelir vergisi beyan dönemi 1 Mart 2017
tarihinde başladı. Gerçek kişilerce bu faaliyetlerden elde edilen gelirlerin 27 Mart’a
kadar gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmektedir.

Esnaf ve serbest meslek erbabı tarafından kazanç olsa da olmasa da her yıl gelir vergisi
beyannamesi verilmesi zorunlu olmakla birlikte diğer mükellefler için aynı şey söz
konusu değildir. Örneğin gayrimenkulünü kiraya veren veya satan kişiler sadece kiraların
tahsil edildiği veya satışın gerçekleştiği yıla ilişkin beyanname vermek zorundadırlar.

Bu yazımızda; tam mükellef gerçek kişilerin ticari faaliyet kapsamı dışında, konut veya
işyerlerinden 2016 yılında elde ettikleri gelirlerin vergilendirilmesi konusunu iki ana
başlık (kira geliri ve satış kazancı) altında ele alacağız.

I. Kira gelirlerinin vergilendirilmesi

A. Vergileme esasları

Kira gelirleri konut veya işyerinden elde edilebileceği gibi, her iki gayrimenkulden
kira alan kişiler de bulunabilmektedir. Aşağıda bu gelirlerin ayrı ayrı veya birlikte elde
edilmesi durumunda vergileme esaslarına özet olarak yer verilmektedir:

1. Konut kira gelirleri

Konut olarak kiraya verilen gayrimenkullerden 2016 yılında elde edilen kira gelirinin
3.800 TL’si gelir vergisinden istisnadır. Bu tutardan daha az bir gelir elde edildiği
durumda beyanname verilmez.

Ancak istisna haddi üzerinde hasılat elde edilip beyan edilmemesi veya eksik beyan
edilmesi hallerinde bu istisnadan yararlanılması mümkün değildir. Ayrıca ticari, zirai
veya mesleki kazancını yıllık beyanname ile bildirmek mecburiyetinde olanlar da bu
istisnadan faydalanamazlar.

Diğer taraftan 2016 yılında 3.800 TL’lik istisna tutarını aşan konut kira geliri elde
edenlerden, beyana tabi olup olmadığına bakılmaksızın, elde ettikleri gelirlerin (ücret,
menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlar) gayri safi
tutarları toplamı 110.000 TL’yi aşanların da bu istisnadan yararlanabilmesi mümkün
değildir.

İstisna hakkı olan mükellefler tarafından 2016 yılında istisna tutarını aşan konut kira
geliri elde edilmesi durumunda, gayrisafi hasılattan önce istisna tutarı (3.800 TL)
düşülmekte, daha sonra da giderler (gerçek veya götürü gider) indirilerek, üzerinden
vergi hesaplanması gereken tutara (matrah) ulaşılmaktadır.

Matraha 2016 yılında geçerli olan gelir vergisi tarifesinde gösterilen vergi oranları
uygulanmak suretiyle, ödenecek gelir vergisi hesaplanmaktadır.

2 Mart 2017