Page 8 - EY-VG_Temmuz_2017_3

Konuyu bir örnekle açıklayacak olursak; Örnek:

Veriler: Ticari Kâr:700 (2009/15199:250 2012/3305:450)
Toplam müşterek gelir: 100 br, Toplam müşterek gider: 60 br Mali Kâr:600
Yatırımdan elde edilen hasılat: 1000 br, maliyet: 800 br 250 / 700 x 600
Diğer faaliyetlerden elde edilen hasılat: 300 br, maliyet: 200 br 450 / 700 x 600

Cevap: Yukarıda yer verilen örnekten görüleceği üzere, indirimli
Yatırıma İsabet Eden Müşterek Gelirler = 1000/1300 x 100 = 77 kurumlar vergisi; mali karın, ticari kardan düşük olması
Yatırıma İsabet Eden Müşterek Giderler = 800/1000 x 60 = 48 durumunda, her bir yatırım teşvik belgelerine ait ticari
kazançların, toplam kazanca oranı sonucu çıkan tutarın mali kar
Hasılat 1000 ile çarpılmasına uygulanmaktadır.
Maliyet (800) Mali kârın, ticari kârdan küçük olması durumunda; her
bir belge kapsamında ayrı ayrı elde edilen kazancın bu
Müşterek Gelirler 77 yatırımlardan elde edilen toplam kazanca oranının kurumlar
vergisi matrahına uygulanması suretiyle, bu teşvik belgelerinde
Müşterek Giderler (48) yer alan vergi indirim oranlarına göre indirimli kurumlar vergisi
Ticari Kar 229 uygulanacaktır. Kazancın tespit edilemediği durumda da
kullanılacak olan oranlama yönteminde yine aynı durum geçerli
olacaktır.
Yukarıdaki örnekte görüldüğü üzere, tevsi yatırımlarla ilgili
ticari kara ulaşmak için, müşterek gelir ve giderleri de kazancın Örnek:
tespitinde oranlama yöntemiyle dikkate alarak, tevsi yatırımlara
ilişkin kazancı birebir tespit etmiş oluyoruz. Bu anlamda Ticari Kâr:1000 (2009/15199:250 2012/3305:750)
mükelleflerin lehine olan müşterek gelir-gider dağıtımının Mali Kâr: 1200
yapılarak tevsi yatırımla ilgili ticari kazanca ulaşılması büyük 250 ve 750 br e ilgili belgelerdeki İKV uygulanırken, kalan 200
önem taşımaktadır. br’e %20 vergi oranı uygulanır.

Bununla birlikte yatırım kazancının ayrıca tespit edilememesi Yukarıda yer verilen örnekten görüleceği üzere, indirimli
durumunda; kurumlar vergisi; mali karın, ticari kardan yüksek olması
durumunda, her bir yatırım teşvik belgesinde yer alan indirimli
Yatırımlar (B) kurumlar vergisi oranının ilgili yatırıma ait ticari kazanca
Yatırım Kazancı = x Toplam Kazanç (A+B) uygulanması suretiyle hesaplanmaktadır.
Toplam Sabit Kıymetler (A+B)
c) Yatırım dönemi-işletme dönemi-kısmen işletme dönemi:
formülü kullanılarak bir ayrıştırma yapılabilmektedir ancak bu
formülün, sabit kıymetleri çok yüksek olan firmalarda dezavantaj 10 seri numaralı Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nde yer verilen
oluşturacağı yine birebir tevsi yatırım kazançları yerine toplam açıklamalarda, yatırımın döneminin, yatırım teşvik belgesi
kazançlara göre hesaplanıyor olmasının dezavantaj oluşturacağı kapsamındaki yatırıma fiilen başlanılan tarihi içeren geçici
da unutulmamalıdır. vergilendirme döneminin başından tamamlama vizesi yapılması
amacıyla Ekonomi Bakanlığı’na müracaat tarihini içeren geçici
b) Ticari kâr – mali kâr farklılaşması: vergilendirme döneminin son gününe kadar olan süre olduğu
belirtilmiştir. Öte yandan, yatırımın fiilen tamamlandığı tarihin,
10 seri numaralı Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nde kurumlar tamamlama vizesinin yapılmasına ilişkin olarak Ekonomi
vergisi matrahının, 2009/15199 sayılı ve 2012/3305 sayılı Bakanlığı’na müracaat tarihinden önceki bir geçici vergilendirme
Karar'a göre düzenlenen birden fazla yatırım teşvik belgesi dönemine isabet etmesi halinde ise yatırımın fiilen tamamlandığı
kapsamındaki yatırımlardan elde edilen toplam kazançtan düşük tarihi içeren geçici vergilendirme döneminin son gününün
olması halinde, her bir belge kapsamında ayrı ayrı elde edilen yatırım döneminin sona erdiği tarih olarak dikkate alınması
kazancın bu yatırımlardan elde edilen toplam kazanca oranının gerekmektedir.
kurumlar vergisi matrahına uygulanması suretiyle, bu teşvik
belgelerinde yer alan vergi indirim oranlarına göre indirimli İşletme dönemi, yapılan yatırımın tamamlanması anlamına
kurumlar vergisi uygulanabileceği belirtilmiştir. Bu açıklama ile gelirken, kısmen işletme dönemi ise yatırımın bir kısmının
indirim ve istisnalar nedeniyle mali kârın ticari kârdan daha düşük biterek faaliyete geçtiği ancak henüz tamamen bitmediği
olması durumunda uygulamanın nasıl yapılması gerektiğine anlamına gelmektedir.
açıklık getirilmiş olmaktadır. Bu durumu iki başlık altında
inceleyecek olursak; Diğer taraftan, 6322 sayılı Kanun’un 39. maddesi ile Kurumlar
Vergisi Kanunu’nun 32/A maddesine (c) bendiyle eklenen
Mali kârın, ticari kârdan büyük olması durumunda; indirimli ifade ile mükelleflerin 01.01.2013 tarihinden itibaren yatırım
kurumlar vergisi ticari kar rakamına uygulanacaktır. Kazancın döneminde iken diğer kazançlarına da indirimli kurumlar vergisi
tespit edilemediği durumda ise kullanılacak olan oranlama uygulaması getirilmiştir. Buna göre, yatırıma başlanan tarihten
yönteminde de aynı durum geçerli olacaktır. itibaren hesaplanacak yatırıma katkı tutarı, toplam yatırıma
katkı tutarının %50’sini ve gerçekleştirilen yatırım harcaması
tutarını geçmemek üzere;
8 Temmuz 2017