Page 13 - MKGV 2022_v3
P. 13

III. Enflasyon indirimi

         ve endeksleme

         uygulamaları










       A. Enflasyon indirimi                                  Buna göre enflasyon indirim oranı birden büyük (%677,67)
                                                              çıktığından, bireysel yatırımcılar tarafından yukarıdaki menkul
       Enflasyon indirimi, bazı menkul sermaye iratları için uygulanan   kıymetlerden 2022 yılında elde edilen menkul sermaye iratları
       ve elde edilen gelirin enflasyondan kaynaklanan kısmının   (kupon faizi ve itfa gelirleri) tutarı ne olursa olsun beyan
       ayrıştırılarak, reel gelirin vergilendirilmesi amacını güden   edilmeyecektir.
       bir uygulamadır. Buna göre elde edilen gelire, ilgili yıl için
       belirlenen enflasyon indirim oranı uygulanır. Bu şekilde tespit   B. Endeksleme
       edilen tutar, elde edilen gelirden düşülmek suretiyle beyana
       tabi menkul sermaye iradı tutarına ulaşılır.           Endeksleme, sadece bazı menkul kıymet alım satım kazançları
                                                              için geçerli olan bir uygulamadır. Bu uygulama da enflasyon
       1. Enflasyon indiriminin uygulanacağı gelirler         indiriminde olduğu gibi elde edilen kazancın enflasyon
                                                              karşısındaki reel değerinin belirlenmesine yöneliktir.
       1 Ocak 2006 tarihinden itibaren enflasyon indirimi
       uygulamasına son verilmiştir. Ancak bazı istisnai durumlarda   Alım satım kazançlarında endeksleme; menkul kıymetlerin
       2022 yılı gelirleri için de uygulanması mümkündür.     maliyet bedelinin, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere, her ay
                                                              için enflasyon oranına göre artırılması anlamına gelmektedir.
       Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 67. maddesi uyarınca, 1 Ocak   Satış kazancı; satış bedelinden endekslenmiş maliyet bedelinin
       2006 tarihinden önce ihraç edilen her nevi tahvil ve Hazine   çıkarılması suretiyle hesaplanmaktadır. Endekslemede Türkiye
       bonoları ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince   İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından her ay açıklanan Yurt İçi
       çıkarılan menkul kıymetlerden elde edilen gelirlere 31 Aralık   Üretici Fiyat Endeksinin (Yİ-ÜFE) kullanılması gerekir. (Yİ-ÜFE
       2005 tarihinde yürürlükte olan mevzuatın uygulanması   listesi için Rehber’in sonuna bakınız.)
       gerekmektedir.
                                                              1. Endeksleme yönteminin kullanılabileceği kazançlar
       Bu hüküm uyarınca, 1 Ocak 2006 tarihinden önce Türk lirası
       cinsinden ihraç edilmiş olan;                          1 Ocak 2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan; Devlet tahvili
                                                              ve Hazine bonoları, Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme
       ➢• Hazine bonosu ve Devlet tahvilleri,                 İdaresince çıkarılan menkul kıymetler, eurobondlar ve özel
                                                              sektör tahvilleri ile aynı tarihten önce iktisap edilmiş olan;
       ➢• Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan   yabancı hisse senetleri, yurt dışında kurulmuş yatırım fonlarına
        menkul kıymetler ve                                   ait katılma belgeleri ve yabancı tahvillerin elden çıkarılmasından
       ➢• Özel sektör tahvillerinden,                         sağlanan kazançların tespiti sırasında bu menkul kıymetlerin
                                                              maliyet bedeli endekslemeye tabi tutulabilmektedir.
       2022 yılında bireysel yatırımcılar tarafından elde edilen
       menkul sermaye iratları (kupon faizi ve itfa gelirleri) için   Ayrıca 1 Ocak 2006 tarihinden sonra ihraç edilmiş olan
       enflasyon indirimi uygulaması devam etmektedir.        eurobondlar ile bu tarihten sonra iktisap edilmiş olan; yabancı
                                                              tahviller, hisseleri BİST’te işlem görmeyen tam mükellef
       2. Enflasyon indirim oranı                             kurumlara ait hisse senetleri ile yabancı hisse senetlerinin
                                                              elden çıkarılmasından sağlanan kazançların tespiti sırasında da
       Enflasyon indirim oranı her yıl için,                  aşağıdaki şartlar dahilinde endeksleme yapılabilmektedir.

                       Yeniden değerleme oranı                a. 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren ihraç edilen veya alınan
                                                               menkul kıymetlerde endeksleme
              DT ve HB ihalelerindeki bileşik ortalama faiz oranı
                                                              ➢•  1 Ocak 2006 tarihinden itibaren ihraç edilen eurobondlarla,
       formülüyle hesaplanmaktadır. 2022 yılı gelirlerine     ➢•  Aynı tarihten itibaren iktisap edilmiş olan; yabancı tahviller,
       uygulanacak olan enflasyon indirim oranı, 30 Aralık 2022   hisseleri BİST’te işlem görmeyen tam mükellef kurumlara ait
       tarihli 2. mükerrer Resmî Gazete’de yayımlanan 323 seri   hisse senetleri ile yabancı hisse senetlerinin,
       numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği ile %677,67 olarak
       açıklanmıştır.                                         elden çıkarılmasından sağlanan kazançların tespiti sırasında


                                                                                Menkul Kıymet Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2022  |  13
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18