Page 14 - KGV 2022_v2

V. V

Kira gelirlerinde istisna ve

beyan sınırı uygulamaları

A. İstisna ve beyan sınırı arasındaki farklar İş yeri olarak kiraya verilen gayrimenkuller ile hakların
kiralanmasından elde edilen gelirler için istisna uygulaması söz
İstisna, vergi kanunları uyarınca bazı gelirlerin vergi dışı konusu değildir.
bırakılmasıdır. Gelir Vergisi Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca,
gerçek kişiler tarafından 2022 yılında konut olarak kiraya a. Ortak konuttan elde edilen kiralarda istisna uygulaması
verilen gayrimenkullerden elde edilen gelirlerin 9.500 TL’si Aynı konuta birden fazla kişinin sahip olması durumunda (karı-
gelir vergisinden istisnadır. Buna göre 2022 yılı içerisinde koca olmaları durumu değiştirmez), 2022 yılında bunların
örneğin 8.000 TL konut kira geliri elde eden bir kişi bu gelirini her birinin hissesine düşen kira payının, 9.500 TL’yi aşması
beyan etmeyecektir.
halinde yıllık gelir vergisi beyannamesi verme zorunluluğu
2022 yılında iş yerlerinden elde edilen ve tevkif suretiyle doğmaktadır. Toplam kira bedeli istisna tutarının üzerinde olsa
vergilendirilmiş olan kira gelirleri için ise 70.000 TL’lik bir bile, her bir ortağın payına düşen gelirin 9.500 TL’lik istisnanın
beyan sınırı söz konusudur. Örneğin bir kişi, kiraya verdiği iş altında kalması durumunda, ortaklardan hiçbiri yıllık gelir
yerinden 2022 yılında 60.000 TL brüt gelir elde ettiyse ve vergisi beyannamesi vermeyecektir.
kiracı tarafından kiralar üzerinden vergi kesintisi (tevkifat) b. Birden fazla konuttan elde edilen kiralarda istisna
yapıldıysa, bu gelir de beyan edilmeyecektir. Buraya kadar uygulaması
istisna ile beyan sınırı arasında bir fark yok gibi görünmektedir.
Bir kişi tarafından beyan edilmesi gereken kira gelirlerinin
Fark yukarıda belirtilen istisna ve beyan sınırlarından fazla gelir toplamına tek bir istisna tutarının uygulanacağı
elde edildiğinde ortaya çıkmaktadır. Örneğin bir gerçek kişinin, unutulmamalıdır. Dolayısıyla birden fazla konuttan kira geliri
konut olarak kiraya verdiği gayrimenkulden 2022 yılında elde edilmesi halinde, bunların her biri için ayrı ayrı istisnadan
16.000 TL kira geliri elde ettiğini varsayalım. Bu durumda yararlanılması mümkün değildir. Bu durumda olan kişiler, sahip
söz konusu gelirin 9.500 TL’si gelir vergisinden istisna oldukları tüm konutlardan elde ettikleri kira gelirleri toplamı
olduğundan, istisna tutarı aşan kısım beyan edilecektir. Yani bu için tek bir istisna tutarından yararlanabileceklerdir.
kişi tarafından 2022 yılına ilişkin beyannamede, hesaplanan
6.500 TL’lik (16.000 - 9.500) gelirden, giderler düşüldükten Örnek
sonra kalan tutar beyan edilecektir.
Sahibi bulunduğu 5 adet konutu kiraya veren bir kişi, bu
2022 yılında 100.000 TL brüt iş yeri kira geliri elde eden konutlardan 2022 yılında toplam 170.000 TL kira geliri elde
bir kişi ise bu tutar 70.000 TL’lik beyan sınırını aştığı için, ettiğinde, 160.500 TL’den (170.000 - 9.500) giderleri de
aşan kısmı değil, gelirin tamamı olan 100.000 TL’yi beyan düştükten sonra kalan tutar üzerinden hesaplanan vergiyi
etmek zorundadır. Beyan edilecek tutarın tespitinde bu ödeyecektir.
gelirden sadece giderler (gerçek veya götürü) düşülecektir.
İstisna ve beyan sınırı arasındaki fark bu örneklerle daha net c. Yıl içerisinde kiraya verilen konutlarda istisna uygulaması
anlaşılmaktadır.
Kiralama yılın başında ya da içinde, ne zaman yapılmış olursa
B. Konut kira gelirlerinde istisna uygulaması olsun, o yıl elde edilen kira gelirinden istisna tutarın tamamı
(2022 yılı için 9.500 TL) düşülebilir.
1. İstisnanın uygulanacağı gelirler ve istisna tutarı Örnek
Kira gelirlerinde sadece, gayrimenkullerin mesken olarak 2022 yılının ağustos ayında aylık 6.000 TL’ye kiraya verilen
kiraya verilmesinden sağlanan hasılat için bir istisna bir konuttan, yıl sonuna kadar (5 aylık sürede), 30.000 TL kira
uygulaması söz konusudur. İstisna tutar, her yıl yeniden geliri elde edilmiş olsun. Gayrimenkul sahibinin bu gelirini,
belirlenmektedir. 2022 yılında elde edilen konut kira gelirleri istisna tutarının üzerinde olması sebebiyle beyan etmesi
için bu istisna 9.500 TL olarak uygulanmaktadır. gerekmektedir. Yılın sadece 5 aylık döneminde elde edilmiş

Bu nedenle sahibi oldukları meskenlerden 2022 yılında elde olmasına rağmen bu tutardan, 9.500 TL’lik istisnanın tamamını
ettikleri (tahsil ettikleri) kira gelirleri toplamı 9.500 TL’den az indirebilir.
olanlar, bu gelirleri için beyanname vermeyeceklerdir. Bu tutarı Götürü gider yönteminin seçilmiş olması durumunda ödenecek
aşan konut kira gelirleri elde edilmesi durumunda ise aşan vergi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır:
tutarın beyan edilmesi gerekmektedir.

14 | Kira Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2022