Page 9 - KGV 2022_v2
P. 9
III
III.
Gayrisafi hasılata dâhil olan
unsurlar ve elde etme
A. Gayrisafi hasılat ve kiranın tahsil edilmesi vergisi beyannamesi ile 2023/Mart ayının sonuna kadar beyan
edilerek hesaplanan vergi iki taksitte ödenecektir.
Gayrisafi hasılat, GVK’nın 70. maddesinde sayılan mal ve
hakların kiraya verilmesinden, bir takvim yılı içinde, o yıla veya C. Peşin tahsil edilen kiralar
geçmiş yıllara ilişkin olarak, nakit veya aynî olarak tahsil edilen
kira bedellerini ifade eder. Gayrimenkul sermaye iradında Gelecek yıllara ait olup peşin tahsil edilen kiralar ilgili oldukları
gelirin elde edilmesinde “tahsilat esası” benimsenmiştir. Bu yılın/yılların geliri olarak dikkate alınır. Bu nedenle bu tutarlar
esas uyarınca, kira gelirlerinin vergiye tabi olabilmesi için tahsil edildikleri yılın gayrisafi hasılatına dâhil edilmezler.
mutlaka tahsil edilmiş olması gerekmektedir.
Ancak bu uygulamanın iki istisnası vardır. Ölüm veya
Buna göre gayrimenkulünü kiraya verenin; memleketi terk halinde peşin tahsil edilen kiraların da söz
konusu olayların meydana geldiği yılın geliri olarak beyan
➢➢• ➢Bilgisine girmiş olması kaydıyla, bu kişi adına, bankaya, edilip, vergilendirilmesi gerekmektedir.
kamu müessesesine, icra dairesine, notere veya postaya para
yatırılması, Örnek
➢• Kira alacağının, kiracının talebi doğrultusunda başka bir Mükellef (B) sahip olduğu gayrimenkulü 2022 yılının başında
kişiye devredilmesi veya kiracıya olan borçla takas edilmesi, aylık 4.000 TL’den kiraya vermiş ve kiracıdan 2 yıllık kirayı 2
Ocak 2022 günü peşin olarak tahsil etmiştir.
hallerinde kira geliri tahsil edilmiş sayılmaktadır.
Bu durumda 48.000 TL (4.000 x 12) 2022 yılının, 48.000 TL
B. Geçmiş yıllara ilişkin olarak tahsil edilen kiralar de 2023 yılının hasılatı kabul edilecektir. Ancak (B)’nin 2022
yılı içerisinde ölmesi veya memleketi terk etmesi halinde, tahsil
Kira gelirlerinde elde etme “tahsil esası”na bağlanmış ettiği kira bedelinin tümü (96.000 TL) 2022 yılının hasılatı
olduğu için, herhangi bir sebeple tahsil edilmemiş olan kira sayılacaktır.
bedelleri yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmez. Bu
kiraların sonraki yıllarda tahsil edilmesi durumunda, tahsilatın D. Döviz cinsinden tahsil edilen kiralar
gerçekleştiği yılın gelirine dâhil edilmesi gerekmektedir.
Kira bedelinin miktarı gibi ödemenin yapılacağı para cinsi de
Örnek taraflar arasında serbestçe belirlenebilir. Kira bedelinin yabancı
para cinsinden belirlendiği durumlarda, gayrisafi hasılat,
Ücretli çalışan biri tarafından kiraya verilen bir konuttan 2022 bedelin tahsil edildiği tarihte geçerli olan T.C. Merkez Bankası
yılında 78.000 TL kira tahsilatı yapılmıştır. Tahsil edilen bu döviz alış kuru kullanılmak suretiyle Türk Lirasına çevrilerek
tutarın; hesaplanır.
• 48.000 TL’si 2022 yılına, Örnek
➢• 30.000 TL’si ise 2021 yılına, 2022/Mart ayının başında kiraya verilen bir gayrimenkulden,
ilişkindir. Bir başka deyişle, kiracı 2021 yılında ödemediği kirayı ilk kira bedeli olarak 2.000 ABD Doları, 1 Mart 2022’de tahsil
da 2022 yılında ödemiştir. edilmiştir. Tahsil tarihindeki Merkez Bankası döviz alış kuru 1
ABD Doları = 13,8286 TL’dir.
2021 yılında kiralar tahsil edilemediği için, 30.000 TL’lik
kiranın 2021 yılında beyan edilmesi söz konusu değildir. Buna göre mart ayında elde edilen kira bedelinin TL karşılığı
27.657,20 TL (2.000 x 13,8286) olarak hesaplanacaktır.
Diğer taraftan tahsil edildiği yılın gayrisafi hasılat tutarına
önceki yıllara ilişkin olarak tahsil edilen tutarların da dâhil E. Aynî olarak tahsil edilen kiralar
edilmesi gerekmektedir. Buna göre 2021 ve 2022 yılına ilişkin
olarak 2022 yılında tahsil edilen toplam 78.000 TL tutarındaki Bazı durumlarda kira bedelinin nakit olarak değil de ayın (TDK:
kira bedeli, 2022 yılına ilişkin beyanname ile beyan edilecektir. nesne) olarak tahsil edildiği görülmektedir. Aynî olarak tahsil
edilen kiraların beyanında dikkate alınacak tutarın, Vergi Usul
Beyan sırasında 78.000 TL tutarındaki toplam gayrisafi Kanunu’nun “emsal bedel”e ilişkin düzenlemeleri kapsamında
hasılattan, 2022 yılı için geçerli olan 9.500 TL’lik istisna tutarı tespit edilmesi gerekmektedir.
ile giderler düşülecek, kalan tutar, 2022 yılına ilişkin gelir
Kira Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2022 | 9