Page 3 - VG_Haziran2021

Gerçekleştirilen incelemede Danimarka vergi makamları, telif Dava süreci
ücretlerinin, giderlerin indirimine ilişkin Danimarka iç hukuku
uyarınca belirlenen şartları karşılamadığını ileri sürmüştür. Bu İlk derece mahkeme kararı
değerlendirmenin arkasındaki argüman, Adecco markasının
Danimarka pazarında tanıtımı için Adecco A/S’ye belirli bir Davanın görüldüğü ilk derece mahkeme tarafından öncelikle,
ücret ödenmesi gerektiği yönündedir. Başka bir ifade ile Vergi gayri maddi haklar için bir ödeme yapılabileceği ve teorik
İdaresi, Adecco A/S’nin bu sözleşme kapsamında yararlandığı olarak Adecco A/S tarafından ödenen royalty tutarının vergi
bir gayrimaddi hak veya hizmet olmadığını bu nedenle şirketin matrahından indirilebileceği belirtilmiştir.
royalty ödememesi gerektiğini ve bilakis Adecco A/S’ye
yurtdışından bir hizmet ücreti ödenmesi gerektiğini iddia Bu belirlemenin ardından konu, ödenen lisans bedelinin
etmiştir. gerçekten şirketin faaliyetlerine bir katkı sağlayıp sağlamadığı
noktasında ele alınmaya başlanmıştır. Bu değerlendirmede,
Bunun dışında hazırlanan vergi inceleme raporunda, söz konusu şirketin 2001-2009 döneminin büyük bölümde zarar etmesi
royalty ödemesinin, yukarıda bahsedilen argüman kapsamında ve inceleme kapsamında olmayan diğer yıllarda da bu zararın
indirilebilir olsa dahi emsallere uygun olmadığı için vergi devam ediyor oluşu etkili olmuş ve Mahkeme, ilişkisiz kişi
matrahından indirilemeyeceği iddia edilmektedir. konumundaki bir şirketin bu kadar uzun zaman boyunca

Adecco A/S 2001-2009 döneminde göreceli kötü finansal zarar etmesine rağmen hala bu kadar yüksek bir royalty
sonuçlarla operasyonlarını yürütmüştür. Bu dönemde faaliyet ödemeyeceğine hükmetmiştir.
kâr marjı seviyesinde şirket %14 ile %1 arasında değişen
oranlarda zarar etmiş ve sadece üç yılı oldukça düşük faaliyet Bu değerlendirme sırasında ayrıca şirketin faaliyet gösterdiği
karları ile tamamlayabilmiştir. Öte yandan, royalty ödemelerinin insan kaynakları piyasası da incelenmiş ve söz konusu piyasada
yapıldığı İsviçre’deki holding şirketi ise 2005 yılı haricinde, bu markadan ziyade fiyatlandırmanın rekabette öne çıktığı
dönemin tümünde %46 ile %83 arasında değişen oranlarda görülmüştür. Bu nedenle de marka kullanımı için ödenen lisans
faaliyet kâr marjına ulaşmıştır. bedelinin, söz konusu markadan temin edilen faydaya nazaran
çok yüksek olduğu ifade edilmiştir.
Adecco A/S, grup merkezinden refere edilen müşterilerden %6
ile %11 arasında değişen oranlarda kâr elde ederken Adecco Ayrıca şirketin inceleme dönemindeki pazarlama giderlerinin de
İsveç ve Adecco Norveç firmaları sırasıyla %33 ile %44 ve %18 ile oldukça yüksek oluşu mahkeme tarafından değerlendirilmiş ve
%25 arasında değişen oranlarda kar etmişlerdir. (Danimarka’daki bu denli yüksek pazarlama giderlerinin, şirketin bir markadan
bu inceleme İsveç ve Norveç’te de vergi incelemelerini tetiklemiş faydalanmadığını gösterdiği iddia edilmiştir.
ancak o ülkelerdeki vergi idareleri ödenen %2 oranındaki
royalty’i eleştirmemişlerdir.) Ayrıca Mahkeme tarafından yapılan değerlendirmede şirketin
transfer fiyatlandırması raporunda kullanılan emsaller de
Vergi inceleme raporundaki temel iddia, imzalanan lisans eleştirilmiş ve vergi inceleme raporunda değinilen nedenler ile
sözleşmesi sayesinde elde edilen ekstra gelir ile ödenen royalty güvenilir emsaller olmadıkları belirtilmiştir.
bedelinin tutarsız olmasına dayanmaktadır. Bu kapsamda
“herhangi bir ilişkisiz kişi bu şekilde bir lisans sözleşmesini Özetlemek gerekirse ilk derece mahkeme;
imzalayıp, royalty ödemesi gerçekleştirmez” savıyla söz konusu
royalty ödemesinin emsallere uygunluk prensipine aykırı olduğu • Şirketin uzun dönemler boyunca zarar etmesi,
belirtilmektedir. • Faaliyet gösterilen piyasadaki rekabetin, markadan çok fiyat
Ayrıca şirketin hazırlamış olduğu transfer fiyatlandırması ile ilgili oluşu,
raporları ve bu raporlarda kullanılan emsaller de tutarsız • Şirketin halihazırda oldukça yüksek pazarlama giderine
oldukları iddiasıyla eleştirilmiştir. katlanması,
• Şirketin söz konusu marka kullanımından elde ettiği faydayı
Şirketin transfer fiyatlandırması dokümantasyon raporunda makul bir şekilde ispatlayamaması, inceleme sürecinde
royalty ödemeleri için karşılaştırılabilir fiyat yöntemi seçilmiş ve şirketin Vergi İdaresi tarafından yöneltilen sorulara ve belge/
emsal olarak hem iç emsal hem de dış emsal mahiyetinde olan bilgi taleplerine dönüş yapmaması veya geç dönüş yapması,
bir takım franchise sözleşmeleri rapora dahil edilmiştir.
• Transfer fiyatlandırması dokümantasyonunun yetersiz oluşu,
İnceleme sırasında, şirketin transfer fiyatlandırması raporunda
yer alan emsallerin aşağıdaki nedenlerle kabul edilemeyeceği sebepleriyle Adecco A/S’nin temyiz talebini reddetmiş ve vergi
belirtilmiştir: idaresi lehine karar vermiştir.

• Kullanılan 39 emsalin tamamı ABD’dedir, bu anlamda Yüksek Mahkeme kararı
Danimarka pazarını yansıtmamaktadır.
• Kullanılan emsallerin tamamı franchise sözleşmeleridir, İlk derece vergi mahkemesinde yukarıda belirtildiği üzere
bu nedenle şirketin imzalamış olduğu lisans sözleşmesi ile Adecco A/S aleyhine bir karar çıkınca dava şirket tarafından
karşılaştırılmaları mümkün değildir. Türkiye Cumhuriyeti’ndeki Danıştay’ın muadili olan Yüksek
• Tespit edilen emsal bedel aralığı çok geniştir, bu nedenle Mahkeme’ye (Højesteret) taşınmıştır.
güvenilir bir karşılaştırmaya imkân vermemektedir.
Yüksek Mahkeme yaptığı değerlendirmede öncelikle, marka
Yukarıda özetlenen argümanlar çerçevesinde hazırlanan kullanımı, belirli bir network’e dahil olma veya referans yoluyla
inceleme raporu Adecco A/S tarafından yargıya taşınmıştır. müşterilerle iletişime geçme adına ödenen lisans bedellerinin
Haziran 2021 3