Page 13 - MKGV 2020_v2
P. 13
III. Enflasyon indirimi
ve endeksleme
uygulamaları
A. Enflasyon indirimi Bireysel yatırımcılar tarafından yukarıdaki menkul
kıymetlerden 2020 yılında elde edilen menkul sermaye
Enflasyon indirimi, bazı menkul sermaye iratları için uygulanan iratlarının (kupon faizi ve itfa gelirleri) beyanında enflasyon
ve elde edilen gelirin enflasyondan kaynaklanan kısmının indirim oranı %85,1 olarak kullanılacaktır.
ayrıştırılarak, reel gelirin vergilendirilmesi amacını güden
bir uygulamadır. Buna göre elde edilen gelire, ilgili yıl için B. Endeksleme
belirlenen enflasyon indirim oranı uygulanır. Bu şekilde tespit
edilen tutar, elde edilen gelirden düşülmek suretiyle beyana Endeksleme, sadece bazı menkul kıymet alım satım kazançları
tabi menkul sermaye iradı tutarına ulaşılır. için geçerli olan bir uygulamadır. Bu uygulama da enflasyon
indiriminde olduğu gibi elde edilen kazancın enflasyon
1. Enflasyon indiriminin uygulanacağı gelirler karşısındaki reel değerinin belirlenmesine yöneliktir.
1 Ocak 2006 tarihinden itibaren enflasyon indirimi Alım satım kazançlarında endeksleme; menkul kıymetlerin
uygulamasına son verilmiştir. Ancak bazı istisnai durumlarda maliyet bedelinin, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere, her ay
2020 yılı gelirleri için de uygulanması mümkündür. için enflasyon oranına göre artırılması anlamına gelmektedir.
Satış kazancı; satış bedelinden endekslenmiş maliyet bedelinin
Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 67. maddesi uyarınca, 1 Ocak çıkarılması suretiyle hesaplanmaktadır. Endekslemede Türkiye
2006 tarihinden önce ihraç edilen her nevi tahvil ve Hazine İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından her ay açıklanan Yurt İçi
bonoları ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince Üretici Fiyat Endeksinin (Yİ-ÜFE) kullanılması gerekir. (Yİ-ÜFE
çıkarılan menkul kıymetlerden elde edilen gelirlere 31 Aralık listesi için Rehber’in sonuna bakınız.)
2005 tarihinde yürürlükte olan mevzuatın uygulanması
gerekmektedir. 1. Endeksleme yönteminin kullanılabileceği kazançlar
Bu hüküm uyarınca, 1 Ocak 2006 tarihinden önce Türk Lirası 1 Ocak 2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan; Devlet tahvili
cinsinden ihraç edilmiş olan; ve Hazine bonoları, Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme
İdaresince çıkarılan menkul kıymetler, eurobondlar ve özel
➢• Hazine bonosu ve Devlet tahvilleri, sektör tahvilleri ile aynı tarihten önce iktisap edilmiş olan;
yabancı hisse senetleri, yurt dışında kurulmuş yatırım fonlarına
➢• Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan ait katılma belgeleri ve yabancı tahvillerin elden çıkarılmasından
menkul kıymetler ve sağlanan kazançların tespiti sırasında bu menkul kıymetlerin
➢• Özel sektör tahvillerinden, maliyet bedeli endekslemeye tabi tutulabilmektedir.
2020 yılında bireysel yatırımcılar tarafından elde edilen Ayrıca 1 Ocak 2006 tarihinden sonra ihraç edilmiş olan
menkul sermaye iratları (kupon faizi ve itfa gelirleri) için eurobondlar ile bu tarihten sonra iktisap edilmiş olan; yabancı
enflasyon indirimi uygulaması devam etmektedir. tahviller, hisseleri BİST’te işlem görmeyen tam mükellef
kurumlara ait hisse senetleri ile yabancı hisse senetlerinin
2. Enflasyon indirim oranı elden çıkarılmasından sağlanan kazançların tespiti sırasında da
aşağıdaki şartlar dahilinde endeksleme yapılabilmektedir.
Enflasyon indirim oranı her yıl için,
a. 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren ihraç edilen veya alınan
Yeniden değerleme oranı menkul kıymetlerde endeksleme
DT ve HB ihalelerindeki bileşik ortalama faiz oranı ➢• 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren ihraç edilen eurobondlarla,
➢• Aynı tarihten itibaren iktisap edilmiş olan; yabancı tahviller,
formulüyle hesaplanmaktadır. 2020 yılı gelirlerine hisseleri BİST’te işlem görmeyen tam mükellef kurumlara ait
uygulanacak olan enflasyon indirim oranı, 29 Aralık hisse senetleri ile yabancı hisse senetlerinin,
2020 tarihli mükerrer Resmî Gazete’de yayımlanan 313
seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği ile %85,1 olarak elden çıkarılmasından sağlanan kazançların tespiti sırasında
açıklanmıştır.
Menkul Kıymet Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2020 | 11