Page 14 - MKGV 2020_v2

bu menkul kıymetlerin maliyet bedeli endekslemeye tabi TL maliyet bedeli (511.000 x 5,4392) = 2.779.431,20 TL
tutulabilmektedir. Ancak bu endekslemenin yapılabilmesi için
alış ve satış tarihleri arasındaki Yİ-ÜFE farkının %10’dan fazla Endekslenmiş maliyet bedeli = 464,64 x 2.779.431,20 = 3.036.812,57 TL
olması gerekmektedir. 425,26
Endeks farkının %10’un altında olması durumunda, endeksleme
yönteminin kullanılması mümkün değildir. Bu durumda
kazanç, satış bedelinden maliyet bedeli çıkarılmak suretiyle 3. Kazancın hesaplanması
hesaplanmaktadır.
Endekslemeye tabi menkul kıymetlerin satışında sağlanan
b. 2006’dan önce ihraç edilen veya alınan menkul kazanç, satış bedelinden maliyet bedelinin endekslenmesi
kıymetlerde endeksleme sonucu bulunan tutarın düşülmesi suretiyle hesaplanmaktadır.
Bu sayede enflasyonun elde edilen alım satım kazancı
➢ ➢• 1 Ocak 2006 tarihinden önce ihraç edilen; Devlet tahvili üzerindeki etkisi ortadan kaldırılmış olmaktadır.
ve Hazine bonoları, Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme
İdaresince çıkarılan menkul kıymetler, eurobondlar ve özel Buna göre yukarıdaki örnekteki satış işleminden elde edilen
sektör tahvilleriyle, kazancın şu şekilde hesaplanması gerekmektedir:
➢• Aynı tarihten önce iktisap edilmiş olan; yabancı hisse TL satış tutarı (530.000 x 6,2264) = 3.299.992,00 TL
senetleri, yurt dışında kurulmuş yatırım fonlarına ait katılma
belgeleri ve yabancı tahvillerin, Satış kazancı (3.299.992 - 3.036.812,57 = 263.179,43 TL

elden çıkarılmasından sağlanan kazançların tespiti sırasında da Endekslemenin avantajının görülebilmesi açısından, yukarıdaki
endeksleme yöntemi kullanılabilmektedir. Hatta endeksleme örnekteki eurobond alım satım kazancının endeksleme
yapılabilmesi için endeks farkının %10’u aşma şartı da uygulanmaksızın hesaplandığını varsayalım. Bu durumda alım
bulunmamaktadır. Başka bir deyişle endeks farkı %10’un altında satım kazancı, satış bedelinden maliyet bedelinin çıkarılması
olsa dahi, alım satım kazancının tespiti sırasında yukarıda suretiyle belirlenecekti. Buna göre kazanç 520.560,80 TL
sayılan menkul kıymetlerin maliyet bedelleri endekslemeye tabi (3.299.992 - 2.779.431,20) olarak hesaplanacaktı.
tutulabilmektedir.

2. Endekslenmiş maliyet bedelinin hesaplanması

Menkul kıymetin endekslenmiş maliyet bedeli aşağıdaki
formüle göre hesaplanmaktadır:

Satış tarihinden 1 ay
önceki endeks
Endekslenmiş maliyet bedeli = x Maliyet bedeli
Alış tarihinden 1 ay
önceki endeks

US900123AT75 tanımlı eurobonddan 22 Mart 2019 tarihinde
500.000 USD nominallik alım yapıldığını varsayalım. 14 Ocak
2004 tarihinde ihraç edilmiş olan bu eurobondun vadesi ise 14
Şubat 2034’tür.

Alımda 525.000 USD (kirli fiyat) ödenmiştir. Primli olarak
alınmış olan bu kıymetin, satış tarihi itibarıyla alınmayan
kuponlara isabet eden prim tutarı dâhil maliyeti 511.000
USD olarak hesaplanmıştır. Tahvil 13 Mart 2020’de 530.000
USD’ye satılmıştır.

Alış tarihindeki (22.03.2019) MB döviz alış kuru 1 USD= 5,4392 TL

Satış tarihindeki (13.03.2020) MB döviz alış kuru 1 USD= 6,2264 TL

Alış tarihinden 1 ay önceki Yİ-ÜFE (Şubat/2019)* 425,26
Satış tarihinden 1 ay önceki Yİ-ÜFE (Şubat/2020)* 464,64

* Yİ-ÜFE listesi için Rehber’in sonuna bakınız.

12 | Menkul Kıymet Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2020