Page 3 - VGNisan_2021

• Sınırlı bir riskle faaliyet gösteren grup şirketlerinin, arası düzenlemelerde yapılan değişikliğin dikkatle ele alınması
grubun zararlarını yüklenmeleri uygun mudur? ve değişikliğin emsallere uygunluk ilkesi ile uyumlu olduğunu
gösteren belgelerle iyi bir şekilde desteklenmesi gerektiğini
Rehber, “sınırlı riskli işletme” olarak adlandırılan işletmelerin vurgulamaktadır.
emsallerine uygun zararlar yüklenip yüklenemeyeceğinin
belirlenmesinde spesifik durum ve koşulların değerlendirilmesi 2. Emsal çalışmaları ve karşılaştırılabilirlik
gerektiğini vurgulamaktadır. Özellikle “basit veya düşük analizleri
riskli fonksiyonların, uzun vadeli kayıplar yaratması
beklenmemektedir” ifadesine yer veren Rehber, söz konusu Covid-19 salgınını takip eden dönemlerdeki ekonomik
işlevlerin kısa vadede zararları yüklenebileceği ihtimalini de açık koşullardaki değişim karşılaştırılabilirlik analizi ve emsal
tutmaktadır. çalışmaları gerçekleştirmeyi de oldukça güçleştirmiştir.

Sınırlı riskli bir şirketin zararları yüklenip yüklenemeyeceğinin Bunun yansımaları, özellikle önümüzdeki dönemlere ilişkin
belirlenmesinde şirket tarafından üstlenilen riskler özellikle transfer fiyatlandırması planlamaları oluşturulurken hangi yılın
önemli olacaktır. Örneğin, bazı piyasa risklerini üstlenen “sınırlı verilerinin kullanılacağı noktasında ortaya çıkmaktadır. 2020 ve
riskli” bir distribütör ortaya çıkan bu risk ile ilişkili olarak muhtemelen 2021 yıllarında iş dünyası söz konusu salgından
emsallerine uygun bir zarar yüklenebilir. ciddi bir biçimde etkilendiğinden, çoğu firma için bu yıllara ilişkin
finansal sonuçlar bir önceki yıllardan oldukça farklı olacaktır.
Ancak, herhangi bir acentaya veya komisyoncuya yakın faaliyet Bu nedenle bugün gerçekleştirilecek bir planlama çalışmasında
gösteren ve herhangi bir piyasa riski üstlenmeyen sınırlı riskli 2020 yılı emsal verilerine ne kadar güvenebileceği tartışmalıdır.
bir distribütörün ortaya çıkan zararın bir bölümünü yüklenmesi
uygun olmayacaktır. Ayrıca, bu değerlendirmenin pandemi Aynı şekilde önümüzdeki yıllarda gerçekleştirilecek transfer
öncesi ve sonrasında tutarlı olması, gerçekleştirilen zarar fiyatlandırması dokümantasyon çalışmalarında yer alan veriler
paylaşımının güvenilirliği açısından önemlidir. önceki yıllara ilişkin olduğundan, salgının devam ettiği yılların
emsal verilerinin nasıl kullanılabileceği halihazırda belirsizdir.
• Covid-19 salgınından kaynaklanan istisnai ve olağandışı Örneğin 2022 yılında gerçekleştirilecek bir dokümantasyon
nitelikte maliyetler ilişkili taraflar arasında nasıl çalışmasında, veri tabanlarında muhtemelen 2019-2020 ve
bölüştürülmelidir? 2021 yıllarına ilişkin emsal bilgileri bulanabildiğinden, COVID-
19’un etkilediği 2020 ve 2021 bilançolarının ne surette
Rehber’e göre, öncelikle bu tür maliyetlerin doğmasına kullanılabileceği önem arz etmektedir.
sebep olan faaliyetlerin gerçekleştirilmesinden hangi
işletmenin sorumlu olduğunu ve bu faaliyetlerle ilgili riskleri Bu açıdan salgının etkilerini dikkate almadan yapılacak bir emsal
hangi işletmenin üstlendiğini gösteren bir analize ihtiyaç çalışmasının hem geleceğe yönelik planlama çalışmalarında
bulunmaktadır. İlişkili taraflar arasında bu tür istisnai hem de dokümantasyon çalışmalarında doğru sonuçlar
maliyetlerin bölüştürülmesi, risk dağılımı ve emsal oluşturacak yaratmayacağı açıktır.
ilişkisiz kişi konumundaki işletmelerin bu tür maliyetleri nasıl ele
alacağı dikkate alınarak belirlenmelidir. Prensip olarak, COVID-19’un etkilerine ilişkin ekonomiyi,
belirli bir sektörü veya spesifik olarak bir ticari işlemi etkileyen
Rehber, belirli işletme maliyetlerinin, işletmelerin faaliyet ve kamuya açık tüm bilgiler emsal bedel analizinde dikkate
gösterme tarzındaki uzun vadeli veya kalıcı değişikliklerle alınmalıdır. Bunlardan başlıcaları şu şekilde listelenebilecektir:
ilgili olduğu durumlarda; istisnai veya olağandışı olarak
görülmeyebileceğini belirtmektedir. ➢• Satış hacmindeki düşüşler ve salgın dönemindeki satış
dalgalanmasının önceki dönemlerle karşılaştırılması,
• İlişkili kişiler arasında gerçekleştirilen işlemlerin
şartları, Covid-19 salgını nedeniyle revize edilebilir mi? ➢• Salgın öncesi döneme nazaran kapasite kullanımlarındaki
değişiklikler,
Rehber, ilişkili kişiler arasında gerçekleştirilen işlem şartlarının ➢• İlişkili kişi işlemlerindeki karlılığı doğrudan etkileyebilecek
bir yeniden müzakereye/değerlendirmeye açık olup olmadığının nitelikte salgın döneminde ortaya çıkan olağanüstü gelir/
belirlenmesinin; karşılaştırılabilir durumlar altında bağımsız giderler,
işletmelerin nasıl hareket edeceğine dayanması gerektiğini
belirtmektedir. Zira, işlem şartlarında gerçekleştirilecek bu tür ➢• Salgın döneminde alınan Devlet yardımları ve destekleri ve
bir revizenin tarafların menfaatlerini temsil edip etmediğinin bunların karlılık üzerindeki etkileri,
belirlenmesi, gerçekçi olarak mevcut seçeneklerinin ve tarafların ➢• Salgın döneminde gerçekleştirilen ve doğrudan ilişkili kişi
kar potansiyeli üzerindeki uzun vadeli etkilerinin dikkatli bir işlemindeki karlılığı etkileyen yasal düzenlemeler (örneğin bazı
şekilde değerlendirilmesini gerektirir. ürünlerin satışının sınırlandırılması),

İşlem şartlarında yapılacak olan bir revizeden kaynaklanan ➢• Merkez bankalarından, istatistik kuruluşlarından, meslek
ekonomik etkinin tazminat gerektirip gerektirmeyeceği de odalarından temin edilen sektöre özgü makroekonomik
dikkate alınmalıdır. Rehber, karşılaştırılabilir koşullarda bağımsız göstergeler,
tarafların mevcut anlaşmalarını veya ticari ilişkilerini revize ➢• Geçmiş dönemlerde yaşanan ve global ekonomi üzerinde
edeceğine dair net kanıtların yokluğunda, mevcut şirketler benzer etkiye sahip krizlerin analizi.

Nisan 2021 3