Page 20 - MKGV2015
P. 20
yöntemi kullanılamayacaktır. Satış bedelinin TL karşılığından, • Vadesi 1 yıla kadar olan tahvil faizlerinden % 10,
maliyet bedelinin TL karşılığının düşülmesi suretiyle bulunan • Vadesi 1 yıl ile 3 yıl arası olan tahvil faizlerinden % 7,
kazanç için herhangi bir istisna tutar da söz konusu olmadığından, • Vadesi 3 yıl ile 5 yıl arası olan tahvil faizlerinden % 3,
tamamının gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi • Vadesi 5 yıl ve daha uzun olan tahvil faizlerinden % 0.
gerekmektedir. (Yİ-ÜFE listesi için Rehber’in sonuna bakınız.) Bireysel yatırımcılar tarafından bu menkul kıymetlerden 2015
yılında elde edilen faiz geliri 29.000 TL’lik beyan sınırından daha az
• Maliyet bedelinin TL karşılığı 478.538,00 TL ise bu gelirlerin beyan edilmesine gerek yoktur. Bu tutarı aşan bir
➢ (206.000 x 2,3230) gelir elde edilmesi durumunda ise gelirin tamamının beyan edilmesi
• Satış tutarının TL karşılığı 649.750,78 TL gerekmektedir.
(219.800 x 2,9561) 171.212,78 TL 29.000 TL’lik beyan sınırının hesabında yukarıda belirtilen menkul
sermaye iratlarının yanı sıra, beyana tabi diğer menkul sermaye
• Eurobond satış kazancı 0,00 TL iratları ile Türkiye’de tevkifata tabi tutulmuş olmak kaydıyla elde
171.212,78 TL edilen gayrimenkul sermaye iratları toplamının dikkate alınması
(649.750,78 - 478.538) gerekmektedir.
52.014,47 TL
• Gelir vergisinden istisna tutar (-) Bu menkul kıymetlerin itfasında oluşan anapara kur farkı veya
endeks farkı da gelir sayılmaz.
• Gelir vergisi matrahı
Beyan edilen faiz gelirleri üzerinden hesaplanan vergiden, bu
• Hesaplanan (ödenecek) gelir vergisi gelirler üzerinden kesilmiş olan vergiler (tevkifat) düşülebilmektedir.
66.000 TL için 15.190 TL 2. Alım satım kazançları
(171.212,78 - 66.000) x % 35 = 36.824,47 TL
a. Türkiye’de ihraç edilenler
E. Özel sektör tahvillerinden elde edilen gelirler
i. 2006 yılından önce ihraç edilenler
1. Faiz gelirleri
01.01.2006 tarihinden önce özel sektör tarafından ihraç edilmiş
a. Türkiye’de ihraç edilenler olan tahvillerin, bireysel yatırımcılar tarafından 2015 yılında elden
çıkarılmasından sağlanan alım satım kazançları stopaja tabi değildir.
i. 2006 yılından önce ihraç edilenler
Kazancın 23.000 TL’lik kısmı gelir vergisinden istisnadır. Bu
01.01.2006 tarihinden önce TL cinsinden ihraç edilen özel sektör nedenle söz konusu istisna tutarını aşan bir kazanç elde edilmesi
tahvillerinden 2015 yılında elde edilen faiz gelirleri üzerinden, durumunda, aşan kısım vergiye tabi olacaktır. Alım satım kazancının
Gelir Vergisi Kanunu’nun 94/7. maddesi uyarınca % 10 oranında belirlenmesi sırasında bu menkul kıymetlerin maliyet bedellerinin
stopaj yapılması gerekmektedir. Bu gelirlere enflasyon indirimi Yİ-ÜFE’ye göre endekslemeye tabi tutulması da mümkündür.
uygulandıktan sonra kalan tutarın 29.000 TL’yi aşması durumunda,
indirim sonrası kalan faiz gelirinin tamamı beyan edilecektir. Yukarıda sözü geçen 23.000 TL’lik istisna, bu menkul kıymetlerden
Beyan edilen gelir üzerinden hesaplanan vergiden, faiz ödemesi elde edilen alım satım kazancının yanında, diğer menkul
sırasında % 10 oranında tevkif edilen (kesilen) vergiler mahsup kıymetlerden elde edilen alım satım kazancının da bulunması
edilebilmektedir. durumunda, toplam alım satım kazancına uygulanmalıdır.
Enflasyon indirimi sonrası kalan tutarın 29.000 TL’den az olması Endekslemenin nasıl yapılacağına ilişkin açıklama ve örnekler “III.
durumunda ise bu gelir beyan edilmeyecektir. Faizin tahsili sırasında Enflasyon indirimi ve endeksleme uygulamaları” bölümünde, Yİ-ÜFE
kesinti yoluyla ödenmiş olan vergi (% 10) bireysel yatırımcılar listesi ise Rehber’in sonunda yer almaktadır.
açısından nihai vergi olmaktadır.
ii. 01.01.2006 tarihinden itibaren ihraç edilenler
29.000 TL’lik beyan sınırının hesabında yukarıda belirtilen menkul
sermaye iratlarının yanı sıra, beyana tabi diğer menkul sermaye Yatırımcıların, 1 Ocak 2006 tarihinden sonra ihraç edilmiş olan
iratları ile Türkiye’de tevkifata tabi tutulmuş olmak kaydıyla elde özel sektör tahvillerini elden çıkarmalarından sağladıkları kazanç
edilen gayrimenkul sermaye iratları toplamının dikkate alınması üzerinden, banka ve aracı kurumların % 10 oranında stopaj yapma
gerekmektedir. yükümlülüğü bulunmaktadır.
ii. 01.01.2006 tarihinden itibaren ihraç edilenler Bu stopaj bireysel yatırımcılar için nihai vergi olup, elde edilen alım
satım kazancının tutarı ne olursa olsun beyanname verilmez. Ayrıca
1 Ocak 2006 tarihinden sonra ihraç edilen özel sektör tahvillerinden başka gelirler dolayısıyla beyanname verilmiş olsa dahi, bu gelirler
bireysel yatırımcılar tarafından elde edilen faiz gelirleri % 10 beyannameye dahil edilmez.
oranında stopaja tabidir. Bu stopajı yapma yükümlülüğü ise banka
ve aracı kurumlarındır. b. Yurt dışında ihraç edilenler
Stopaj bireysel yatırımcılar için nihai vergi olup, elde edilen faiz Tam mükellef kurumlarca yurt dışında döviz cinsinden ihraç edilen
gelirinin tutarı ne olursa olsun beyanname verilmez. Ayrıca başka tahvillerin, bireysel yatırımcılar tarafından elden çıkarılmasından
gelirler dolayısıyla beyanname verilmiş olsa dahi, bu gelirler sağlanan kazançlar geçici 67. maddenin kapsamına girmez.
beyannameye dahil edilmez. Dolayısıyla bu gelirler üzerinden Türkiye’de stopaj ödenmesi söz
konusu değildir.
b. Yurt dışında ihraç edilenler
1 Ocak 2006 tarihinden sonra alınan bu menkul kıymetlerden
Günümüzde bazı yerli kurumlar (tam mükellef) sadece yurt içinde 2015 yılında elde edilen alım satım kazançlarının Türk Lirası
değil, yurt dışında da tahvil ihraç edebilmektedirler. Tam mükellef
kurumlar tarafından yurt dışında döviz cinsinden ihraç edilen
tahvillerden elde edilen faiz gelirleri üzerinden, tahvilin vadesine
göre aşağıdaki oranlarda tevkifat yapılması gerekmektedir:
18 | Menkul Kıymet Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2015
