Page 18 - MKGV2015
P. 18
b. 01.01.2006 tarihinden itibaren ihraç edilenler nominali 210.000 USD kirli fiyata almıştır. Primli olarak alınmış
olan bu menkul kıymetin, satış tarihi itibarıyla alınmayan kuponlara
Bireysel yatırımcıların, 1 Ocak 2006 tarihinden sonra ihraç edilen isabet eden prim tutarı dahil maliyeti 206.000 USD olarak
Devlet tahvili ve Hazine bonolarından 2015 yılında elde ettikleri hesaplanmıştır.
alım satım kazançları % 10 oranında stopaja tabidir.
Bu eurobond 04.09.2015 tarihinde 219.800 USD’ye satılmıştır.
Stopaj bireysel yatırımcılar için nihai vergi olarak kabul edildiğinden Satılan eurobond 2004 yılında ihraç edilmiş ve Bay (D)’nin beyana
alım satım kazancının tutarı ne olursa olsun beyanname verilmez. tabi başka geliri bulunmamaktadır.
Ayrıca başka gelirler dolayısıyla beyanname verilmiş olsa dahi, bu
gelirler beyannameye dahil edilmez. Veriler
D. Eurobondlardan elde edilen gelirler Alış tarihindeki (19.12.2014) MB döviz alış kuru 1 USD = 2,3230 TL
Eurobond, Hazine Müsteşarlığı tarafından uzun vadeli ve kuponlu Satış tarihindeki (04.09.2015) MB döviz alış kuru 1 USD = 2,9561 TL
olarak, yabancı para cinsinden yurt dışı piyasalarda ihraç edilen
borçlanma aracıdır. Alış tarihinden 1 ay önceki Yİ-ÜFE (Kasım 2014)* 237,65
Aracı kurum veya banka aracılığıyla, eurobond alım satımı yapılması Satış tarihinden 1 ay önceki Yİ-ÜFE (Ağustos 2015)* 250,43
veya eurobondlardan faiz geliri elde edilmesi durumunda, bu
kurumlar tarafından herhangi bir vergi kesintisi yapılmaz. Tevkifat * Yİ-ÜFE listesi için Rehber’in sonuna bakınız.
yapılmadığı için bu gelir ve kazançların varsa belirlenen istisna veya
beyan sınırı tutarlarını aşması halinde gelir vergisi beyannamesi ile Gelir vergisi hesabı
beyan edilmesi gerekir.
• Maliyet bedelinin TL karşılığı 478.538,00 TL
Ayrıca Eurobondlar döviz cinsinden ihraç edildikleri için, hangi
tarihte ihraç edilmiş olursa olsun, bu menkul kıymetlerden elde (206.000 x 2,3230) 504.272,13 TL
edilen faiz gelirine enflasyon indirimi uygulanamaz.
• Endekslenmiş maliyet bedeli 649.750,78 TL
1. Faiz gelirleri ➢ (250,43 / 237,65 x 478.538)
145.478,65 TL
Eurobond kupon faiz geliri, kuponun tahsil edildiği tarihteki T.C. • Satış tutarının TL karşılığı
Merkez Bankası döviz alış kuru esas alınarak Türk Lirasına çevrilir. 23.000,00 TL
Eurobondların anapara kur farkları gelir kabul edilmez. (219.800 x 2,9561) 122.478,65 TL
Bu menkul kıymetlerden 2015 yılında elde edilen faiz gelirinin • Eurobond satış kazancı 122.478,65 TL
29.000 TL’yi aşması durumunda, tamamının beyan edilmesi gerekir. 34.957,53 TL
(649.750,78 - 504.272,13)
Ancak söz konusu 29.000 TL’lik beyan sınırının hesabında, yukarıda
belirtilen menkul sermaye iratlarının yanı sıra, beyana tabi diğer • Gelir vergisinden istisna tutar (-)
menkul sermaye iratları ile Türkiye’de tevkifata tabi tutulmuş olmak
kaydıyla elde edilen gayrimenkul sermaye iratları toplamının dikkate • Beyana tabi alım satım kazancı (*)
alınması gerekmektedir.
(145.478,65 - 23.000)
2. Alım satım kazançları
• Gelir vergisi matrahı
a. 2006 yılından önce ihraç edilenler
• Hesaplanan (ödenecek) gelir vergisi
Eurobondların elden çıkarılmasından sağlanan kazancın, elden
çıkarma karşılığında alınan yabancı para tutarının TL karşılığından, 66.000 TL için 15.190 TL
bunların alımında ödenen yabancı para tutarının TL karşılığı ve (122.478,65 - 66.000) x % 35 = 19.767,53 TL
varsa alım-satım giderlerinin düşülmesi suretiyle hesaplanması
gerekmektedir. Kazancın hesaplanması sırasında maliyet bedelinin Bay (D) endeksleme yöntemini kullanmasaydı, yukarıdaki eurobond alım satım
endekslenmesi yöntemi de kullanılabilir. işleminden elde ettiği kazanç (649.750,78 - 478.538 =) 171.212,78 TL olarak
hesaplanacaktı. Bu durumda da 23.000 TL’lik istisnayı aşan tutar olan 148.212,78 TL
Bu yöntem uygulandıktan sonra bulunan alım satım kazancının, üzerinden, 2015 yılı gelir vergisi tarifesine göre 43.964,47 TL tutarında gelir vergisi
2015 yılı için 23.000 TL’yi aşması durumunda aşan kısmın beyan ödemek zorunda kalacaktı.
edilmesi gerekmektedir.
b. 01.01.2006 tarihinden itibaren ihraç edilenler
Bu istisnanın, yukarıdaki menkul kıymetlerin yanında, diğer
menkul kıymetlerden de beyana tabi alım satım kazancı elde 1 Ocak 2006 tarihinden sonra ihraç edilen eurobondların 2015
edilmesi durumunda, toplam kazanca uygulanması gerektiği yılında elden çıkarılmasından sağlanan kazancın; elden çıkarma
unutulmamalıdır. karşılığında alınan yabancı para tutarının TL karşılığından, bunların
alımında ödenen yabancı para tutarının TL karşılığı ve varsa alım-
Endekslemede kullanılması gereken Yİ-ÜFE listesi Rehber’in satım giderlerinin düşülmesi suretiyle hesaplanması gerekmektedir.
sonunda yer almaktadır. Bu hesaplama sırasında maliyet bedelinin endekslenmesi yöntemi
de kullanılabilir. Ancak bu yöntemin kullanılabilmesi için Yİ-ÜFE
Örnek farkının % 10’un üzerinde olma şartı bulunmaktadır.
Türkiye’de tam mükellef statüsünde bulunan Bay (D), 19.12.2014 Yukarıda belirtildiği şekilde hesaplanan kazanç için herhangi bir
tarihinde, US900123AT75 tanımlı eurobonddan 200.000 USD istisna söz konusu olmayıp, kazancın tutarı ne olursa olsun beyan
edilmesi gerekmektedir.
Endekslemede kullanılması gereken Yİ-ÜFE listesi Rehber’in
sonunda yer almaktadır.
Örnek
Yukarıdaki örnekte yer alan eurobondun 1 Ocak 2006 tarihinden
sonra ihraç edildiğini varsayalım. Bu durumda beyan edilmesi
gereken kazanç aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır:
Ağustos 2015 Yİ-ÜFE ile Kasım 2014 Yİ-ÜFE farkı % 10’un altında
kaldığından (% 5,38), kazancın hesaplanması sırasında endeksleme
16 | Menkul Kıymet Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2015
