Page 15 - vergirehberi_2017
P. 15
2. Gelir vergisi
u. İlim ve fenni, güzel sanatları, tarımı, hayvan yetiştirilmesini ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte
ve memleket bakımından faydalı olan diğer işleri teşvik etmek oturanlar dâhil) 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış
amacıyla verilen ikramiye ve mükafatlar, çocukları, “eş” tabiri ise aralarında yasal evlilik bağı bulunan kişileri
ifade etmektedir.
v. Yabancı ülkelerde bulunan sosyal güvenlik kurumları tarafından
ödenen emekli, maluliyet, dul ve yetim aylıkları, Ücret geliri elde eden eşler dışındaki eşler, uygulama sırasında,
çalışmayan ve geliri bulunmayan eş olarak kabul edilmektedir.
w. Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan dar mükellefiyete tabi
işverenlerin yanında çalışan hizmet erbabına, işverenin Türkiye İndirim tutarının tespitinde mükellefin, gelirin elde edildiği tarihteki
dışında elde ettiği kazançları üzerinden döviz olarak ödediği medenî hali ve aile durumu esas alınır. İndirim, yukarıdaki oranlara
ücretler, göre hesaplanan tutarları aşmamak kaydıyla, ücret geliri elde eden
aile fertlerinden her biri için ayrı ayrı, çocuklar için eşlerden yalnızca
x. Subay, astsubay, erbaş ve erlere ve Ordu hizmetinde bulunan birisinin gelirine uygulanmalıdır. Boşananlar için ise indirim tutarının
sivil makinistlere, uçuş, dalış gibi hizmetleri dolayısıyla verilen hesabında, nafakasını sağladıkları çocuk sayısı dikkate alınmalıdır.
tazminatlar, gündelikler, ikramiyeler, zamlar,
Asgari geçim indirimine ilişkin örnek hesaplama ile medeni durum
y. Türk Hava Kurumu veya kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunan ve çocuk sayısına göre uygulanan asgari geçim indirimi tutarları
müesseselerde uçuş maksadıyla görevlendirilen, hava aracının Rehber’in “15. Pratik bilgiler-2017” bölümünde “15.9 Asgari geçim
sevk ve idaresiyle görevli pilotlar ile uçuş esnasında uçak içinde indirimi” başlığı altında dikkatinize sunulmuştur.
hizmet veren yetkili sivil havacılık otoritesince sertifikalandırılmış
personele; fiilen uçuş hizmeti, deniz altına dalış yapanlara fiilen 2.6.5 Diğer ücretler
dalış hizmetleri dolayısıyla verilen tazminat, gündelik, ikramiye ve
zamlar. Aşağıda sayılan kişilerin safi ücretleri takvim yılı başında geçerli olan
ve sanayi kesiminde çalışan işçiler için uygulanan asgari ücretin yıllık
2.6.3 Engellilik indirimi brüt tutarının % 25'idir.
Çalışma gücünün; a. Kazançları basit usulde tespit edilen ticaret erbabının yanında
çalışanlar,
• Asgarî % 80'ini kaybetmiş bulunan hizmet erbabı
birinci derece engelli, b. Özel hizmetlerde çalışan şoförler,
• Asgarî % 60'ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabı c. Özel inşaatlarda çalıştırılan işçiler,
ikinci derece engelli, d. Gayrimenkul sermaye iradı sahibinin yanında çalışanlar,
• Asgarî % 40'ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabı ise e. Gerçek ücretlerinin tespitine imkan olmaması sebebiyle,
üçüncü derece engelli,
Danıştay'ın olumlu görüşü ile Maliye Bakanlığınca bu kapsama
sayılır. 2017 yılı için engellilik dereceleri itibarıyla belirlenen ve alınanlar.
hizmet erbabının ücretinden indirilebilecek olan tutarlar Rehber’in
“15. Pratik bilgiler-2017” bölümünde “15.8 Engellilik indirimi Diğer ücretler için yıllık beyanname verilmesine gerek yoktur. Ayrıca,
tutarları” başlığı altında dikkatinize sunulmuştur. başka gelirler nedeniyle beyanname verilmesi halinde de diğer
ücretler beyannameye dâhil edilmeyecektir.
2.6.4 Asgari geçim indirimi
Diğer ücretlerde gelir vergisi, hizmetin ifa edildiği takvim yılının ikinci
Asgari geçim indiriminin hesabında öncelikle, ilgili çalışana ayında tarh edilir. Takvim yılı içerisinde işe başlanması durumunda
uygulanacak asgari geçim indirimi oranının bulunması ile ise bu tarhiyat işe başlama tarihinden itibaren bir ay içerisinde
başlanmalıdır. Bu oran çalışanın medeni durumu ve çocuk sayısına gerçekleştirilir.
göre değişmekte olup aşağıda dikkatinize sunulmaktadır:
Diğer ücretlerin vergisinin ise;
• Mükellefin kendisi için % 50,
• Çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10, • Öteden beri işe devam edenlerde, yıllık verginin yarısı 2. ayda, diğer
• Çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; yarısı 8. ayda,
• İlk iki çocuk için % 7,5, • Takvim yılının birinci yarısı içinde işe başlayanlarda, yıllık verginin
yarısı verginin karneye yazıldığı ayda, diğer yarısı takvim yılının 8.
• Üçüncü çocuk için % 10, ayında,
• Diğer çocuklar için % 5. • Takvim yılının ikinci yarısı içinde işe başlayanlarda, verginin karneye
yazıldığı ayda,
İkinci aşamada, ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan
asgarî ücretin yıllık brüt tutarı ile ücretlinin şahsi ve medeni durumu ödenmesi gerekmektedir.
dikkate alınarak yukarıdaki şekilde hesaplanan oranın çarpılması
gerekmektedir. Bu şekilde bulunan tutarın gelir vergisi tarifesinin ilk 2.7 Serbest meslek kazançlarının vergilendirilmesi
diliminde yer alan oran (% 15) ile çarpılması sonucu yıllık asgari geçim
indirimi tutarı hesaplanmış olmaktadır. Bu tutarın bir aylık kısmı Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest
(1/12'si), aylık olarak ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisinden meslek kazancıdır.
mahsup edilecek olan asgari geçim indirimi tutarını vermektedir.
Mahsup edilecek kısmın fazla olması halinde iade yapılması söz Serbest meslek faaliyeti ise;
konusu değildir.
• Sermayeden çok kişisel çalışmaya, ilmi veya mesleki bilgiye veya
Asgari geçim indiriminin yıllık tutarı, her ücretli için asgarî ücret ihtisasa dayanan,
üzerinden hesaplanan yıllık vergi tutarını aşamaz. Ayrıca yıl içerisinde
asgari ücret tutarında meydana gelen değişiklikler, asgari geçim • Ticari mahiyette olmayan,
indirimi uygulamasında dikkate alınmaz. • İşverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve
İndirimin uygulamasında “çocuk” tabiri, mükellefle birlikte oturan hesabına yapılan,
veya mükellef tarafından bakılan (nafaka verilenler, evlat edinilenler
faaliyettir.
15
