Page 13 - Otomotiv Sektöründe Gündemm 2020_v6
P. 13

Geleneksel gümrükleme modelinin otomotiv sektörü üzerinde olumsuz

          etkileri gözlemlenmektedir


          Dünya Bankası tarafından düzenli olarak her yıl hazırlanan “İş   Türkiye İş Yapma Kolaylığı Endeksi'nde 33. sıraya yükseldi
          Yapma Kolaylığı Endeksi”, 2020 yılı için yayınlandı. Bu çalışma;   ama…
          işe başlama, inşaat izinleri ile uğraşma, elektrik alınması,   2020 yılı için yayınlanan İş Yapma Kolaylığı Endeksi'nde genel
          mülk kaydı, kredi alınması, yatırımcıların korunması, vergilerin   olarak iyi bir performans göstererek 33. sıraya yükseldik. 70'li
          ödenmesi, sınır dışı ticaret sözleşmelerinin uygulanması ile   sıralardan 30'lu sıralara ilerliyor olmak ülkemiz açısından
          birlikte iflas durumunun çözülmesi konularını içermekte ve 190   oldukça önemli. Ancak dış ticaret skorumuz 90,27’den 91,6’ya
          ülke bu kriterlere göre sıralamaktadır. Bu noktada söz konusu   yükselmiş olmasına rağmen, Kosova ve Montenegro'nun bizden
          verilere bir anket ile ulaşıldığını belirtmekte yarar var. Bu   daha iyi performans sergilemesinden dolayı iki sıra gerileyerek
          verilerin, kesin bir doğruluk içermemesine rağmen, genel gidişat   bu yıl 44. sıraya düştük.
          hakkında fikir vermesi açısından önemli olduğunu belirtmek
          gerekir.


          İş Yapma Kolaylığı Endeksi 2020
          Dünya Bankası iş Yapma Kolaylığı sonuçları  Sınırlar ötesi ticaret kolaylığı 2019
                                                      0                                    100
            İthalat-İhracat süre ve
                 maliyetleri       2019     2020                                            100 Romanya (Rank:1)
          Dış Ticaret sıralaması     42       44                                           97.42 Bulgaristan (Rank:21)
          Dış Ticaret skoru(0-100)  90,27   91,6                                         90.27 Türkiye (Rank:42)
          İhracat süresi                                                               86.17 Reigonal Average (Europe&Central Asia)
          Belge uyum               4 saat  4 saat                                   77.46 Hindistan (Rank:80)
          Sınır uyum              16 saat  10 saat                                70.50 Tunus (Rank:101)
          İhracat maliyeti                            Sınırlar ötesi ticaret kolaylığı 2020
          Belge uyum              55 USD  55 USD      0
          Sınır uyum             358 USD  358 USD                                          100
          İthalat süresi                                                                    100 Romanya (Rank:1)
          Belge uyum               3 saat  2 saat                                          97.4 Bulgaristan (Rank:21)
          Sınır uyum              11 saat  7 saat                                         93.7 Yunanistan (Rank:34)
          İthalat maliyeti                                                               91.6 Türkiye (Rank:44)
          Belge uyum              80 USD  55 USD                                       87.3 Reigonal Average (Europe&Central Asia)
          Sınır uyum              46 USD  46 USD                                   74.6Tunus (Rank:90)
          İthalata ilişkin olarak belge ve sınır uyum sürelerinde   alınmadan ithalat veya ihracat işlemleri tamamlanamamaktadır.
          iyileşmelerin halen devam ettiğini görüyoruz. Aynı şekilde ithalat   Diğer kurumlar kendi yetkilerinde olan bu izin sürecini
          işlemlerindeki maliyetlerde de bir azalış devam ediyor. Belge   gümrükler üzerinden tamamlıyor. Bu da gümrük işlemlerinin
          uyumu özelinde maliyetin bir önceki yıla göre 80 USD’den 55   uzamasına ve gümrükte geçen sürenin artmasına neden oluyor.
          USD’ye düştüğü görülüyor. İhracat tarafında hem süre hem de   TPS, bu belgelerin hızlı temin edilmesi yönünde ciddi bir katkı
          maliyetlerde iyileşmeler var. Özellikle sınır uyum süresinin bir   sağlamış durumda. Örneğin; ithalatta 143 adet belge TPS
          önceki yıla göre 16 saatten 10 saate düştüğü görülüyor.  üzerinden temin edilebiliyor.  Bütün bu gelişmelere rağmen, hala
                                                              iyileştirilmesi gereken hususlar olduğu gözlemlenmektedir.
          Ana sorun geleneksel gümrükleme yöntemimiz
          Son dönemde gümrük uygulamalarında ciddi anlamda bir   Ne yapılmalı?
          değişim yaşıyoruz. Özellikle Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü   Geleneksel gümrükleme modelinin iyileştirilmesine ihtiyaç
          (YYS), Tek Pencere Sistemi (TPS), E-İhracat gibi uygulamalar   bulunduğu gözlemlenmektedir. Belge sayısının fazlalığı ve tüm
          hızlı ve güvenilir gümrük işlemlerini olumlu etkilemiştir. Bu gibi   kontrol işlemlerinin gümrükte yapılmaya çalışılması mevcut
          uygulamalar ile de İş Yapma Kolaylığı Endeksi'ndeki sıralamamız   sistemdeki temel iki zorluk olarak ön plana çıkmaktadır. Bu iki
          70’lerden 40’lı sıralara ilerlemiştir. Ancak bu kadar çalışmaya   durumun hem maliyet hem de süre konusunu ciddi anlamda
          ve yeni projelere rağmen bu sıralamada daha üst noktaya   olumsuz etkilediği ifade edilmektedir. Özellikle tam zamanında
          çıkamamaktayız. Bunun ana nedeninin geleneksel gümrükleme   üretim sistemi (just in time) ile çalışan otomotiv sektörü bu
          yapımız olduğunu bir kez daha söylemek isterim.     yapıdan diğer sektörlere kıyasla daha çok olumsuz etkileniyor.
                                                              Bu noktada sadece YYS sahibi firma sayısını arttırmak yeterli
          Söz konusu duruma, Ticaret Bakanlığı’nın “Dış Ticaret   olmuyor. YYS uygulamasının da tam manada (ithalatta yerinde
          İşlemlerine İlişkin Belge ve Maliyetlerin Azaltılması ve Bu   gümrükleme gibi) hayata geçirilmesi gerekiyor. Yine riskli
          Konudaki Farkındalığın Arttırılması Çalıştay Raporu-2018”de yer   ürün grupları (gıda gibi) hariç piyasa gözetim ve denetiminin
          verilmektedir.
                                                              gümrükler yerine piyasada yapılması gerekiyor. Burada
          Çalışmada, ithalatta kullanılan belge sayısı 187; ihracatta ise   sektör veya şirket özelinde (YYS gibi) veya ürün bazında bir
          126 olmak üzere toplam kullanılan belge sayısı 313'tür. Bu   ayrım yapılabilir. Ürünler gümrükte işlemleri tamamlandıktan
          belgelerin büyük çoğunluğu Ticaret Bakanlığı dışındaki diğer   sonra ama piyasaya arz edilmeden önce bu denetimler yerine
          kurumlar tarafından temin edilmesi gereken belgelerdir. Çünkü   getirilebilir.
          eşya özelliğine göre diğer kurumlar tarafından izin/onay/lisans                                       13
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18