Page 13 - Otomotiv Sektöründe Gündemm 2020_v6
P. 13
Geleneksel gümrükleme modelinin otomotiv sektörü üzerinde olumsuz
etkileri gözlemlenmektedir
Dünya Bankası tarafından düzenli olarak her yıl hazırlanan “İş Türkiye İş Yapma Kolaylığı Endeksi'nde 33. sıraya yükseldi
Yapma Kolaylığı Endeksi”, 2020 yılı için yayınlandı. Bu çalışma; ama…
işe başlama, inşaat izinleri ile uğraşma, elektrik alınması, 2020 yılı için yayınlanan İş Yapma Kolaylığı Endeksi'nde genel
mülk kaydı, kredi alınması, yatırımcıların korunması, vergilerin olarak iyi bir performans göstererek 33. sıraya yükseldik. 70'li
ödenmesi, sınır dışı ticaret sözleşmelerinin uygulanması ile sıralardan 30'lu sıralara ilerliyor olmak ülkemiz açısından
birlikte iflas durumunun çözülmesi konularını içermekte ve 190 oldukça önemli. Ancak dış ticaret skorumuz 90,27’den 91,6’ya
ülke bu kriterlere göre sıralamaktadır. Bu noktada söz konusu yükselmiş olmasına rağmen, Kosova ve Montenegro'nun bizden
verilere bir anket ile ulaşıldığını belirtmekte yarar var. Bu daha iyi performans sergilemesinden dolayı iki sıra gerileyerek
verilerin, kesin bir doğruluk içermemesine rağmen, genel gidişat bu yıl 44. sıraya düştük.
hakkında fikir vermesi açısından önemli olduğunu belirtmek
gerekir.
İş Yapma Kolaylığı Endeksi 2020
Dünya Bankası iş Yapma Kolaylığı sonuçları Sınırlar ötesi ticaret kolaylığı 2019
0 100
İthalat-İhracat süre ve
maliyetleri 2019 2020 100 Romanya (Rank:1)
Dış Ticaret sıralaması 42 44 97.42 Bulgaristan (Rank:21)
Dış Ticaret skoru(0-100) 90,27 91,6 90.27 Türkiye (Rank:42)
İhracat süresi 86.17 Reigonal Average (Europe&Central Asia)
Belge uyum 4 saat 4 saat 77.46 Hindistan (Rank:80)
Sınır uyum 16 saat 10 saat 70.50 Tunus (Rank:101)
İhracat maliyeti Sınırlar ötesi ticaret kolaylığı 2020
Belge uyum 55 USD 55 USD 0
Sınır uyum 358 USD 358 USD 100
İthalat süresi 100 Romanya (Rank:1)
Belge uyum 3 saat 2 saat 97.4 Bulgaristan (Rank:21)
Sınır uyum 11 saat 7 saat 93.7 Yunanistan (Rank:34)
İthalat maliyeti 91.6 Türkiye (Rank:44)
Belge uyum 80 USD 55 USD 87.3 Reigonal Average (Europe&Central Asia)
Sınır uyum 46 USD 46 USD 74.6Tunus (Rank:90)
İthalata ilişkin olarak belge ve sınır uyum sürelerinde alınmadan ithalat veya ihracat işlemleri tamamlanamamaktadır.
iyileşmelerin halen devam ettiğini görüyoruz. Aynı şekilde ithalat Diğer kurumlar kendi yetkilerinde olan bu izin sürecini
işlemlerindeki maliyetlerde de bir azalış devam ediyor. Belge gümrükler üzerinden tamamlıyor. Bu da gümrük işlemlerinin
uyumu özelinde maliyetin bir önceki yıla göre 80 USD’den 55 uzamasına ve gümrükte geçen sürenin artmasına neden oluyor.
USD’ye düştüğü görülüyor. İhracat tarafında hem süre hem de TPS, bu belgelerin hızlı temin edilmesi yönünde ciddi bir katkı
maliyetlerde iyileşmeler var. Özellikle sınır uyum süresinin bir sağlamış durumda. Örneğin; ithalatta 143 adet belge TPS
önceki yıla göre 16 saatten 10 saate düştüğü görülüyor. üzerinden temin edilebiliyor. Bütün bu gelişmelere rağmen, hala
iyileştirilmesi gereken hususlar olduğu gözlemlenmektedir.
Ana sorun geleneksel gümrükleme yöntemimiz
Son dönemde gümrük uygulamalarında ciddi anlamda bir Ne yapılmalı?
değişim yaşıyoruz. Özellikle Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü Geleneksel gümrükleme modelinin iyileştirilmesine ihtiyaç
(YYS), Tek Pencere Sistemi (TPS), E-İhracat gibi uygulamalar bulunduğu gözlemlenmektedir. Belge sayısının fazlalığı ve tüm
hızlı ve güvenilir gümrük işlemlerini olumlu etkilemiştir. Bu gibi kontrol işlemlerinin gümrükte yapılmaya çalışılması mevcut
uygulamalar ile de İş Yapma Kolaylığı Endeksi'ndeki sıralamamız sistemdeki temel iki zorluk olarak ön plana çıkmaktadır. Bu iki
70’lerden 40’lı sıralara ilerlemiştir. Ancak bu kadar çalışmaya durumun hem maliyet hem de süre konusunu ciddi anlamda
ve yeni projelere rağmen bu sıralamada daha üst noktaya olumsuz etkilediği ifade edilmektedir. Özellikle tam zamanında
çıkamamaktayız. Bunun ana nedeninin geleneksel gümrükleme üretim sistemi (just in time) ile çalışan otomotiv sektörü bu
yapımız olduğunu bir kez daha söylemek isterim. yapıdan diğer sektörlere kıyasla daha çok olumsuz etkileniyor.
Bu noktada sadece YYS sahibi firma sayısını arttırmak yeterli
Söz konusu duruma, Ticaret Bakanlığı’nın “Dış Ticaret olmuyor. YYS uygulamasının da tam manada (ithalatta yerinde
İşlemlerine İlişkin Belge ve Maliyetlerin Azaltılması ve Bu gümrükleme gibi) hayata geçirilmesi gerekiyor. Yine riskli
Konudaki Farkındalığın Arttırılması Çalıştay Raporu-2018”de yer ürün grupları (gıda gibi) hariç piyasa gözetim ve denetiminin
verilmektedir.
gümrükler yerine piyasada yapılması gerekiyor. Burada
Çalışmada, ithalatta kullanılan belge sayısı 187; ihracatta ise sektör veya şirket özelinde (YYS gibi) veya ürün bazında bir
126 olmak üzere toplam kullanılan belge sayısı 313'tür. Bu ayrım yapılabilir. Ürünler gümrükte işlemleri tamamlandıktan
belgelerin büyük çoğunluğu Ticaret Bakanlığı dışındaki diğer sonra ama piyasaya arz edilmeden önce bu denetimler yerine
kurumlar tarafından temin edilmesi gereken belgelerdir. Çünkü getirilebilir.
eşya özelliğine göre diğer kurumlar tarafından izin/onay/lisans 13