Page 3 - EY-VG_Aralik_2020

➢• Geri alınan hisselerin edinim bedelinden daha düşük bir bedel Düzenleme kapsamında kesilecek “%15’lik vergi” sermaye
karşılığı elden çıkarılması durumunda iktisap ile elden çıkarma şirketlerinin varlıklarında azalmaya neden olacaktır. Özellikle
bedeli arasındaki fark (hisselerin elden çıkarıldığı tarihte tevkif halka açık şirketlerinin açıklık oranları dikkate alındığında, bu
edilmek üzere), düzenlemeden en fazla zarar görecek olanlar hisse senedi
➢• Geri alım ile edildiği tarihten sonraki iki tam yıl içerisinde, yatırımcıları ile bireysel emeklilik planlarını hisse senedi yatırım
edinilen hisselerin sermaye azaltımıyla itfa edilmemesi veya fonlarında değerlendiren tasarruf sahipleri olacaktır. Çünkü
elden çıkarılmaması durumunda, edinim ile hisse senetlerinin azınlık olarak hisse geri alımını engellemeleri hâkim ortak
itibari değeri arasındaki fark, (hisse veya iktisap tarihinden karşısında mümkün olmayacaktır. Diğer taraftan hâkim ortaklar
itibaren iki tam yıllık sürenin son günü tevkif edilmek üzere). da hisse geri alımını şirketin menfaati için yapmaktadır.

Bu şekilde yapılan kesinti hiç bir vergiden mahsup edilemeyecek Dolayısıyla yatırımcıların umudu, Cumhurbaşkanı tarafından
olup; tam mükellef sermaye şirketinin paylarının BİST’de işlem yetki kullanılarak halka açık şirketler için %0 olarak
görüp görmemesine, işlem gören paylarının toplam payları belirlenmesidir.
içindeki oranına, geri alınan payların BİST’de işlem gören
paylardan olup olmamasına, tam mükellef kurumlardan geri Diğer taraftan, düzenleme “vergide mülkiyet hakkının
alınıp alınmamasına, tam mükellef sermaye şirketinin yıllık satış korunması” ilkesi çerçevesinde ele alındığında, %15 vergiyi
hasılatı ve diğer gelirlerinin toplam tutarına göre ayrı ayrı ya da ödemek durumunda olan tam mükellefler şirketlerin zarara
birlikte %15 oranını sıfıra kadar indirmeye veya bir katına kadar uğradıkları ve bu zararlarının tazmini iddiasının gündeme
artırmaya Cumhurbaşkanı yetkili olacaktır. getirilebileceği ve/veya düzenlemenin Anayasa’ya aykırılığı iddia
edilebilir.
Başka bir düzenleme olabilir miydi?

Öncelikle 29.09.2020 tarihli 1. mükerrer Resmî Gazete’de Bu yazı Ekonomist dergisinin 15 Kasım 2020 tarihli 2020/31.
yayımlanan Yeni Ekonomi Programı’nın (YEP) vergi hedefleri sayısında yayınlanmıştır.
arasında “vergi mevzuatının sadeleştirilmesi, etkin olmayan
istisna, muafiyet ve indirimlerin gözden geçirilmesi ve kademeli
olarak kaldırılmasının sürdürülmesi” olduğunu hatırlayalım.

Hisse geri alımında uygulanacak %15 verginin nedeni, GVK’da iki
yıldan fazla elde tutulan hisse senetlerinin elden çıkarılmasından
doğan değer artış kazancının vergilenmemesi ve bu işlemin
“vergisiz kâr dağıtımı” olarak görülerek bu işlemin yapılmasının
önüne geçilmesidir.

Düzenleme başka bir şekilde yapılabilir miydi? Evet. Gerçek
kişilerin iki yıldan fazla elde tuttuğu ve geri alıma konu edilen
hisseler ve paylardan elde edilen değer artış kazancı stopaja
tabi tutularak veya beyan kapsamına alınarak vergilenebilirdi.
Bu şekildeki bir vergileme daha adil ve YEP ile açıklanan hedefle
uyumlu olurdu. Aksine yeni düzenleme ne bir sadeleştirme
getirdi ne de bir istisnayı kaldırdı.

Tam tersi yasalaşan bu düzenlemeyle vergi sistemi daha
çarpık hale gelecek. Çünkü GVK’nın 94’üncü maddesi esas
itibarıyla “istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben
tevkifat” yapmayı düzenler ve yapılan tevkifat gelir sahiplerinin
kazançlarından mahsup esasına dayanır. Bu nedenle öngörülen
%15 stopaj uygulaması 94’üncü maddedeki vergi tekniğine
de uygun olmayıp, GVK’nın sistematiğine de uymadığı
düşünülmektedir.

Kimin vergisi?

Bu düzenlemedeki %15 kimin vergisinden mahsup edilmek
üzere tevkif edilecektir? Hiç kimsenin. Bu nedenle de hisse
geri alımındaki bu yeni “vergi güvenlik müessesesi”, uygulanan
diğer “vergi güvenlik müessese”lerinden farklıdır. Örneğin
kontrol edilen yabancı kurum kazancı kapsamında Türkiye’de Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel
vergilendirilmiş kazanç, yurt dışındaki kurum tarafından sonraki görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı
yıllarda dağıtıldığında elde edilen kâr paylarının daha önce EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye sorumluluk
iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla
Türkiye’de vergilendirilmiş kısmı ayrıca vergilendirilmemektedir. yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama
yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını
tavsiye ederiz.
Aralık 2020 3