Page 14 - MKGV2018_v3
P. 14

V. İhtiyari beyanname
















       A. İhtiyari beyanname verilebilecek haller             Söz konusu beyan sadece menkul kıymet ve diğer sermaye
                                                              piyasası araçlarının alım satımına ilişkin olarak yapılabilir. Faiz
       Bir aracı kurum veya banka vasıtasıyla yapılan menkul   ve itfa gelirleri ihtiyari beyannameye dahil edilemez. Alım
       kıymet satışından zarar oluşması halinde bu zarar, takvim   satım işlemlerine ilişkin olarak beyan edilecek kazançlardan,
       yılı aşmamak üzere, aynı aracı kurum veya banka vasıtasıyla   aynı türden menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası
       gerçekleştirilen aynı türden menkul kıymet satışlarından doğan   araçlarına ilişkin olması şartıyla yıl içinde oluşan zararların
       kâra mahsup edilebilmektedir.                          tamamı mahsup edilebilmektedir.

       Farklı aracı kurum veya bankalarla çalışan yatırımcıların, bir   B. İhtiyari beyannamede vergi oranı
       kurumda kâr etmesi diğer kurumda aynı tür menkul kıymet
       alım satımı işlemlerinden zarar etmesi durumunda, bu zararın   Gelir Vergisi Kanunu’nun 103. maddesi uyarınca gelir vergisi
       diğer kurumda sağlanan kazançtan mahsup edilmesi imkânı   artan oranlı bir tarifeye göre hesaplanmaktadır. Ancak zarar
       yoktur. Kazanç sağlanmış olan aracı kurum veya banka   mahsubu ile ilgili olarak verilecek olan ihtiyari beyannamede
       tarafından, diğer kurumdaki zarar dikkate alınmadan üçer   bu tarife yerine sabit bir oran kullanılmaktadır.
       aylık dönemler itibarıyla hesaplanan kazanç üzerinden stopaj
       yapılacaktır.                                          İhtiyari beyanda uygulanacak olan vergi oranı, geçici 67.
                                                              maddenin (11) numaralı fıkrasında % 15 olarak belirlenmiştir.
       Ayrıca aynı kurumda gerçekleştirilen işlemlerde, önceki   Ancak söz konusu oran 2011/1854 sayılı Bakanlar Kurulu
       vergileme dönemlerinde (Örneğin; Ocak-Mart/2018)       Kararı ile;
       kazanç elde edilmesi, daha sonraki dönemlerde ise aynı tür
       menkul kıymet satış işlemlerinden zarar edilmesi söz konusu   • Hisse senetlerine ve hisse senedi endekslerine dayalı olarak
       olabilmektedir. Bu durumda kazancın oluştuğu dönemde aracı   yapılan vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinden,
       kurum veya banka tarafından kazanç üzerinden hesaplanan
       stopaj vergi dairesine yatırılmaktadır. Aynı yıl içerisinde takip   •➢ Borsa İstanbul’da (BİST) işlem gören varantlar dahil olmak
       eden dönemlerde aynı tür menkul kıymet satışlarından zarar   üzere hisse senetlerinden (menkul kıymetler yatırım
       edilmesi durumunda, bu zararın önceki dönemlere ait stopaj   ortaklıkları hisse senetleri hariç),
       matrahından düşülme imkânı bulunmamaktadır.            •➢ Hisse senedi yoğun fonların katılma belgelerinden,

       Bireysel yatırımcıların bu iki nedenden kaynaklanan    elde edilen kazançlar için % 0, diğer kazançlar için ise % 10
       mağduriyetinin giderilebilmesi için dileyen mükelleflere ihtiyari   olarak belirlenmiştir.
       beyanname verme hakkı tanınmıştır. Buna göre farklı aracı
       kurumlarda hesabı bulunan ve bir hesabındaki alım satım   C. İhtiyari beyannamenin verilme zamanı ve yeri
       işlemlerinden kâr elde edilmesine rağmen, diğer hesabında   263 seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde ihtiyari beyanın
       aynı tür menkul kıymetlerden zarar oluşması durumunda, bu   “GVK Geçici 67/11’inci Maddesine Göre İhtiyari Beyanda Bulunan
       zararın diğer aracı kurum veya bankadaki kârdan mahsubu   Mükellefler İçin Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi” ile yapılabileceği
       ihtiyari beyanname verilmek suretiyle sağlanabilmektedir.   gibi internet ortamında da yapılabileceği belirtilmektedir. Tebliğ’de
                                                              bu beyannamenin de Gelir Vergisi Kanunu’nun 92. maddesinde
       Yine aynı şekilde, ilk dönemde menkul kıymet satışından kâr   belirtilen süre içerisinde ilgili vergi dairesine verilmesi gerektiği
       elde eden ve bu kazancı üzerinden stopaj ödeyen yatırımcılar,   ifade edilmiştir.
       sonraki dönemlerde aynı tür menkul kıymet satışlarından zarar
       oluşması durumunda, kendilerinden kesilmiş olan fazla stopajı   Buna göre 2018 yılında gerçekleştirilen işlemler dolayısıyla
       ihtiyari beyanname vermek suretiyle iade alabilmektedirler.   verilecek olan ihtiyari beyannamenin de normal gelir vergisi
                                                              beyanname verme süresi içerisinde (1-25 Mart 2019) verilmesi
       Geçici 67. madde kapsamında tevkifata tabi tutulan ve yıllık   gerekmektedir.
       gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmeyeceği belirtilen,
       menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden   İhtiyari beyannamenin, tam mükellef bireysel yatırımcılar
       çıkarılmasından doğan kâr ve zararlar için takvim yılı itibarıyla   tarafından ikametgâhlarının bulunduğu yer vergi dairesine verilmesi
       ihtiyari beyanname verilebilmektedir.                  gerekmektedir. Öteden beri mükellef olanlar ise bu beyannamelerini



       12  |  Menkul Kıymet Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2018
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19