Page 12 - MKGV2018_v3
P. 12
Endeks farkının % 10’un altında olması durumunda, endeksleme 3. Kazancın hesaplanması
yönteminin kullanılması mümkün değildir. Bu durumda
kazanç, satış bedelinden maliyet bedeli çıkarılmak suretiyle Endekslemeye tabi menkul kıymetlerin satışında sağlanan
hesaplanmaktadır. kazanç, satış bedelinden maliyet bedelinin endekslenmesi
sonucu bulunan tutarın düşülmesi suretiyle hesaplanmaktadır.
b. 2006’dan önce ihraç edilen veya alınan menkul Bu sayede enflasyonun elde edilen alım satım kazancı
kıymetlerde endeksleme üzerindeki etkisi ortadan kaldırılmış olmaktadır.
➢ ➢• 1 Ocak 2006 tarihinden önce ihraç edilen; Devlet tahvili Buna göre yukarıdaki örnekteki satış işleminden elde edilen
ve Hazine bonoları, Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme kazancın şu şekilde hesaplanması gerekmektedir:
İdaresince çıkarılan menkul kıymetler, eurobondlar ve özel
sektör tahvilleriyle, TL satış tutarı (540.000 x 4,0269) = 2.174.526,00 TL
➢➢• Aynı tarihten önce iktisap edilmiş olan; yabancı hisse Satış kazancı (2.174.526 - 1.952.976,50) = 221.549,50 TL
senetleri, yurt dışında kurulmuş yatırım fonlarına ait katılma
belgeleri ve yabancı tahvillerin, Endekslemenin avantajının görülebilmesi açısından, yukarıdaki
örnekteki eurobond alım satım kazancının endeksleme
elden çıkarılmasından sağlanan kazançların tespiti sırasında da uygulanmaksızın hesaplandığını varsayalım. Bu durumda alım
endeksleme yöntemi kullanılabilmektedir. Hatta endeksleme satım kazancı, satış bedelinden maliyet bedelinin çıkarılması
yapılabilmesi için endeks farkının % 10’u aşma şartı da suretiyle belirlenecekti. Buna göre kazanç 708.313,70 TL
bulunmamaktadır. Başka bir deyişle endeks farkı % 10’un altında (2.174.526 - 1.466.212,30) olarak hesaplanacaktı.
olsa dahi, alım satım kazancının tespiti sırasında yukarıda
sayılan menkul kıymetlerin maliyet bedelleri endekslemeye tabi
tutulabilmektedir.
2. Endekslenmiş maliyet bedelinin hesaplanması
Menkul kıymetin endekslenmiş maliyet bedeli aşağıdaki
formüle göre hesaplanmaktadır:
Satış tarihinden 1 ay
önceki endeks
Endekslenmiş maliyet bedeli = x Maliyet bedeli
Alış tarihinden 1 ay
önceki endeks
US900123AT75 tanımlı eurobonddan 24 Mart 2016 tarihinde
500.000 USD nominallik alım yapıldığını varsayalım. 14 Ocak
2004 tarihinde ihraç edilmiş olan bu eurobondun vadesi ise 14
Şubat 2034’tür.
Alımda 530.000 USD (kirli fiyat) ödenmiştir. Primli olarak
alınmış olan bu kıymetin, satış tarihi itibarıyla alınmayan
kuponlara isabet eden prim tutarı dâhil maliyeti 511.000 USD
olarak hesaplanmıştır. Tahvil 6 Nisan 2018’de 540.000 USD’ye
satılmıştır.
Alış tarihindeki (24.03.2016) MB döviz alış kuru 1 USD= 2,8693 TL
Satış tarihindeki (06.04.2018) MB döviz alış kuru 1 USD= 4,0269 TL
Alış tarihinden 1 ay önceki Yİ-ÜFE (Şubat/2016)* 250,16
Satış tarihinden 1 ay önceki Yİ-ÜFE (Mart/2018)* 333,21
* Yİ-ÜFE listesi için Rehber’in sonuna bakınız.
TL maliyet bedeli (511.000 x 2,8693) = 1.466.212,30 TL
Endekslenmiş maliyet bedeli = 332,21 x 1.466,212,30 = 1.952.976,50 TL
250,16
10 | Menkul Kıymet Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2018