Page 2 - EY-VG_Temmuz_2017_3

Vergide Gündem
M. Fatih Köprü

BES’de “Otomatik Katılım”

Bireysel emeklilik sistemine (BES) otomatik katılımı düzenleyen yasa 2017 başında
yürürlüğe girmişti. Yurt içi tasarruf oranının artırılmasını amaçlayan bu uygulamaya
geçişte, çalışan sayısını baz alan kademeli bir sistem benimsendi.

İlk olarak bin kişi ve üzerinde işçi çalıştıran özel sektör işverenleri yılbaşından itibaren
uygulama kapsamına alındı. Ardından 1 Nisan’da, kamu çalışanları ile 250 ve üzerinde
işçi çalıştıran özel sektör işverenleri de otomatik BES’e dahil oldu. Sıra, 100-249
arasında işçi çalıştıran işverenlere geldi. 1 Temmuz’da bunlar da kapsama giriyorlar.

Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek yaptığı açıklamada yılbaşından beri 5 milyon
600 bin kişinin otomatik BES sistemine dahil olduğunu söyledi. Şimşek, otomatik
katılımda sistemden çıkışın yüzde 52 gibi yüksek bir rakam olduğunu belirterek, "Ayrılış
öngöremediğimiz kadar kötü" ifadesinde bulundu. Emeklilik Gözetim Merkezinin son
(9 Haziran) verilerine göre otomatik BES’te 2,6 milyon kişi bulunurken fon büyüklüğü de
497 milyon liraya ulaşmış durumda.

Biz de bu yazımızda, özellikle 1 Temmuz’da sisteme dahil olacak özel sektör işveren ve
çalışanları açısından bireysel emeklilik sistemine otomatik katılım uygulamasını ele aldık.

Yabancılara yok

Otomatik BES uygulaması sadece Türk vatandaşları için geçerli. Türkiye’de çalışan
yabancılar bu yasanın kapsamına girmiyor. Ancak, mavi kartlılar yani doğumla Türk
vatandaşı olup, çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ile bunlarla
birlikte işlem göre çocuklarının da bu yasa kapsamında otomatik olarak bireysel emeklilik
planına dâhil edilmeleri gerekiyor.
Sadece çalışanlar

Uygulamanın kapsamına sadece çalışanlar, daha doğrusu ücretliler giriyor. Yani Sosyal
Sigortalar Kanunu’nun 4/a maddesi uyarınca hizmet akdiyle bir veya birden fazla
işveren tarafından çalıştırılanlar ile aynı Kanun’un 4/c maddesi kapsamında çalışanlar.
Kısaca özel sektörde çalışan işçiler ile kamu görevlileri diyebiliriz. Kamu görevlileri zaten
1 Nisan itibarıyla sisteme dahil edildiler. Bir işverene bağlı olmaksızın çalışan doktor,
avukat gibi serbest meslek erbabı ya da esnaf ve tüccarlar bu kapsama girmiyorlar.

45 yaş sınır

Yasada bir de yaş sınırı var. Buna göre işverenlerin BES otomatik katılım kapsamına
alınma tarihi itibarıyla, çalışmakta olan ve 45 yaşını doldurmamış kişilerin otomatik
katılıma dahil edilmeleri gerekiyor.

Ayrıca işverenin kapsama alınmasından sonra işe başlayanlardan, işe başladığı tarih
itibarıyla 45 yaşını doldurmamış olanlar da otomatik BES kapsamına giriyorlar.

2 Temmuz 2017