Page 8 - EY-VG_Kasim_2021_v2

Kanun uyarınca faize hükmeden Mahkeme kararında hukuka • Dolayısıyla VUK’un 112’nci maddesinin dördüncü fıkrasının
uygunluk bulunmamaktadır.” 14 yürürlük tarihi olan 15.06.2012 tarihinden önce tahsil edilen
vergilerin iadesinde, özel hüküm bulunmadığından genel
Bir başka örnekte, Danıştay 9. Dairesi yasal faiz yerine tecil hüküm uyarınca yasal faiz dikkate alınacaktır.
faizi uygulanması gerektiğinden bahisle aksi yöndeki ilk derece • Buna karşılık, 15.06.2012 tarihinden sonra tahsil edilen
mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunu reddeden bölge vergilerin iadesinde ise özel hüküm uyarınca tecil faizi oranı
idare mahkemesi kararını bozmuştur. 15 Yine aynı şekilde, uygulanmalıdır.
2018 tarihli bir kararında VDDK yasal faiz yerine tecil faizine
hükmedilmesi gerektiği gerekçesiyle, Danıştay 4. Dairesi’nin aksi Görüleceği üzere, Danıştay fazla veya yersiz ödenen verginin
yöndeki gerekçesiyle verdiği bozma kararına direnen ilk derece iadesinde faize hükmedilip hükmedilmeyeceği noktasında
mahkemesinin kararını hukuka uygun bulmuştur. 16
bir tereddüt yaşamamış; AİHM ve AYM’nin konuya ilişkin
kararlarıyla uyum içerisinde, iade edilecek verginin faizle iade
Yukarıda yer verildiği üzere, Danıştay’ın her iki yaklaşıma edileceği yönünde karar vermiştir. Bununla birlikte anılan
uygun nitelikte kararlarının var olduğu sabittir. Buna karşılık, kararda hükmedilecek faiz oranı belirlenirken, VUK’un 112’nci
özellikle son zamanlarda detaylarına aşağıda yer verileceği maddesinin dördüncü fıkrasının güncel halinin yürürlük
üzere VUK’un 112’nci maddesinin dördüncü fıkrasının yürürlük tarihi esas alınmıştır. Bu bağlamda, fazla veya yersiz verginin
tarihi olan 15.06.2012 tarihinden sonraki uyuşmazlıklar için iadesindeki faiz oranı bahse konu verginin 15.06.2012
tecil faizine karar verilmesi yönünde bir eğilimin hâkim olduğu tarihinden önce tahsil edilip edilmediğine göre belirlenecektir:
anlaşılmaktadır.
Şayet anılan tarihten önce tahsilat gerçekleştiyse yasal faiz
ile iade edilecek; anılan tarihten sonra tahsil edilen vergilerin
IV. Sonuç yerine: VDDK’nın güncel kararı iadesinde ise tecil faizi uygulanacaktır.

9 Eylül 2021 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan, VDDK’nın Son olarak ifade edilmesi gerekir ki, fazla veya yersiz alınan
E. 2021/1 ve K. 2021/3 sayılı kararında, yukarıda ele alınan verginin iadesinde vergi idaresinin kendi alacağı için uyguladığı
fazla veya yersiz verginin iadesinde dikkate alınacak faiz gecikme faizi oranından (oranı aylık %1,6) farklı olarak
oranı tartışmasına ilişkin Danıştay’ın yaklaşımı net bir şekilde tecil faizi (oranı yıllık %15) uygulanması, mükellef ile vergi
ortaya koyulmuştur. Anılan kararın gerekçesi şu şekilde idaresi arasındaki menfaat dengesinin korunmasına yardımcı
özetlenebilecektir: olmamaktadır. Bu çerçevede VUK’un 112’nci maddesinin
dördüncü fıkrasının isabetli olup olmadığının tartışmaya son
• 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun’un derece açık olduğu ve uygulamada duraksamaya yol açan
“Kanuni Faiz” başlıklı 1’inci maddesi ile VUK’un 112’nci hususları tam anlamıyla açıklığa kavuşturmaktan uzak olduğu
maddesinin dördüncü fıkrasının arasında genel hüküm – özel değerlendirilebilecektir.
hüküm ilişkisi mevcuttur.

14 Danıştay 4. Dairesi’nin 18.04.2018 tarihli, E.2014/3317 ve K. 2018/3748 sayılı kararı. Bu kararın gerekçesinin aşağıda işbu çalışmaya
vesile olan VDDK kararı ile aynı yönde olduğunun vurgulanmasında fayda vardır. Öyle ki karar gerekçesinde şöyle denilmektedir: “6322 sayılı
Kanun öncesinde 213 sayılı Kanun’un 112/4. maddesinde sadece 120. maddeye göre "vergi hatası" kapsamında iade edilecek vergilere
ilişkin bir düzenleme yer almaktayken, 6322 sayılı Kanun sonrasında "vergi hatası" kapsamında yapılacak iadelere ilişkin düzenleme
Kanun’un 112/5. maddesinde ayrıca yer almış, 112/4. maddesinde ise, fazla veya yersiz olarak tahsil edilen vergilerin iadesinde tecil faiziyle
ödenmesi esası getirilmiş, verginin fazla veya yersiz tahsil edildiğinin tespitinin idarece veya mahkemece ortaya çıkarılmış olması hususunda
ise bir ayrıma gidilmemiştir.” Aynı yönde bir başka karar için, bkz. Danıştay 4. Dairesi’nin 27.02.2018 tarihli, E.2017/142 ve K. 2018/2057
sayılı kararı.
15 Danıştay 9. Dairesi’nin 17.11.2020 tarihli, E.2019/5298 ve K. 2020/5114 sayılı kararı. Yine bahse konu kararda aşağıda incelenecek olan
ve bu çalışmaya kaynaklık eden VDDK kararı ile aynı yönde bir gerekçeye sahiptir: “213 sayılı Kanun ile daha önce fazla veya yersiz olarak
tahsil edilen vergilerden, sadece vergi hatalarından kaynaklananların iadesinde tecil faiziyle geri ödenmesi öngörülmüş iken, yukarıda metni
verilen madde hükümleri ile diğer tüm hallerde, yargı kararıyla tespit edilmiş olanlar dahil olmak üzere, 15/06/2012 tarihinden sonra fazla
veya yersiz olarak tahsil edilen vergilerin tecil faiziyle birlikte mükellefe iadesinin öngörüldüğü anlaşılmaktadır.”
16 Danıştay VDDK’nın 05.12.2018 tarihli, E.2018/726 ve K. 2018/964 sayılı kararı.

8 Kasım 2021