Page 4 - MKGV2017

I. Mükellefiyet ve menkul

kıymet gelir türleri

A. Mükellefiyet Örneğin, bir bireysel yatırımcı tarafından 10 Haziran 2017 tarihinde
satın alınan Devlet tahvili, 30 Mayıs 2018 tarihinde satılmışsa,
1. Tam mükellef gerçek kişiler kazanç 2018 yılında elde edilmiş olur. 2017 yıl sonu itibarıyla
oluşan değer artışı, Devlet tahvili henüz satılmadığından 2017 yılı
Türkiye’de yerleşmiş olan veya yerleşmiş sayılan kişiler Gelir Vergisi stopaj matrahına dahil edilmez.
Kanunu açısından “tam mükellef” kabul edilmektedir. Bu kişiler
Türkiye içinde ve dışında elde ettikleri kazanç ve iratların tamamı Yine bir bireysel yatırımcı tarafından 31 Ekim 2017 tarihinde
üzerinden vergilendirilirler. açılmış olan altı ay vadeli mevduat hesabına 30 Nisan 2018
tarihinde ödenecek faiz de, hesap 2017 yılında açılmış olmasına
➢• İkametgahı Türkiye’de bulunanlar ve rağmen 2018 yılı geliri olarak kabul edilmektedir.

➢• Bir takvim yılı içinde Türkiye’de devamlı olarak altı aydan fazla 1. Menkul sermaye iradı
oturanlar (geçici ayrılmalar Türkiye’de oturma süresini kesmez),
a. Menkul sermaye iradı olarak kabul edilen gelirler
Türkiye’de yerleşmiş sayılır.
Aşağıda sayılan gelirler, Gelir Vergisi Kanunu’nun 75. maddesinde
Öte yandan, resmi daire ve müesseselere veya merkezi Türkiye’de menkul sermaye iradı olarak tanımlanmıştır:
bulunan teşekkül ve teşebbüslere bağlı olup adı geçen daire,
müessese, teşekkül ve teşebbüslerin işleri dolayısıyla yabancı • Hisse senedi kâr payları ve iştirak hisselerinden doğan kazançlar,
memleketlerde oturan Türk vatandaşları da tam mükellef olarak
vergilendirilirler. ➢• Yatırım fon ve ortaklıklarından elde edilen kâr payları,

Belli ve geçici bir görev veya iş için Türkiye’ye gelenler, Türkiye’de ➢• Her nevi tahvil faizleri (Devlet tahvili, Hazine bonosu, eurobond,
altı aydan fazla kalsalar dahi Türkiye’de yerleşmiş sayılmazlar. özel sektör tahvili, yabancı menşeli tahvil vb.),

2. Dar mükellef gerçek kişiler ➢• Alacak faizleri,
Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişiler Gelir Vergisi Kanunu açısından • Mevduat faizleri (Döviz tevdiat hesaplarının anapara kur farkları
“dar mükellef” kabul edilmektedir. Bu kişiler sadece Türkiye’de elde gelir sayılmaz),
ettikleri kazanç ve iratlar üzerinden vergilendirilirler.
➢• Katılım bankalarının ödediği kâr payları,
Yurt dışında çalışma ve oturma izni olan Türk vatandaşları da vergi ➢• Repo gelirleri,
uygulamaları bakımından “dar mükellef” olarak kabul edilirler.
• Borsa para piyasasından (BPP) elde edilen faiz gelirleri,
Dar mükellef gerçek kişilerin gelirlerinin tamamının Türkiye’de
tevkif suretiyle vergilendirilmiş olan ücretler, serbest meslek • Varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira
kazançları, menkul ve gayrimenkul sermaye iratları ile diğer kazanç sertifikalarından elde edilen gelirler,
ve iratlardan ibaret olması durumunda, bu gelirler için beyanname
verilmez. • Sigorta ve emeklilik şirketleri tarafından, sigortalılar ve bireysel
emeklilik katılımcılarına yapılan irat ödemeleri.
B. Menkul kıymetlerden elde edilen gelirler
b. Menkul sermaye iratlarından indirilebilecek giderler
Tam mükellef gerçek kişilerin menkul kıymetlerden elde ettikleri
gelirlerin vergilendirilmesi, menkul kıymetin ve elde edilen gelirin Safi iradın bulunması için menkul sermaye iradından aşağıdaki
türüne göre değişmektedir. Bu gelirler; giderler indirilir:

➢• Menkul sermaye iradı, ➢• Depo etme ve sigorta ücretleri gibi menkul kıymetlerin
muhafazası için yapılan giderler;
➢• Alım satım kazancı (Diğer kazanç ve irat),
➢• Temettü hisseleri ile faizlerin tahsil giderleri (Şirket toplantılarına
olarak gruplandırılmıştır. iştirak gibi sermayenin idaresi için yapılan giderler irattan
indirilmez);
Bireysel yatırımcılar tarafından menkul kıymet gelirleri, menkul
kıymetin itfa olduğu, satıldığı veya kupon faizi ödemesinin yapıldığı ➢• Menkul kıymetler ve bunların iratları için ödenen her türlü vergi,
tarihte elde edilmiş sayılır. Mevduat ve repo işlemlerinde elde etme, resim ve harçlar (Gelir vergisi irattan indirilmez).
mevduat hesabının veya repo işleminin vadesinde gerçekleşir.

2 | Menkul Kıymet Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2017