Page 14 - MKGV2017

V. İhtiyari beyanname

A. İhtiyari beyanname verilebilecek haller Söz konusu beyan sadece menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası
araçlarının alım satımına ilişkin olarak yapılabilir. Faiz ve itfa gelirleri
Bir aracı kurum veya banka vasıtasıyla yapılan menkul kıymet ihtiyari beyannameye dahil edilemez. Alım satım işlemlerine ilişkin
satışından zarar oluşması halinde bu zarar, takvim yılı aşmamak olarak beyan edilecek kazançlardan, aynı türden menkul kıymet ve
üzere, aynı aracı kurum veya banka vasıtasıyla gerçekleştirilen diğer sermaye piyasası araçlarına ilişkin olması şartıyla yıl içinde
aynı türden menkul kıymet satışlarından doğan kâra mahsup oluşan zararların tamamı mahsup edilebilmektedir.
edilebilmektedir.
B. İhtiyari beyannamede vergi oranı
Farklı aracı kurum veya bankalarla çalışan yatırımcıların, bir
kurumda kâr etmesi diğer kurumda aynı tür menkul kıymet alım Gelir Vergisi Kanunu’nun 103. maddesi uyarınca gelir vergisi artan
satımı işlemlerinden zarar etmesi durumunda, bu zararın diğer oranlı bir tarifeye göre hesaplanmaktadır. Ancak zarar mahsubu
kurumda sağlanan kazançtan mahsup edilmesi imkânı yoktur. ile ilgili olarak verilecek olan ihtiyari beyannamede bu tarife yerine
Kazanç sağlanmış olan aracı kurum veya banka tarafından, diğer sabit bir oran kullanılmaktadır.
kurumdaki zarar dikkate alınmadan üçer aylık dönemler itibarıyla
hesaplanan kazanç üzerinden stopaj yapılacaktır. İhtiyari beyanda uygulanacak olan vergi oranı, geçici 67. maddenin
(11) numaralı fıkrasında % 15 olarak belirlenmiştir. Ancak söz
Ayrıca aynı kurumda gerçekleştirilen işlemlerde, önceki vergileme konusu oran 2011/1854 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile;
dönemlerinde (Örneğin Ocak-Mart/2017) kazanç elde edilmesi,
daha sonraki dönemlerde ise aynı tür menkul kıymet satış • Hisse senetlerine ve hisse senedi endekslerine dayalı olarak
işlemlerinden zarar edilmesi söz konusu olabilmektedir. Bu yapılan vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinden,
durumda kazancın oluştuğu dönemde aracı kurum veya banka •➢ Borsa İstanbul’da (BİST) işlem gören varantlar dahil olmak üzere
tarafından kazanç üzerinden hesaplanan stopaj vergi dairesine hisse senetlerinden (menkul kıymetler yatırım ortaklıkları hisse
yatırılmaktadır. Aynı yıl içerisinde takip eden dönemlerde aynı senetleri hariç),
tür menkul kıymet satışlarından zarar edilmesi durumunda, bu
zararın önceki dönemlere ait stopaj matrahından düşülme imkânı •➢ Hisse senedi yoğun fonların katılma belgelerinden,
bulunmamaktadır.
elde edilen kazançlar için % 0, diğer kazançlar için ise % 10 olarak
Bireysel yatırımcıların bu iki nedenden kaynaklanan mağduriyetinin belirlenmiştir.
giderilebilmesi için dileyen mükelleflere ihtiyari beyanname
verme hakkı tanınmıştır. Buna göre farklı aracı kurumlarda hesabı C. İhtiyari beyannamenin verilme zamanı ve yeri
bulunan ve bir hesabındaki alım satım işlemlerinden kâr elde
edilmesine rağmen, diğer hesabında aynı tür menkul kıymetlerden 263 seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde ihtiyari beyanın
zarar oluşması durumunda, bu zararın diğer aracı kurum veya “GVK Geçici 67/11’inci Maddesine Göre İhtiyari Beyanda Bulunan
bankadaki kârdan mahsubu ihtiyari beyanname verilmek suretiyle Mükellefler İçin Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi” ile yapılabileceği
sağlanabilmektedir. gibi internet ortamında da yapılabileceği belirtilmektedir. Tebliğ’de
bu beyannamenin de Gelir Vergisi Kanunu’nun 92. maddesinde
Yine aynı şekilde, ilk dönemde menkul kıymet satışından kâr elde belirtilen süre içerisinde ilgili vergi dairesine verilmesi gerektiği
eden ve bu kazancı üzerinden stopaj ödeyen yatırımcılar, sonraki ifade edilmiştir.
dönemlerde aynı tür menkul kıymet satışlarından zarar oluşması
durumunda, kendilerinden kesilmiş olan fazla stopajı ihtiyari Buna göre 2017 yılında gerçekleştirilen işlemler dolayısıyla
beyanname vermek suretiyle iade alabilmektedirler. verilecek olan ihtiyari beyannamenin de normal gelir vergisi
beyanname verme süresi içerisinde (1-25 Mart 2018) verilmesi
Geçici 67. madde kapsamında tevkifata tabi tutulan ve yıllık gelir gerekmektedir.
vergisi beyannamesi ile beyan edilmeyeceği belirtilen, menkul
kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından İhtiyari beyannamenin, tam mükellef bireysel yatırımcılar
doğan kâr ve zararlar için takvim yılı itibarıyla ihtiyari beyanname tarafından ikametgâhlarının bulunduğu yer vergi dairesine verilmesi
verilebilmektedir. gerekmektedir. Öteden beri mükellef olanlar ise bu beyannamelerini
gelir vergisi beyannamesini verdikleri vergi dairesine tevdi
edeceklerdir.

12 | Menkul Kıymet Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2017