Page 2 - VGMart_2018

Vergide Gündem
Gizem Keser

Gelir unsurlarının toplanması ve yıllık
beyanname ile beyanı

I. Giriş

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu uyarınca gerçek kişilerin gelirleri gelir vergisine tabidir.
Gelir bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarıdır.
Gelir vergisine tabi gelir unsurları; ticari kazanç, zirai kazanç, ücret, serbest meslek
kazancı, gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı ve diğer kazanç ve iratlardan
oluşmaktadır. (GVK md.2)

Gelir Vergisi Kanunu’nda söz konusu gelir unsurlarının toplanması ve yıllık gelir vergisi
beyannamesi ile beyan edilmesi ilkesi benimsenmiştir. (GVK md. 85) Beyan edilen
gelirler bazında gerekli indirimler yapıldıktan sonra gelir unsurlarının toplanması
suretiyle üzerinden gelir vergisi hesaplanacak tutar (vergiye tabi matrah) tespit
edilmektedir.

Bir takvim yılı içinde elde edilen kazanç ve iratların toplanması esas olmakla birlikte, bazı
kazanç ve iratlar, çeşitli gerekçelerle beyan dışında tutulmuştur. Bu çalışmada, 2017
yılında elde edilen kazanç ve iratlardan hangilerinin yıllık gelir vergisi beyannamesine
dâhil edilmesi gerektiğine yönelik açıklamalar yapılarak, beyannameye dâhil
edilmeyecek unsurların neler olduğuna ilişkin bilgilere yer verilecektir.

II. Yıllık gelir vergisi beyannamesi verilecek haller

A. Mükellefiyet

1. Tam mükellef gerçek kişiler

Türkiye’de yerleşmiş olan veya yerleşmiş sayılan kişiler Gelir Vergisi Kanunu açısından
“tam mükellef” kabul edilmektedir. Bu kişiler Türkiye içinde ve dışında elde ettikleri
kazanç ve iratların tamamı üzerinden vergilendirilirler.

• İkametgâhı Türkiye’de bulunanlar ve

• Bir takvim yılı içinde Türkiye’de devamlı olarak altı aydan fazla oturanlar (geçici
ayrılmalar Türkiye’de oturma süresini kesmez),

Türkiye’de yerleşmiş sayılır.

Öte yandan, resmi daire ve müesseselere veya merkezi Türkiye’de bulunan teşekkül
ve teşebbüslere bağlı olup adı geçen daire, müessese, teşekkül ve teşebbüslerin işleri
dolayısıyla yabancı memleketlerde oturan Türk vatandaşları da tam mükellef olarak
vergilendirilirler.

Belli ve geçici bir görev veya iş için Türkiye’ye gelenler, Türkiye’de altı aydan fazla
kalsalar dahi Türkiye’de yerleşmiş sayılmazlar.

2 Mart 2018