Page 6 - EY_KGV_2014_4
P. 6

II. Gayrimenkul sermaye                                                 Aynı şekilde, eşlerden biri adına tapuda kayıtlı bulunan bir
  iradının (Kira gelirleri)                                               gayrimenkul üzerine diğer eş adına intifa hakkı tesis edildiği
  tanımı ve kapsamı                                                       bir durumda, adına intifa hakkı tesis edilen tarafından bu
                                                                          gayrimenkulün kiralanması halinde, gayrimenkul sermaye iradı
A. Gayrimenkul sermaye iradına konu mal                                   mükellefiyeti, gayrimenkulün maliki olan eşe değil, adına intifa hakkı
ve haklar                                                                 tesis edilen eşe ait olacaktır.

Gelir Vergisi Kanunu’nda gerçek kişilerin vergiye tabi olabilecek         Yukarıda sayılan gelirler ticari işletmeler tarafından elde edildiğinde,
gelir ve kazançları 7 başlık halinde sayılmıştır. Bunlardan biri de       bu gelirlerin ticari kazanca dahil edilmesi gerekmektedir. Bu
gayrimenkul sermaye iradı (GMSİ) ya da toplumda yaygın olarak             durumda söz konusu kira gelirlerine, gayrimenkul sermaye
bilinen adıyla kira gelirleridir.                                         iratlarının (GMSİ) vergileme esasları değil, “ticari kazanç”ın
Gayrimenkul sermaye iradı, ilgili Kanun’un 70. maddesinde sayılan         vergileme esasları uygulanacaktır.
mal ve hakların gerçek kişiler tarafından kiraya verilmesinden
sağlanan gelirleri ifade eder. Söz konusu maddede sayılan mal ve          Ticari işletmenin sahibine ait olmakla birlikte, işletmeye dahil
haklar aşağıda sıralanmıştır:                                             olmayan gayrimenkullerin işyeri veya konut olarak kiraya
•	 Arazi ve bina gibi gayrimenkuller,                                     verilmesinden elde edilen gelirler ise gayrimenkul sermaye iradı
•➢ 	 Gemi ve gemi payları,                                                olarak kabul edilmektedir. Bu gelirlerin işletme sahibinin vereceği
•➢ 	 Motorlu nakil ve cer vasıtaları,                                     yıllık gelir vergisi beyannamesinin “gayrimenkul sermaye iratları”
•➢ 	 Maden suları, menba suları, madenler, taş ocakları, kum ve çakıl     bölümünde beyan edilmesi gerekir.

  istihsal yerleri, tuğla ve kiremit harmanları, tuzlalar ve bunların     Diğer taraftan gayrimenkullerin alım satımından sağlanan
  mütemmim cüzileri ve teferruatları,                                     kazançların, gayrimenkul sermaye iradı olarak değil, “değer artış
•➢ 	 Voli mahalleri ve dalyanlar,                                         kazancı” olarak vergilendirilmesi gerektiği unutulmamalıdır.
•➢ 	 Gayrimenkullerin ayrı olarak kiraya verilen mütemmim cüzileri ve
  teferruatı ile bilumum tesisatı, demirbaş eşyası ve döşemeleri,         Yukarıda sayılan mal ve haklardan uygulamada en çok,
•➢ 	 Gayrimenkul olarak tescil edilen haklar (irtifak, intifa ve          gayrimenkullerin işyeri veya konut şeklinde kiraya verilmesiyle
  kaynaklardan yararlanma hakkı gibi),                                    karşılaşıyoruz. Bu Rehber’de, gayrimenkul sermaye iratlarına
•	 Arama, işletme ve imtiyaz hakları ve ruhsatları, ihtira beratı,        ilişkin bazı genel açıklamalar yapılmakla birlikte, esas olarak,
  alameti farika, marka, ticaret unvanı, her türlü teknik resim,          sahibi bulunduğu gayrimenkulü “konut” veya “işyeri” olarak
  desen, model, plan, sinema ve televizyon filmleri, ses ve görüntü       kiraya veren gerçek kişilerin bu gelirlerinin beyan ve vergilendirme
  bantları, sanayi ve ticaret ve bilim alanlarında elde edilmiş bir       esaslarına değinilmektedir. Konunun daha kolay anlaşılabilmesi
  tecrübeye ait bilgilerle gizli bir formül veya bir imalat usulü         amacıyla, hemen hemen her konuya ilişkin açıklamalar örneklerle
  üzerindeki kullanma hakkı veya kullanma imtiyazı,                       desteklenmiştir.
•➢ 	 Telif hakları.
Yukarıdaki mal ve hakların sadece sahipleri tarafından değil,             B. Gayrimenkul sermaye iradı olarak
mutasarrıfları, zilyetleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri tarafından  değerlendirilen bazı gelirler
kiraya verilmesinden elde edilen gelirler de gayrimenkul sermaye
iradı sayılmaktadır. Hatta bu mal ve hakların kiracıları tarafından       1. Taksi plakalarının kiralanmasından elde edilen gelirler
kiraya verilmesinden elde edilen gelirler de gayrimenkul sermaye
iradı olarak kabul edilmektedir.                                          Gerçek kişilerin sahip oldukları taksi plakalarını kiraya vermesi
Örneğin; komşusunun bahçesinin bir bölümü üzerinde adına irtifak          nedeniyle elde ettikleri gelirler gayrimenkul sermaye iradı (GMSİ)
hakkı tesis edilen kişinin, bu yeri üçüncü bir kişiye kiralaması          olarak kabul edilmektedir. Ticari işletmenin sahibine ait olmakla
halinde, buradan sağlanacak kira geliri, irtifak hakkı sahibine ait       beraber, ticari işletmeye dahil olmayan plakaların kiralanmasından
olacaktır ve mükellefiyetle ilgili ödevler onun tarafından yerine         elde edilen gelirler de GMSİ sayılmaktadır.
getirilecektir.
                                                                          Ticari bir işletmeye dahil plakaların kiralanmasından elde edilen
                                                                          gelirlerin vergilendirilmesinde ise “ticari kazanç” hükümleri
                                                                          geçerlidir.

                                                                          2. Binaların dış yüzeylerine konulan reklam panolarından elde
                                                                          edilen gelirler

                                                                          Bu panoların konulduğu alanlar her ne kadar apartman yönetimleri
                                                                          tarafından kiraya verilse de, elde edilen gelirlerin kat maliklerine ait
                                                                          olduğu kabul edilmektedir. Dolayısıyla bu gelirlerin vergilendirilip
                                                                          vergilendirilmemesi de kat malikleri bazında ele alınması
                                                                          gereken bir konudur. Daha açık bir ifade ile söz konusu alanların
                                                                          kiralanmasından elde edilen gelirin kat maliklerinin hissesine düşen
                                                                          kısmının, belli şartlarla kat malikleri tarafından ayrı ayrı gayrimenkul
                                                                          sermaye iradı olarak beyan edilmesi gerekmektedir.

4 | Kira Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2014
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11