Page 10 - EY_KGV_2014_4
P. 10
IV. Gayrisafi hasılata
dahil olan unsurlar ve
elde etme
A. Gayrisafi hasılat ve kiranın tahsil edilmesi C. Peşin tahsil edilen kiralar
Gayrisafi hasılat, GVK’nın 70. maddesinde sayılan mal ve hakların Gelecek yıllara ait olup peşin tahsil edilen kiralar ilgili oldukları yılın/
kiraya verilmesinden, bir takvim yılı içinde, o yıla veya geçmiş yılların geliri olarak dikkate alınır. Bu nedenle bu tutarlar tahsil
yıllara ilişkin olarak, nakit veya aynî olarak tahsil edilen kira edildikleri yılın gayrisafi hasılatına dahil edilmezler.
bedellerini ifade eder. Gayrimenkul sermaye iradında gelirin elde
edilmesinde “tahsilat esası” benimsenmiştir. Bu esas uyarınca, kira Ancak bu uygulamanın iki istisnası vardır. Ölüm veya memleketi
gelirlerinin vergiye tabi olabilmesi için mutlaka tahsil edilmiş olması terk halinde peşin tahsil edilen kiraların da, söz konusu olayların
gerekmektedir. meydana geldiği yılın geliri olarak beyan edilip, vergilendirilmesi
gerekmektedir.
Buna göre gayrimenkulünü kiraya verenin;
Örnek
•➢ Bilgisine girmiş olması kaydıyla, bu kişi adına, bankaya, kamu
müessesesine, icra dairesine, notere veya postaya para Bay (B) sahip olduğu gayrimenkulü 2014 yılının başında aylık
yatırılması, 1.000 TL’den kiraya vermiş ve kiracıdan 2 yıllık kirayı 2 Ocak 2014
tarihinde peşin olarak tahsil etmiştir.
• Kira alacağının, kiracının talebi doğrultusunda başka bir kişiye
devredilmesi veya kiracıya olan borçla takas edilmesi, Bu durumda (1.000 x 12 =) 12.000 TL 2014 yılının, (1.000 x 12 =)
12.000 TL de 2015 yılının hasılatı kabul edilecektir. Ancak Bay (B)
hallerinde, kira geliri tahsil edilmiş sayılmaktadır. 2014 yılı içerisinde ölürse veya memleketi terk ederse, tahsil ettiği
kira bedelinin tümü (24.000 TL) 2014 yılının hasılatı sayılacaktır.
B. Geçmiş yıllara ilişkin olarak tahsil edilen kiralar
D. Döviz cinsinden tahsil edilen kiralar
Kira gelirlerinde elde etme “tahsil esası”na bağlanmış olduğu için,
herhangi bir sebeple tahsil edilmemiş olan kira bedelleri yıllık gelir Kira bedelinin miktarı gibi ödemenin yapılacağı para cinsi de
vergisi beyannamesi ile beyan edilmez. Bu kiraların sonraki yıllarda taraflar arasında serbestçe belirlenebilir. Kira bedelinin yabancı
tahsil edilmesi durumunda, tahsilatın gerçekleştiği yılın gelirine para cinsinden belirlendiği durumlarda, gayrisafi hasılat, bedelin
dahil edilmesi gerekmektedir. tahsil edildiği tarihte geçerli olan T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru
kullanılmak suretiyle Türk Lirasına çevrilerek hesaplanır.
Örnek
Örnek
Ücretli çalışan biri tarafından kiraya verilen bir konuttan 2014
yılında 22.800 TL kira tahsilatı yapılmıştır. Tahsil edilen bu tutarın; 2014/Eylül ayının başında kiraya verilen bir gayrimenkulden,
3 Eylül 2014 tarihinde ilk kira bedeli olarak 2.000 ABD Doları tahsil
- 12.000 TL’si 2014 yılına, edilmiştir. 3 Eylül 2014 tarihinde Merkez Bankası döviz alış kuru
- 10.800 TL’si ise 2013 yılına, 1 ABD Doları = 2,1673 TL’dir.
ilişkindir. Bir başka deyişle, kiracı 2013 yılında ödemediği kirayı da Buna göre Eylül ayında elde edilen kira bedelinin TL karşılığı
2014 yılında ödemiştir. (2.000 x 2,1673 =) 4.334,60 TL olarak hesaplanacaktır.
2013 yılında kiralar tahsil edilemediği için, 10.800 TL’lik kiranın E. Aynî olarak tahsil edilen kiralar
2013 yılında beyan edilmesi söz konusu değildir.
Bazı durumlarda kira bedelinin nakit olarak değil de ayın (TDK:
Diğer taraftan tahsil edildiği yılın gayrisafi hasılat tutarına önceki nesne) olarak tahsil edildiği görülmektedir. Aynî olarak tahsil edilen
yıllara ilişkin olarak tahsil edilen tutarların da dahil edilmesi kiraların beyanında dikkate alınacak tutarın, Vergi Usul Kanunu’nun
gerekmektedir. Buna göre 2013 ve 2014 yılına ilişkin olarak 2014 “emsal bedel”e ilişkin düzenlemeleri kapsamında tespit edilmesi
yılında tahsil edilen toplam 22.800 TL tutarındaki kira bedeli, 2014 gerekmektedir.
yılına ilişkin beyanname ile beyan edilecektir.
Kiracı tarafından gayrimenkulü genişletecek veya gayrimenkulün
Beyan sırasında 22.800 TL tutarındaki toplam gayrisafi hasılattan, iktisadi değerini devamlı surette artıracak şekilde gayrimenkule
2014 yılı için geçerli olan 3.300 TL’lik istisna tutarı ile giderler eklenen kıymetler, kira dönemi sonunda bedelsiz olarak
düşülecek, kalan tutar, 2014 yılına ilişkin gelir vergisi beyannamesi gayrimenkul sahibine bırakılırsa, bu kıymetlerin emsal bedeli de
ile 1-25 Mart 2015 döneminde beyan edilerek hesaplanan vergi iki devir tarihi itibarıyla aynî olarak elde edilmiş kira bedeli sayılır.
taksitte ödenecektir.
8 | Kira Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2014
