Page 5 - EY-VG_Ekim_2020_v5
P. 5
Yine işçinin her türlü istifa etmesi, emeklilik başvurusu, yaş İşverenin haklı nedenle feshinde kıdem
haricinde diğer koşulları doldurması suretiyle kıdem tazminatı tazminatı hakkı
talebiyle işten ayrılmak istemesi yasak kapsamı dışındadır.
• İşverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı 4857/25. Madde
İstifa halinde kıdem tazminatı de düzenlenmiştir. İşveren, işçinin iş sözleşmesini süreli
fesih yoluyla veya işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına
Temelde istifa durumunda işçilerin kıdem tazminatı alamayacağı aykırı davranışları dışında haklı nedenle derhal feshetmesi
sabit olmakla birlikte, kanun koyucu işçi lehine yorum ilkesi durumunda işçi kıdem tazminatına yine hak kazanacaktır.
çerçevesinde bazı hallerde kıdem tazminatına hak kazanılmasına Kanun sadece ahlak ve iyi niyete aykırı davrandığı için iş
imkân vermektedir: sözleşmesi feshedilen işçiye kıdem tazminatı ödenmesini
uygun görmemiştir. Bu durumda işveren iş sözleşmesini
1. Askerlik: 1475 sayılı eski iş kanununun hala yürürlükte olan bildirimli olarak (İK. m. 17) feshettiğinde veya sözleşmeyi
14. maddesine göre işçinin iş sözleşmesinin muvazzaf askerlik işçinin sağlık sebepleriyle (İK. m.25/1); zorlayıcı sebeplerle
hizmeti dolayısıyla feshedilmesi halinde, işçiye kıdem tazminatı (İK. m. 25/3); işçinin gözaltına alınması veya tutuklanması
ödenmesi gerekmektedir. halinde devamsızlığın 17.maddedeki bildirim süresini
aşması (İK. m. 25/4) nedenleriyle haklı olarak sona
2. Evlenme: Kadın işçiler, 1 yıldan fazla kıdeme sahip olmaları erdiğinde kıdem tazminatı ödemek durumunda kalacaktır.
koşuluyla evlilik sebebiyle istifa ettiklerinde kıdem tazminatı • İşverenin geçerli nedenlerle feshi hallerinde ise en az 1 yıllık
almaya hak kazanmaktadır. Sıkça karşılaşılan sorulardan kıdemi olmak şartıyla çalışanlara ihbar ve kıdem tazminatı
biri de daha evvel bu sebepten tazminat alan kişinin evliliği ödenmek durumundadır.
sonlandırdıktan sonra tekrar evlenmesi ve girdiği işte 1 yılını
doldurmasının ardından yine tazminat alıp alamayacağıdır. İstifa halinde ihbar tazminatı
Kanun, bu hakkın kullanımında üst bir sınır öngörmediği için
gerekli koşulları sağlayan kadın işçiler tüm evliliklerinden sonra İhbar tazminatı iş sözleşmesini fesheden tarafın karşı tarafa
kıdem tazminatına hak kazanabilirler.
ödemesi gereken bir tazminat olup, iş sözleşmesini fesheden
tarafın ihbar tazminatına hak kazanması mümkün olmaz.
Bir diğer önemli soru ise evlilik sebebiyle istifa edip kıdem Dolayısıyla istifa halinde işçinin ihbar tazminatı alması söz
tazminatı almayı düşünen işçilerin istifa tarihinin ne olması konusu değildir.
gerektiğidir. Tazminat, düğün tarihinden sonra değil resmi
nikahın yapıldığı tarihten itibaren 1 yıl içinde işverene evlilik Ayrıca, istifa bildiriminde bulunan çalışan kıdemine göre
cüzdan fotokopisi ve istifa dilekçesiyle başvurulması halinde belirlenen ihbar süresine uygun davranmadığı durumda, bir
alınabilmektedir. Dolayısıyla, resmi nikah yapılmadan ya da diğer deyişle bildirimsiz fesihte bulunduğunda, tabi olunan ihbar
resmi nikah yapılsa dahi nikah tarihinden itibaren 1 yılı geçirip süresine karşılık gelen tutarı/ihbar tazminatını işverene ödemek
istifa edenler tazminat hakkını kaybetmektedir.
zorunda kalmaktadır. Dolayısıyla çalışanların istifa ederken ihbar
sürelerine dikkat etmeleri faydalarına olacaktır. İhbar süreleri
3. Emeklilik: 08.09.1999 tarihinden önce ilk kez sigortalı olup ise;
15 yıl sigortalılık süresi, 3600 prim gününü dolduran çalışanlar,
bulundukları iş yerlerinde en az 1 yıllık kıdemleri bulunmak • 0-6 ay arası 2 hafta,
kaydıyla emeklilik sebebiyle kıdem tazminatı hakkına sahip
olmaktadır. Bu tarihten sonra ve 2008’deki sosyal güvenlik • 6 ay – 1,5 yıl arası 4 hafta,
reformundan önce ilk kez sigortalı olanlar ise 25 yıl sigortalılık • 1,5 yıl – 3 yıl arası 6 hafta,
ve 4500 prim günün doldurmaları halinde emeklilik sebebiyle • 3 yıl ve üstü 8 hafta
tazminat alabilmektedir.
olarak değişkenlik göstermektedir. İşçi, bildirimli fesihte
İşçinin haklı nedenle derhal feshinde kıdem bulunuyorsa bildirim süresince çalıştıktan sonra ihbar tazminatı
tazminatı ödemeden işten ayrılabilecektir.
Genel kural olarak haklı bir sebebi olmadan iş yerinden kendi İstifada diğer haklar
isteğiyle ayrılan işçi kıdem tazminatı alamayacaktır. İş akdini
kendi isteği ile sonlandıran işçi iş güvencesi hükümlerinden • Yeni iş arama izni hakkı
de yararlanamaz. İşçi tarafından iş akdinin aşağıdaki hallere
dayanarak feshi halinde(4857/24m.) işveren kıdem tazminatı İstifanın bildirimli olması halinde, işveren işçiye yeni bir iş
ödemek durumundadır. bulması için gerekli olan iş arama iznini iş saatleri içinde, ücret
kesintisi yapmadan ve günde 2 saatten az olmamak kaydıyla
• Sağlık sebepleri, vermek durumundadır. İşçi dilerse işverene önceden bildirmek
• Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri, kaydıyla iş arama izin saatlerini birleştirerek toplu bir şekilde
• Zorlayıcı sebepler. kullanabilir. İşçinin işverene bildirim öneli tanıması durumunda
işçiye işveren tarafından yeni iş arama izni verilmesi zorunluluğu
Fesih, bildirimli de olsa işçi açısından haklı bir neden bulunmamaktadır.
bulunmuyorsa kıdem tazminatı söz konusu olmamaktadır.
Ekim 2020 Ekim 2020 5