Page 3 - VEGUEkim_2016
P. 3
• Kanun’a göre istisnadan yararlanılan satış kazancı 4. Sat ve geri kirala işlemlerinde katma değer
tutarının, kiracı tarafından sadece bu kıymetler için vergisi istisnasıyla ilgili düzenlemeler
ayrılacak amortismanların (kıymetlerin kiralayan kurumlara
devrinden önce kiracıdaki net bilanço aktif değerine isabet Sat ve geri kirala işlemlerinde uygulanan KDV istisnasıyla
eden amortismanlar hariç) itfasında kullanılmak üzere, ilgili olarak, Kanun’un 43/ç maddesi ile Katma Değer Vergisi
kiracı tarafından pasifte özel bir fon hesabında tutulması Kanunu’nun (KDVK) 17/4-y ve 17/4-r maddelerinde önemli
gerekmektedir. düzenlemeler yapılmıştır.
Fon hesabında tutulan tutarların herhangi bir şekilde başka • Sat ve geri kirala işlemine konu olan her türlü taşınır mallar
bir hesaba nakledilmesi veya işletmeden çekilmesi ya da dar da KDVK’nın 17/4-y maddesine eklenmek suretiyle KDV
mükellef kurumlarca ana merkeze aktarılması durumunda, bu istisnası kapsamına dâhil edilmiştir. Bu düzenlemenin yürürlük
kısım için uygulanan istisna dolayısıyla zamanında tahakkuk tarihi ise, 02.08.2013 tarihinden itibaren yapılan işlemlere
ettirilmeyen vergiler ziyaa uğramış sayılacaktır. uygulanmak üzere Kanun’un yayım tarihidir.
Bu düzenleme ile kıymetlerin kiralayan kurumlara devrinden • KDVK’nın 17/4-y maddesinin önceki halinde katılım bankaları,
önce kiracıdaki net bilanço aktif değeri üzerinden ayrılan kalkınma ve yatırım bankaları ile yapılan sat ve geri kirala
amortismanların gider kaydedilmesi mümkün olabilecektir. işlemlerinde KDV istisnası uygulanıp uygulanmayacağı konusu
tartışmalıydı. Yeni düzenleme ile söz konusu bankalar da
• Kiracı tarafından fon hesabına aktarılan istisna kazancın KDVK’nın 17/4-y maddesindeki istisna hükmüne eklenerek,
sermayeye ilave edilmesi durumu da işletmeden çekiş olarak bu bankaların yaptığı sat ve geri kirala işlemleri de KDV’den
kabul edilmekte ve istisna dolayısıyla zamanında tahakkuk istisna edilmiştir. Bu düzenlemenin yürürlük tarihi de,
ettirilmeyen vergiler ziyaa uğramış sayılmaktadır. 02.08.2013 tarihinden itibaren yapılan işlemlere uygulanmak
üzere Kanun’un yayım tarihidir.
• Yeni düzenlemeye göre, 6361 sayılı Kanun’da yer alan
sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerin yerine • Sat ve geri kirala işlemlerine ilişkin KDVK’nın 17/4-y
getirilememesi nedeniyle sat-kirala-geri al işleminin maddesindeki KDV istisnası, kısmi istisna kapsamında olduğu
tekemmül etmemesi halinde, istisna nedeniyle kiracı adına için, işleme konu taşınmazların kiralayan şirkete satışının
zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler, vergi ziyaı cezası yapıldığı dönemde, kiracı tarafından bu taşınmazların
uygulanmaksızın gecikme faiziyle birlikte tahsil edilecektir. iktisabında yüklenilen KDV’nin, indirim hesaplarından
çıkarılarak düzeltilmesi gerekiyordu.
• Sözleşmenin 6361 sayılı Kanun’da yer alan sözleşmeden
kaynaklanan yükümlülüklerin yerine getirilmemesi Bu sorunun çözümü için KDVK’nın 17/4-r maddesindeki
sebepleriyle, kiralama konusu varlığın üçüncü kişi ve hükme benzer yeni bir hüküm, 17/4-y maddesine eklenmiştir.
kurumlara satışı halinde, bu işlem sebebiyle finansal kiralama Bu düzenleme ile sat ve geri kirala işlemine konu taşınmazın
şirketi nezdinde vergilendirme yapılmayacaktır. Daha önce iktisabında yüklenilen KDV’nin, kiralayana satışın yapıldığı
6361 sayılı Kanun’a atıf yapılmamışken, 5/1-j bendinde döneme kadar indirilemeyen kısmının kiracı tarafından
“6361 sayılı Kanunda yer alan sözleşmeden kaynaklanan düzeltilerek gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde
yükümlülüklerin yerine getirilememesi” ifadesine yer gider kaydedilmesi gerekecektir. Yeni düzenleme, uygulamada
verilmiştir. yaşanan soruna kısmi bir çözüm sağlanmıştır.
• Kanun’un yürürlükle ilgili 76’ncı maddesinin (d) bendinde, • KDVK’nın 17-4/r maddesine eklenen bir hüküm ile sat ve geri
KVK’nın 5’inci maddesinde değişiklikler yapan Kanun’un kirala konusu taşınmazların kiracı tarafından üçüncü kişilere
56’ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin birinci alt satışında, en az iki tam yıl aktifte bulundurma süresinin
bendinin 2/8/2013 tarihinden itibaren yapılan işlemlere hesabında, bu taşınmazların finansal kiralama şirketi,
uygulanmak üzere Kanun’un yayımı tarihinde yürürlüğe katılım bankaları, kalkınma ve yatırım bankalarının aktifinde
gireceği belirtilmiştir. bulunduğu sürelerin de dikkate alınması sağlanmıştır.
Bu özel düzenlemeden, KVK’nın 5’inci maddesine eklenen (j)
bendiyle yapılan yukarıdaki düzenlemelerin yürürlük tarihinin,
2/8/2013 tarihinden itibaren yapılan işlemlere uygulanmak
üzere Kanun’un yayımı tarihi olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.
• KVK’nın 5-1/e maddesine eklenen bir hüküm ile sat ve geri
kirala konusu taşınmazların kiracı ya da kaynak kuruluş
tarafından üçüncü kişilere satışında, en az iki tam yıl aktifte
bulundurma süresinin hesabında, bu taşınmazların finansal
kiralama şirketi, katılım bankaları, kalkınma ve yatırım
bankaları ile varlık kiralama şirketinin aktifinde bulunduğu
sürelerin de dikkate alınması sağlanmaktadır.
Ekim 2016 3
