Page 8 - VGOcak_2018

değerlendirilmelidir. Dolayısıyla madencilerin, mevcut durumda gelmiyor. Türkiye’de yerleşik kişilerin Türkiye’de ve Türkiye
da ticari kazanç elde ettikleri ve Gelir Vergisi Kanunu’nun ticari dışında elde ettikleri gelirlerden, Türkiye’de vergi ödemeye
kazanç hükümlerine göre vergilendirilmeleri gerektiği düşüncesi mecbur olduklarını belirtmekte fayda var. Bu anlamda,
ağır basıyor. elde edilen gelirin 2017 yılında toplam 1.600 TL’yi (2018
yılında 1.800 TL) aşması durumunda beyanının gerekeceğini
Madencilerin yaptıkları iki farklı işlemden bahsetmiştik. belirtmekte fayda var.
İşlemlerden biri havuzda bekleyen transferleri gerçekleştirmek,
diğeri ise ödül tutarı olan kripto parayı elde etmek. Dolayısıyla Menkul kıymet olarak değerlendirilirse?
her eklenen blok için, eklemeyi yapan madenciler hem ödülü
hem de işlem için kullanıcıların gözden çıkardıkları tutarları
örneğin Bitcoin cinsinden sistemden çekerek kendi cüzdanlarına
aldıklarını düşünelim (burada “ödül” kelimesi veraset ve
intikal vergisini çağrıştırsa da bahsi geçen şekilde bir intikalin
“ivazsız” olduğunu iddia etmek mümkün görünmüyor), böyle bir
durumda cüzdana alınan bu tutarın gelir olarak nitelendirilmesi
gerekeceği tabiidir. Dolayısıyla, aslında madenciler mevcut
durumda kripto paraların ne olarak nitelendirileceğine
bakılmaksızın vergiye tabi bir gelir elde ediyorlar. Alım satım işlemi Kripto para Madenciler hizmet
sonucunda gelir borsalarının aracılık karşılığında para
elde edilirse ettikleri alım satım yerine menkul
Katma değer vergisi bakımından baktığımızda da hem alınan değer artış işlemlerine istinaden kıymet elde etmiş
ödülün, hem de gerçekleştirilen transfer işlemleri için alınan kazancı olarak aldıkları komisyonlar olacaklar. Menkul
hizmet bedellerinin bir hizmetin ifası karşılığı olduğu açık. Bu değerlendirilir. ticari kazançlarını kıymetin değeri
yönüyle katma değer vergisinin konusuna girdiğini söylemek İdarenin yapacağı oluşturur. ticari kazançlarını
düzenlemeye
oluşturur. Menkul
mümkün, ancak “hizmeti kim, nerede alıyor” sorularının göre stopaj veya kıymetin elden
cevabı oldukça karmaşık. Hizmetin ifa edilmesini olanaklı beyanname ile çıkarılması
kılan donanımın Türkiye’de bulunmasının katma değer vergisi vergilendirilirler. durumunda elde
açısından yeterli bir unsur olacağı düşünülebilir. Ancak Menkul edilen gelir de
ticari kazanç olarak
kıymetlerde
KDV yönünden sorun teşkil eden diğer konu da yukarıda değer artış değerlendirilecek.
bahsettiğimiz gibi eklenen bir blok ile 3.000 transfer işlemi kazancı istisnası
yapılabiliyor. Madencilerin ekledikleri bir blokla yaptıkları 3.000 uygulanmaz.
işlem için her bir kullanıcıdan işlem bedeli aldıklarını varsayalım;
tek tek fatura kesmelerinin mümkün olmadığı, transfer işlemini 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nda menkul kıymetler;
gerçekleştirdikleri kullanıcıların kimliklerini bilmedikleri, para, çek, poliçe ve bono hariç olmak üzere paylar, pay benzeri
hangilerinin Türkiye’de yerleşik olduğu hangilerinin olmadığı diğer kıymetler söz konusu paylara ilişkin depo sertifikaları
konusunda dahi bilgi sahibi olmadıkları ve bunlara ek olarak ile borçlanma araçları veya menkul kıymetleştirilmiş varlık ve
alınan ödülün kimin tarafından nerede verildiği sorusunun gelirlere dayalı borçlanma araçları ile söz konusu kıymetlere
cevabı “herkes tarafından, her yerde verildi” şeklinde olması gibi ilişkin depo sertifikaları olarak tanımlanmıştır.
nedenlerle her bir blokla birlikte lehe kalan toplam kripto para
değeri üzerinden iç yüzdeyle hesaplanacak bir KDV tutarının Sermaye Piyasası Kurulu’nun Bitcoin’in menkul kıymet olarak
vergi dairesine beyan edilerek ödenmesi gerekeceği iddia değerlendirilmesi fikrine olumsuz yaklaştığı, menkul kıymet
edilebilir; ancak burada belge ve kayıt düzeninin nasıl olacağı olabilmesi için gerçek bir ürüne dayanması gerektiğini belirttiği
konusu idarece belirlenmelidir. biliniyor. Düşük ihtimal de olsa üç otoritenin kripto paraların
menkul kıymet olduğuna ilişkin bir tanımla ortaya çıkması
• Madencilikte havuz sistemi ve “Cloud Mining” halinde “yukarıdaki durumda herhangi bir değişiklik olur mu”
sorusu önem arz ediyor.
Madencilerin bir araya gelerek problemi çözmek için birlikte
çalışabildiklerine değinmiştik. Havuz sistemi şeklinde organize Madencilerin yukarıda belirttiğimiz yükümlülükleri, elde edilen
olan bu yapıda da madenciler, problemi parça parça ele alarak ödülün veya işlem bedelinin karşılığının para olarak veya menkul
kolektif bir şekilde çözüme ulaşıyorlar ve işlemden elde edilen kıymet olarak ödenmesi noktasında herhangi bir farklılık arz
gelir de işleme katılan madenciler arasında pay ediliyor. Böyle etmeyecektir. Ancak hizmetin karşılığı olarak elde ettikleri
bir durumda ortada adi ortaklık benzeri bir yapının olduğu kripto paraları elden çıkarmaları durumunda da elde edilme
anlaşılmaktadır. Madencilerin aldıkları pay nispetinde gelir (ticari ve elden çıkarma arasında pozitif bir değer farkının oluşması
kazanç) elde ettikleri aşikârdır. halinde değer artış kazancının da hesaplanacağı ve vergiye konu
edileceği tabiidir.
Yalnızca sermayesi ile madencilere finansman sağlayan,
ancak organizasyona katılmayan kimselerin olabildiğinden Yaptığı aracılık işlemleri üzerinden komisyon almakta olan kripto
de bahsetmiştik. Bu kişilerin ise alacakları kar payları para borsalarının, Bitcoin’in para veya menkul kıymet olarak
üzerinden Gelir Vergisi Kanunu’nun menkul sermaye iratlarına nitelendirilmesi sonucunda elde ettiği gelirin vergilendirilmesi
ilişkin hükümlerine göre vergilendirilmeleri gerekeceği noktasında herhangi bir değişiklik olmayacaktır. Ancak bu
düşünülmektedir. “Cloud Mining” adı verilen bu sistemde, platformlara stopaj ve/veya vergi dairesine sunulmak üzere
yatırım yapılan şirketlerin yurt dışında bulunduğu görülmektedir. belirli formlarda raporlar gibi ek vergisel yükümlülükler de
Ancak yatırım yapılan şirketin yurt dışında bulunması, buradan yüklenebilir.
elde edilen gelirin Türkiye’de vergilendirilmeyeceği manasına

8 Ocak 2018