Page 4 - EY-VG_Eylul_2017

doğuran gecikme için ödeme anlaşmalarının patent hukukunun
doğası gereği rekabet hukukundan ayrı tutulup tutulamayacağı,
tutulmayacaksa rekabet hukukunda bir zararı olup olmadığı
karar kapsamında tartışılmıştır. Çoğunluk görüşüne göre,
patentin sağladığı tekel hakkının kapsamı ancak patent ve
rekabet hukuku birlikte değerlendirildiğinde belirlenebilir. Patent
hukuku bakımından bu uzlaşma kabul edilebilir olsa bile bunun
rekabeti önlemek amacı taşıması halinde rekabet hukukunun
dikkate alınması kaçınılmazdır. Azınlık görüşüne göre ise; ancak
patent hukukunun ve beraberinde gelen tekel olma durumunun
kendisine verdiği yetkinin dışına çıkıldığı durumlarda rekabet
hukuku uygulanabilir. Mahkemenin bu görüşler doğrultusunda
verdiği karara göre; geri ödeme anlaşmaları rekabeti önleyici
etkilere neden olabilmekte ve bu kapsamda hukuka aykırılık
teşkil edebilmektedir.

AB Komisyonu, bir ilaç şirketinin pazar payı yüksek bir ürününü
jenerik ilaçların neden olduğu fiyat rekabetinden korumak için
seri anlaşmalar yapmaları nedeniyle altı ilaç şirketine ceza
vermiştir. Karara göre, bir ilaç şirketi tarafından jenerik ilaç
üretimi yapan firmalara nakdi ödemeler yapılmış, anlaşma
yolu ile jenerik ilaç üreticisine belirli pazarlarda sağlayacağı
lisans karşılığında ilgili ürün pazarındaki faaliyetlerine ilişkin
haklarından feragat etmesi sağlanmıştır. Bu yolla ilgili ilaç şirketi
jenerik üreticinin yerel pazarlardan uzak durmasını sağlamış ve
anlaşma süresince herhangi bir yasal yola başvurmasının önüne
geçmiştir. 6

İngiltere rekabet otoritesi bir ilaç şirketinin incelemeye konu
ürünün fiyatını büyük miktarda arttırdığı iddiası ile bir inceleme
başlatmıştır. İlgili rekabet otoritesi şirketin ilgili ürün için talep
ettiği ücret ile rakip ilaç üreticisinin geçmiş dönemde aynı ürün
ve dozaj için talep ettiği ücreti karşılaştırmıştır. Bu karşılaştırma
sonucunda incelenen şirketin fiyatının karşılaştırma yapılan
ilaca oranla çok yüksek olduğu ve ilacın hayati risk taşıyan bir
hastalığa ait oluşu ve kullanıcının ilacı kullanmaktan vazgeçme
imkânına sahip olmayışı incelenen şirketin yaptığı fiyat artışına
7
katlanma zorunluluğu doğurduğu belirtilmektedir.

Sonuç

İlaç sektörü gerek kamuyu direkt ilgilendirmesi gerek sektörel
yapısı itibarıyla ülkemizde ve dünyada oldukça fazla sayıda
regülasyona tabi tutulmuştur. Sektör; patent hukuku, rekabet
hukuku gibi çeşitli hukuk dalları bakımından ele alınmış
ve hukuka uygunlukları her zaman sıkı bir denetime tabi
olmuştur. Bu kapsamda sektör bazında alınan her majör
karar Türk Rekabet Kurulu’nun ve dünyadaki yetkili mercilerin
değerlendirmelerine konu olmuştur. Sektörün dinamik yapısı ve
büyüklüğü dikkate alındığında sektörün yapısı itibari ile rekabete
aykırılık teşkil ettiğine dair yapılacak yorumlara açık olduğu
anlaşılmaktadır. Bu kapsamda belirtmek gerekir ki; Kurul’un
uyguladığı oldukça yüksek meblağlı cezalar sebebiyle ilaç
sektörü içerisinde aktif olarak var olmak ve rekabete dahil olmak
ilaç şirketlerinin faaliyetleri bakımından oldukça özen gerektiren
bir husus haline gelmekte ve bu durum şirketlerin rekabete
uyum seviyelerini arttırmaya yönelik önlemler almasını önemli
kılmaktadır. Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel
görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı
6 http://europa.eu/rapid/press-release_IP-14-799_en.htm EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye sorumluluk
7 http://www.bbc.com/news/business-38338359 iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla
yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama
yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını
tavsiye ederiz.
4 Eylül 2017 Eylül 2017