Page 12 - EY_KGV 2016
P. 12
V. Kira gelirlerinde
istisna ve beyan sınırı
uygulamaları
A. İstisna ve beyan sınırı arasındaki farklar a. Ortak konuttan elde edilen kiralarda istisna uygulaması
İstisna vergi kanunları uyarınca bazı gelirlerin vergi dışı Aynı konuta birden fazla kişinin sahip olması durumunda (karı-koca
bırakılmasıdır. Gelir Vergisi Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, olmaları durumu değiştirmez), 2016 yılında bunların her birinin
gerçek kişiler tarafından 2016 yılında konut olarak kiraya hissesine düşen kira payının, 3.800 TL’yi aşması halinde yıllık gelir
verilen gayrimenkullerden elde edilen gelirlerin 3.800 TL’si gelir vergisi beyannamesi verme zorunluluğu doğmaktadır. Toplam kira
vergisinden istisnadır. Buna göre örneğin, 2016 yılı içerisinde bedeli istisna tutarının üzerinde olsa bile, her bir ortağın payına
2.500 TL konut kira geliri elde eden bir kişi bu gelirini beyan düşen gelirin 3.800 TL’lik istisnanın altında kalması durumunda,
etmeyecektir. ortaklardan hiçbiri yıllık gelir vergisi beyannamesi vermeyecektir.
2016 yılında işyerlerinden elde edilen ve tevkif suretiyle b. Birden fazla konuttan elde edilen kiralarda istisna uygulaması
vergilendirilmiş olan kira gelirleri için ise 30.000 TL’lik bir beyan
sınırı söz konusudur. Örneğin bir kişi, kiraya verdiği işyerinden 2016 Bir kişi tarafından beyan edilmesi gereken kira gelirlerinin
yılında 20.000 TL brüt gelir elde ettiyse ve kiracı tarafından kiralar toplamına tek bir istisna tutarının uygulanacağı unutulmamalıdır.
üzerinden vergi kesintisi (tevkifat) yapıldıysa, bu gelir de beyan Dolayısıyla birden fazla konuttan kira geliri elde edilmesi halinde,
edilmeyecektir. Buraya kadar istisna ile beyan sınırı arasında bir fark bunların her biri için ayrı ayrı istisnadan yararlanılması mümkün
yok gibi görünmektedir. değildir. Bu durumda olan kişiler, sahip oldukları tüm konutlardan
elde ettikleri kira gelirleri toplamı için tek bir istisna tutarından
Fark yukarıda belirtilen istisna ve beyan sınırlarından fazla gelir yararlanabileceklerdir.
elde edildiğinde ortaya çıkmaktadır. Örneğin bir gerçek kişinin,
konut olarak kiraya verdiği gayrimenkulden 2016 yılında 8.000 TL Örnek
kira geliri elde ettiğini varsayalım. Bu durumda söz konusu gelirin
3.800 TL’si gelir vergisinden istisna olduğundan, istisna tutarı aşan Sahibi bulunduğu 5 adet konutu kiraya veren bir kişi, bu konutlardan
kısım beyan edilecektir. Yani bu kişi tarafından 2016 yılına ilişkin 2016 yılında toplam 60.000 TL kira geliri elde ettiğinde, 56.200
beyannamede, hesaplanan 4.200 TL’lik (8.000 - 3.800) gelirden, TL’den (60.000 - 3.800) giderleri de düştükten sonra kalan tutar
giderler düşüldükten sonra kalan tutar beyan edilecektir. üzerinden hesaplanan vergiyi ödeyecektir.
2016 yılında 36.000 TL brüt işyeri kira geliri elde eden bir kişi ise c. Yıl içerisinde kiraya verilen konutlarda istisna uygulaması
bu tutar 30.000 TL’lik beyan sınırını aştığı için, aşan kısmı değil,
gelirin tamamı olan 36.000 TL’yi beyan etmek zorundadır. Beyan Kiralama yılın başında ya da içinde, ne zaman yapılmış olursa olsun,
edilecek tutarın tespitinde bu gelirden sadece giderler (gerçek o yıl elde edilen kira gelirinden istisna tutarın tamamı (2016 yılı için
veya götürü) düşülecektir. İstisna ve beyan sınırı arasındaki fark bu 3.800 TL) düşülebilir.
örneklerle daha net anlaşılmaktadır.
Örnek
B. Konut kira gelirlerinde istisna uygulaması
2016 yılının Eylül ayında aylık 1.200 TL’ye kiraya verilen bir
1. İstisnanın uygulanacağı gelirler ve istisna tutarı konuttan, yılsonuna kadar (4 aylık sürede), 4.800 TL kira geliri elde
edilmiş olsun. Gayrimenkul sahibinin bu gelirini, istisna tutarının
Kira gelirlerinde sadece, gayrimenkullerin mesken olarak kiraya üzerinde olması sebebiyle beyan etmesi gerekmektedir. Yılın sadece
verilmesinden sağlanan hasılat için bir istisna uygulaması söz 4 aylık döneminde elde edilmiş olmasına rağmen bu tutardan,
konusudur. İstisna tutar, her yıl yeniden belirlenmektedir. 2016 3.800 TL’lik istisnanın tamamını indirebilir.
yılında elde edilen konut kira gelirleri için bu istisna 3.800 TL olarak
uygulanmaktadır. Götürü gider yönteminin seçilmiş olması durumunda ödenecek vergi
aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır:
Bu nedenle sahibi oldukları meskenlerden 2016 yılında elde ettikleri
(tahsil ettikleri) kira gelirleri toplamı 3.800 TL’den az olanlar, bu Konut kira bedeli (Gayrisafi hasılat) 4.800
gelirleri için beyanname vermeyeceklerdir. Bu tutarı aşan konut kira İstisna tutar (-) 3.800
gelirleri elde edilmesi durumunda ise aşan tutarın beyan edilmesi İstisna sonrası kalan konut kira geliri (4.800 - 3.800) 1.000
gerekmektedir. Götürü gider (1.000 x % 25) (-)
Gelir vergisi matrahı (1.000 - 250) 250
İşyeri olarak kiraya verilen gayrimenkuller ile hakların Hesaplanan (ödenecek) gelir vergisi (% 15) 750
kiralanmasından elde edilen gelirler için istisna uygulaması söz 112,5
konusu değildir.
10 | Kira Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2016
